Đó là lời chia sẻ của nhà nghiên cứu lịch sử, đồng tác giả cuốn sách “Kì công diệu nghệ” - Đông Nguyễn với bạn đọc trong buổi giao lưu ra mắt sách chiều 24-5, tại Hà Nội. Sự kiện do Nhà xuất bản Kim Đồng tổ chức, mang đến góc nhìn khái quát về những phát minh của người Việt xưa, với hy vọng khơi gợi tinh thần tự hào dân tộc của bạn đọc trẻ hôm nay.  

 Các tác giả cuốn sách "Kì công diệu nghệ" giao lưu với độc giả.

Các độc giả tại buổi ra mắt sách. 

Cuốn sách “Kì công diệu nghệ” giới thiệu 30 kỹ thuật và công nghệ nổi trội, cả du nhập lẫn tự sáng tạo, mà người Kinh, người Chăm… từng sinh sống trên mảnh đất hình chữ S đã ứng dụng vào đời sống trước thế kỷ XX. 

Sách được chia 5 phần, mỗi phần, độc giả tìm hiểu sâu về chính sử nước nhà; bất ngờ khi bắt gặp không ít những ghi chép về sự sáng tạo, đổi mới của bậc tiền nhân trong các lĩnh vực sản xuất, xây dựng, hàng hải hay quân sự… nhằm cải thiện đời sống, nâng cao năng suất lao động, bảo vệ và mở mang bờ cõi. 

Ví dụ như thuyền đáy đan nan được coi là một phát minh độc đáo của người Việt, các nước Đông Nam Á khác đều không thấy kiểu thuyền này. Đáy thuyền được làm bằng tre đan nan, vừa ít tốn kém vừa nhẹ, lại có thể chống đỡ khỏi sự đeo bám của những con hà, có thể thay thế thường xuyên mà chi phí chỉ bằng một nửa so với thuyền đáy gỗ. 

 
 Các hình ảnh minh họa và tư liệu giới thiệu về phát kiến kỹ thuật của các nhà khoa học Việt Nam trong lịch sử.

Hay như Việt Nam là đất nước Á Đông duy nhất “cập nhật” kỹ thuật xây thành quân sự dạng sao kiểu Italy, để tạo nên thành Bát Quái xây năm 1790 ở Gia Định. Thành có mặt bằng như bông hoa sen chứ không phải kiểu chữ nhật truyền thống, xóa bỏ những “góc chết” vốn có, vừa phòng thủ vừa tấn công mạnh mẽ. Hoặc Hồ Nguyên Trừng (1374-1446) đã có những cải tiến súng khi sáng chế cốc mồi có nắp của súng, để thuốc mồi không bị ướt nếu gặp mưa, hoặc tránh rơi vãi khi vận động…

Người dân Giao Chỉ đã biết dùng thân cây chuối để luyện thành những sợi tơ đẹp, nhỏ như lụa; xe cứu hỏa đã xuất hiện từ thời vua Minh Mạng với hiệu quả vượt trội… 

 Cuốn cách được các tác giả hướng đến bạn đọc thanh thiếu niên.

Những nội dung trong sách bước đầu được khảo cứu qua các văn bản và thư tịch cổ, được chú thích chi tiết trong sách để người đọc có cơ sở kiểm chứng lại. Bên cạnh đó, hàng trăm hình minh họa chi tiết về các kỹ thuật và phát kiến được họa sĩ Kaovjets Ngujens (họa sĩ người Latvia gốc Việt) là tác giả và họa sĩ vẽ minh họa cuốn sách tái hiện lại chân thực và sinh động, giúp người đọc dễ dàng hình dung và tìm hiểu. 

Tin, ảnh: HÀ ANH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.