Điểm nhấn của dự án là việc đưa yếu tố nghệ thuật truyền thống, di sản văn hóa đặc sắc của Việt Nam vào hình thức nghệ thuật đương đại thế giới. Qua đó tạo ra những tác phẩm nghệ thuật mới mẻ, hấp dẫn nhưng không sa đà vào lai căng, bắt chước.

Nổi bật trong dự án “Lên ngàn” là đã thực hiện những tác phẩm lấy cảm hứng từ vở tuồng kinh điển “Sơn hậu” với hai phiên bản là “Sơn hậu-Beyond the Mountain” (2019-2020), “Cõi thinh không” (2021-2022); “Âm-Thanh sắc-Màu” (2021) kết hợp chèo với âm nhạc cổ điển, jazz, hip hop, graffiti; “Lênh đênh qua cửa Thần Phù” về đạo Mẫu năm 2019, được đánh giá là những sáng tạo nghệ thuật đa ngành hấp dẫn, vừa gần gũi vừa mới mẻ.

“Sơn hậu - Beyond the Mountain” được các nghệ sĩ biểu diễn ở khu tập thể Văn Chương (Đống Đa, Hà Nội).Ảnh: TUẤN ĐÀO 

Luôn tìm ra những điểm tương đồng, hòa quyện hay đối thoại văn hóa Đông-Tây, kết nối các nghệ sĩ đa lĩnh vực có nền tảng học thuật vững chắc với tinh thần cởi mở, các nghệ sĩ nhiều thế hệ, từ trong nước đến ngoài nước, là phương thức sáng tạo xuyên suốt, góp phần tạo nên thành công của các sản phẩm trong dự án “Lên ngàn”.

“Sơn hậu-Beyond the Mountain” và “Cõi thinh không” có sự tham gia của các nghệ sĩ tuồng gạo cội như Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Văn Thủy, Nghệ sĩ Ưu tú Đặng Bá Tài, Nghệ sĩ Ưu tú Nguyễn Đức Mười, nghệ sĩ múa đương đại Nguyễn Trung Hiếu. Hai vở diễn trình hiện âm nhạc truyền thống như kèn bóp, sáo, đàn bầu, nhị và bộ gõ kết hợp hài hòa với âm nhạc điện tử; là nơi vũ đạo truyền thống của tuồng Việt Nam gặp gỡ với một điệu nhảy đường phố Krumping bắt nguồn từ Mỹ ở tính cường điệu, ước lệ nhưng cũng uyển chuyển, tự do. Đạo diễn và dàn dựng sân khấu, đồng sáng tạo cả hai vở diễn là Hà Nguyên Long, tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và từng có thời gian tu nghiệp tại Pháp.

Đội ngũ thực hiện dự án đã tích cực huy động hợp tác công tư với các trường đại học, các viện nghiên cứu như Khoa Các khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội-nơi có nhiều người nghiên cứu về di sản, công nghiệp văn hóa sáng tạo; hay tham gia Tuần lễ khơi nguồn sáng tạo với sự tổ chức và hỗ trợ từ Sở Văn hóa và Thể thao TP Hà Nội, Tạp chí Kiến trúc, Văn phòng UNESCO tại Việt Nam, UBND quận Hoàn Kiếm (Hà Nội). 

“Lên ngàn” nỗ lực tìm kiếm nhiều không gian biểu diễn với những ký ức về văn hóa truyền thống nhằm gia tăng sự tương tác và phát triển công chúng, đặc biệt là khán giả trẻ. Nhiều bạn trẻ theo dõi “Sơn hậu-Beyond the Mountain” ở khu tập thể Văn Chương (Đống Đa, Hà Nội) cũng tới xem phiên bản “Cõi thinh không” ở Trung tâm văn hóa, nghệ thuật 22 Hàng Buồm (quận Hoàn Kiếm). Họ chia sẻ nhận xét là cả hai phiên bản đều rất "phiêu", gần gũi với công chúng hiện đại, được thể hiện bằng ngôn ngữ mới lạ với những sáng tạo về nội dung, hình ảnh và âm nhạc. Đặc biệt, đây là một lối dẫn hiếm hoi, đáng quý, đưa họ trở về với cội nguồn, đến với tinh hoa nghệ thuật tuồng Việt Nam cũng như những giá trị nhân văn ngàn đời của dân tộc về tình nghĩa anh em thủy chung, tinh thần ái quốc, hy sinh vì đại cuộc mà vở diễn truyền tải.

Đầu năm 2024, “Lên ngàn” có kế hoạch mang "Cõi thinh không" vào giới thiệu với khán giả trong TP Hồ Chí Minh. TS Lư Thị Thanh Lê, giảng viên Khoa Các khoa học liên ngành, Đại học Quốc gia Hà Nội nhận xét: “Theo dõi dự án “Lên ngàn” từ chú trọng nghiên cứu về văn hóa dân gian trong nền công nghiệp văn hóa, sự tham gia của giới trẻ trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản, tôi cho rằng đội ngũ thực hiện dự án “Lên ngàn” có tinh thần phụng sự cộng đồng, tạo những bước tiến về hoạt động nghệ thuật theo hướng nâng cao tri thức, thẩm mỹ một cách tinh tế và sâu sắc, qua đó tạo ra những sản phẩm nghệ thuật chất lượng cao, góp phần xây dựng một hệ sinh thái năng động cho những người làm công nghiệp văn hóa và sáng tạo tại Việt Nam”.  

Mối quan tâm và sự ủng hộ dành cho dự án "Lên ngàn" cho thấy kết nối giữa truyền thống và hiện đại là một trong những cách thức hiệu quả để đưa những giá trị di sản đến gần với công chúng. Và quan trọng hơn, như tâm sự của Hoàng Anh: “Khi mỗi người đều ý thức được cái gốc, cái nôi văn hóa nuôi dưỡng mình và mình có trách nhiệm gì với nó thì lúc đó rất nhiều thứ sẽ thay đổi”.

MY AN