Việc khen thưởng này là sự ghi nhận những nỗ lực của học sinh, sinh viên trong suốt một năm học chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19.

Mục đích của việc tuyên dương, khen thưởng là tạo động lực thúc đẩy học sinh, sinh viên tiếp tục học tập, nghiên cứu, gặt hái nhiều thành tích tốt hơn. Tuy nhiên, khi nhận được thông tin về việc UBND tỉnh Quảng Ngãi quyết định thu hồi số tiền 3,5 tỷ đồng dùng để khen thưởng những học sinh đạt điểm cao trong Kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) năm 2020 khiến học sinh, phụ huynh và giáo viên hụt hẫng. Không hụt hẫng sao được khi việc khen thưởng cá nhân, tập thể đoạt giải cao trong kỳ thi quốc tế, quốc gia đã được tỉnh Quảng Ngãi thực hiện từ nhiều năm nay và lý do mà tỉnh đưa ra lần này chỉ vì vận dụng máy móc câu từ trong tên gọi kỳ thi: Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020 không phải là Kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia.

Việc đưa lý do như thế ngay lập tức nhận được nhiều ý kiến không đồng tình. Vì vậy sau đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi phải có quyết định bổ sung 3,5 tỷ đồng cho Sở GD&ĐT tỉnh để khen thưởng trở lại cho học sinh đạt điểm cao trong Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2020. Quyết định này khiến học sinh vui, phụ huynh vui và cả giáo viên đều vui. Song thực lòng mà nói, dẫu vẫn được bảo đảm quyền lợi khen thưởng nhưng niềm vui của các em học sinh không được trọn vẹn.

Có dịp được dự nhiều lễ tuyên dương, vinh danh cho học sinh, sinh viên xuất sắc tiêu biểu, tôi cảm nhận rõ niềm tự hào, phấn khởi của những cá nhân, tập thể được khen thưởng. Một trong số 88 thủ khoa xuất sắc tốt nghiệp các trường đại học, học viện năm 2020 được TP Hà Nội tuyên dương từng bộc bạch rằng, dù giá trị phần thưởng tuy có hạn, nhưng việc được tuyên dương chính là động lực để mỗi sinh viên tiếp tục cống hiến, sáng tạo, đóng góp xây dựng quê hương, đất nước. Hay như chia sẻ của một học sinh đoạt giải Olympic quốc tế vừa được Bộ GD&ĐT khen thưởng mới đây cho rằng, sự động viên, khích lệ kịp thời sẽ tạo niềm tin để học sinh phát huy thế mạnh, năng khiếu, nỗ lực phấn đấu đạt thành tích cao hơn trong học tập.

Rõ ràng, bất kể thành tích nào thì học sinh, sinh viên cũng cần được động viên khích lệ kịp thời, đúng lúc, đúng chỗ. Nhiều nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, phần thưởng vật chất chỉ mang lại cảm xúc nhất thời cho người học mà không có nhiều tác động tích cực đến sự nỗ lực, ý chí phấn đấu trong học tập, nghiên cứu bằng phần thưởng tinh thần. Đặc biệt, lứa tuổi học sinh rất cần được nâng niu, động viên ngay từ nhỏ các em thêm ham học, yêu trường, mến lớp, tôn trọng thầy cô. Thực tế cho thấy, nhiều học sinh, sinh viên trưởng thành xuất phát từ chính sự động viên, khích lệ kịp thời, đúng lúc của người lớn.

UYÊN NHI