- Ngày 22-5-1901, ngày sinh nhà vǎn Ngô Vǎn Triện, bút danh Trúc Khê, sinh ra tại xã Xuân Phương, huyện Từ Liêm, Hà Nội. Các tác phẩm chính của Trúc Khê có: Tập thơ Chợ chiều, các tiểu thuyết Trǎm lạng vàng, Nét ngọc, Đò chiều, một số truyện danh nhân và nhiều sách biên thảo, dịch thuật.
- Ngày 22-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ban hành Sắc lệnh số 70 thành lập Ủy ban Trung ương hộ đê, tiền thân của Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai ngày nay.
Với ý nghĩa lịch sử đó, ngày 21-3-1990, Hội đồng Bộ trưởng đã ban hành Quyết định số 89-HĐBT lấy ngày 22 tháng 5 hằng năm là “Ngày truyền thống phòng, chống thiên tai của Việt Nam” nhằm tôn vinh, ghi nhận chặng đường vinh quang và đầy tự hào của ngành, đồng thời động viên phong trào thi đua lao động, công tác, khơi dậy và phát huy niềm vinh dự, tự hào, trách nhiệm trong thi hành nhiệm vụ, công vụ của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tham gia công tác phòng, chống thiên tai trên khắp mọi miền đất nước.
 |
|
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm công trình đắp đê sông Đà. Ảnh: Tổng cục Phòng, chống thiên tai
|
- Ngày 22-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 71 đổi tên Vệ Quốc đoàn thành Quân đội quốc gia Việt Nam. Đây là bản sắc lệnh đầu tiên cho việc xây dựng quân đội chính quy của một quốc gia độc lập. Khi chưa giành được chính quyền, quân đội là công cụ của Đảng, một tổ chức quần chúng vũ trang đặc biệt, cùng với toàn dân đấu tranh giành chính quyền. Khi đã giành được chính quyền, quân đội trở thành một bộ phận cấu thành của Nhà nước. Vì vậy, tên gọi tất yếu phải thay đổi cho phù hợp với tình hình, nhằm xác định rõ quân đội là một công cụ chuyên chính bạo lực của Nhà nước, làm nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc.
- Ngày 22-5-1968, Quốc hội nhất trí thông qua lời kêu gọi của Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa khóa III, Kỳ họp thứ 4 gửi đồng bào và chiến sĩ cả nước.
- Ngày 22-5-1968, thành lập Kho K680 (Cục Quân khí, Tổng cục Kỹ thuật). Là đơn vị kỹ thuật, Kho K680 có nhiệm vụ quản lý, bảo quản, bảo dưỡng, sửa chữa, cấp phát, tiếp nhận súng pháo, vũ khí trang bị kỹ thuật, vật tư, xăng dầu... cho các đơn vị trong Cục Quân khí và toàn quân.
 |
| Lãnh đạo, chỉ huy Kho K680 kiểm tra sắp đặt khí tài, trang bị trong kho. Ảnh: TRẦN PHƯƠNG/qdnd.vn |
Đảng ủy, chỉ huy kho quan tâm, làm tốt công tác tuyên truyền, quán triệt nghị quyết, chỉ thị của trên, nhiệm vụ của đơn vị; đẩy mạnh hoạt động giáo dục truyền thống, xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, động cơ, thái độ trách nhiệm cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ.
Kho K680 nhiều năm liền hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được Đảng, Nhà nước, quân đội, Tổng cục Kỹ thuật tặng nhiều phần thưởng cao quý. Năm 2017, kho được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba.
- Ngày 22-5-1993, ban hành Nghị định số 23/CP của Chính phủ: Nghị định về việc thành lập Trung tâm khoa học xã hội và nhân văn Quốc gia.
Sự kiện quốc tế
- Ngày 22-5-1813, ngày sinh của Richard Wagner - nhà soạn nhạc nổi tiếng người Đức.
- Ngày 22-5-1972, Tổng thống Mỹ Richard Nixon chính thức đi thăm Liên Xô, tiến hành hội đàm với tổng Bí thư L. Brêgiơnép. Nhân chuyến thăm, hai bên đã ký nhiều hiệp ước về kinh tế, khoa học - kỹ thuật, văn hóa và bảo vệ môi trường. Quan trọng nhất là hiệp ước hạn chế vũ khí chiến lược SALT, đánh dấu giai đoạn hòa hoãn giữa hai siêu cường trên thế giới.
 |
|
Tổng thống Mỹ Richard Nixon và Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô Leonid Brezhnev ký các văn kiện trong chuyến thăm năm 1972. Ảnh: Getty Images
|
- Ngày 22-5-1990, Nam và Bắc Y-ê-men hợp nhất, nước Cộng hòa Y-ê-men ra đời.
Theo dấu chân Người
" Không nên xem nhẹ việc giáo dục đạo đức”
- Ngày 22-5-1893, ông ngoại của Bác Hồ qua đời (ngày 7-4 năm Quý Tỵ). Tháng 5-1901, thân phụ của Bác là Nguyễn Sinh Sắc đỗ Phó bảng. Sinh năm Nhâm Tuất (1862), cụ Nguyễn Sinh Sắc (còn có tên là Nguyễn Sinh Huy) đỗ cử nhân năm 40 tuổi (Giáp Ngọ, 1894). Kỳ thi Hội năm Tân Sửu, năm Thành Thái thứ 13 (1901) có 13 người trúng “phó bảng” (trong đó có Phan Châu Trinh). Cuối tháng 5-1906, Bác cùng anh trai là Nguyễn Tất Đạt theo cha vào Huế để nhậm chức Thừa biện Bộ Lễ.
- Ngày 22-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh tham dự họp Hội đồng Chính phủ bàn về nhiều vấn đề quan trọng, đặc biệt là thành lập một “Ủy ban nghiên cứu đặc biệt các vấn đề sẽ đàm phán ở Paris” để chuẩn bị cho chuyến sang thăm chính thức nước Pháp của người đứng đầu Nhà nước Việt Nam độc lập. Tham gia Ủy ban này ngoài Bác còn có các đồng chí: Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Tường Tam, Phan Anh, Võ Nguyên Giáp và Vũ Hồng Khanh.
Cũng trong ngày 22-5-1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký nhiều sắc lệnh quan trọng, trong đó có các sắc lệnh thành lập tại Bắc bộ một “Ủy ban hộ đê Trung ương” quy định chức năng, phương thức hoạt động và các chính sách để bảo vệ đê điều, chống lũ lụt; Sắc lệnh về Quân đội của nước Việt Nam là một Quân đội quốc gia được chỉnh đốn theo một quy tắc được ban hành gồm 2 tiết, 6 chương với 62 điều.
 |
|
Chủ tịch Hồ Chí Minh hội đàm với đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Bulgaria, do Thủ tướng Anton Yugov dẫn đầu, thăm chính thức Việt Nam (8-10-957). Ảnh: TTXVN
|
- Ngày 22-5-1968, Chủ tịch Hồ Chí Minh họp Bộ Chính trị về công tác đối ngoại và một số vấn đề quốc tế. Về tình hình xảy ra ở Tiệp Khắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh nói: “Tình hình xảy ra ở Tiệp Khắc cũng có thể bùng ra ở một số nước khác. Sinh hoạt xa xỉ, những sự bất mãn, trình độ giác ngộ không nâng cao thì sinh chuyện ra. Đó cũng là bài học, không nên xem nhẹ việc giáo dục đạo đức”.
(Sách Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày này năm xưa, NXB Chính trị quốc gia - Sự thật, 2010; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử.)
Lời Bác dạy ngày này năm xưa
“Học với hành phải đi đôi. Học mà không hành thì học vô ích.
Hành mà không học thì hành không trôi chảy”.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến việc huấn luyện học tập.
Tại Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất về công tác huấn luyện và học tập vào tháng 5 năm 1950, Người đến dự và nói về mối quan hệ giữa học và hành. Theo Người, học phải luôn gắn bó hữu cơ, không tách rời với hành, học để ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống vốn đa dạng và phong phú. Học mà không hành, không áp dụng vào thực tế khác nào chiếc hòm đựng đầy sách, hành mà không học thì hành không trôi chảy. Muốn thực hành tốt đòi hỏi người học phải được trang bị những tri thức, kiến thức.
Quan điểm của Người đã trở thành bài học sâu sắc, có tác dụng kêu gọi mọi người đem việc học gắn bó với thực tiễn nước nhà, phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Học đi đôi với hành cũng là nguyên lý giáo dục cơ bản của Đảng và Nhà nước ta; phê phán lối học suông, học cốt lấy chữ nghĩa, lấy mảnh bằng, lối học kinh viện, không nhằm mục đích phục vụ thực tiễn.
 |
|
Chủ tịch Hồ Chí Minh nói chuyện với các đồng chí lãnh đạo xã và Ban chủ nhiệm Hợp tá xã nông nghiệp thôn Lạc Trung, xã Bình Dương, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc về công tác quy hoạch ruộng đất (25-1-1961). Ảnh tư liệu
|
Thấm nhuần nguyên lý: "Học đi đôi với hành" của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng và Nhà nước ta chủ trương nâng cao chất lượng dạy và học trong các hệ thống bậc học, cấp học, chung tay xây dựng một xã hội học tập, xem học tập như là một nhu cầu tất yếu của cuộc sống và có thể học ở mọi nơi, mọi lúc, học bằng nhiều cách.
Học không chỉ là học văn hóa mà còn phải học các kiến thức khác để làm việc, để sáng tạo, để làm người, để sống tốt hơn, thích ứng với sự thay đổi của xã hội. Nếu không, người học chỉ cần đạt đến mục tiêu có bằng cấp, không còn động lực học tập để có tri thức, để làm việc, để ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống.
Một nền giáo dục mà "cả nước là một xã hội học tập" sẽ là động lực thúc đẩy mọi người có trách nhiệm học tập, học tập để không bị lạc hậu và theo kịp bước tiến của khoa học, công nghệ, thời đại, để có điều kiện phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân và phát triển bản thân.
Thực hiện Di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, công tác huấn luyện, giáo dục đào tạo trong quân đội luôn được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo với việc ban hành đồng bộ, hệ thống các nghị quyết chuyên đề, chỉ thị, mệnh lệnh huấn luyện hằng năm để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức tốt công tác huấn luyện, giáo dục đào tạo.
Tư tưởng chỉ đạo "học đi đôi với hành" đã được cụ thể hóa trong 3 quan điểm, 8 nguyên tắc, 6 mối kết hợp trong huấn luyện, đã trực tiếp góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu trong toàn quân những năm qua, đáp ứng kịp thời phương hướng xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Dấu ấn Bác Hồ trên Báo Quân đội nhân dân
Trên trang 3 Báo Quân đội nhân dân số 7888 ra ngày 22-5-1983 có đăng hình ảnh Hồ Chủ tịch gặp thân mật đại biểu các vận động viên SKDA tham gia thi đấu tại Hà Nội tháng 12-1963.
 |
|
Trang ba Báo Quân đội nhân dân số 7888.
|
Trên trang 2 Báo Quân đội nhân dân số 8611 ra ngày 22-5-1985 có đăng lời huấn thị của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Cán bộ có thân đội viên như chân tay, thì đội viên mới thân cán bộ như ruột thịt. Có như thế thì chỉ thị, mệnh lệnh và kế hoạch cấp trên đưa xuống, đội viên sẽ tích cực và triệt để thi hành” tại Hội nghị tổng kết Chiến dịch Biên giới.
 |
|
Trang hai Báo Quân đội nhân dân số 8611.
|
Trên trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 14022 ra ngày 22-5-2000 có đăng hình ảnh Hồ Chủ tịch thăm các cháu thiếu nhi miền Nam tập kết ra Bắc ở tỉnh Thanh Hóa năm 1957.
 |
|
Trang nhất Báo Quân đội nhân dân số 14022.
|
PHẠM LANH (tổng hợp)