Cách đây 4 năm tại khách sạn “Millenium Plaza” Niu Y-oóc, khách sạn chỉ cách trụ sở LHQ chừng 3 phút đi bộ, đã diễn ra cuộc gặp lãnh đạo 3 nước Nga, Trung Quốc và Ấn Độ. Bạn đọc hẳn còn nhớ ý tưởng về “tam giác chiến lược” này của ông Pri-ma-cốp, Bộ trưởng Ngoại giao Nga thời đó, người sau này từng giữ cương vị Thủ tướng LB Nga và hiện đang là trưởng phòng Công nghiệp và thương mại LB Nga. Tuần qua, bên lề hội nghị thường niên của Đại hội đồng LHQ, ngoại trưởng 3 nước nói trên lại vừa có một cuộc gặp gỡ không chính thức nữa, tuy nhiên lần này không còn là “bộ tam” mà đã trở thành cuộc họp “bộ tứ” với sự có mặt của ngoại trưởng Bra-xin. “Tứ giác” mới này có tên gọi tắt là BRIC (từ chữ đầu tên 4 nước tham dự - Brazil, Rusia, India, China).

Kể cả địa điểm diễn ra cuộc gặp (một phòng hội đàm dưới tầng trệt của tòa nhà LHQ) cũng như nội dung của nó đều không gợi một ý nghĩa chính thức nào, ngoại trưởng 4 nước, theo báo chí Nga, phần lớn cũng chỉ tập trung vào vấn đề kinh tế. Hiện nay giao thương giữa những nước này đang phát triển mạnh mẽ-tổng giá trị thương mại Nga-Trung năm 2006 này sẽ đạt con số kỷ lục mới vào khoảng 34 tỷ USD, Nga - Bra-xin đang hy vọng đạt 15 tỷ, Ấn Độ cũng đang tích cực phát triển và mở rộng hợp tác kinh tế thương mại với Trung Quốc và Bra-xin. Tuy nhiên cuộc gặp này được các nhà phân tích tình hình quốc tế chú ý không phải vì số liệu thương mại song phương giữa họ, mà trước hết vì vị trí ngày một gia tăng của 4 nước trên vũ đài chính trị và kinh tế thế giới. Bản thân tên gọi tắt BRIC thực chất đã xuất hiện cách đây 3 năm trong báo cáo của tạp chí nghiên cứu nổi tiếng “Morgan Stanley”, khi cơ quan này dựa trên số liệu về kinh tế của 4 nước đã dự đoán Trung Quốc và Ấn Độ vào giữa thế kỷ 21 sẽ trở thành những cường quốc số 1 và số 2 về kinh tế, tiếp sau là Bra-xin và Nga cũng sẽ vươn lên vị trí kinh tế đầu đàn trên thế giới. Những đánh giá của “Morgan Stanley” đã được rất nhiều nước quan tâm. Cũng chính vì vậy mà cuộc gặp đầu tiên của “bộ tứ” BRIC có một ý nghĩa quan trọng.

Giới báo chí Nga nhận định, cuộc gặp này đánh dấu một quan điểm hợp tác kinh tế mới nhằm không để nước nào khác có thể gây “bất hòa” giữa 4 nước nói trên, giảm đến mức tối đa những cạnh tranh có thể gây tác hại đến phát triển của từng nước, bảo đảm mục đích “cùng tiến”.

Thật ra vào thời điểm này mọi cuộc gặp “bộ tam” hay “bộ tứ” mới chỉ đơn thuần có ý nghĩa tượng trưng, ở mức độ tìm kiếm chương trình nghị sự cho tương lai. Các ngoại trưởng mới chỉ đề cập đến vấn đề cần gia tăng gặp gỡ và tham vấn, chứ tuyệt nhiên không nói gì đến các cam kết, thỏa thuận hay dự định thành lập một tổ chức quốc tế nào đó. Tuy vậy theo đánh giá của báo giới, một khi tập hợp từ BRIC đã được thế giới chú ý đến thì 4 nước đó sau này không thể không tiếp tục gặp gỡ, tham vấn về tương lai của mình, và không loại trừ sẽ có những bước phát triển mới làm sâu sắc hơn mô hình hợp tác này.

T.H. (theo RIA Novosti)