Ngày 24-11, biến thể B.1.1.529 được các nhà khoa học Anh đưa ra cảnh báo và ngay lập tức thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận quốc tế, bởi lẽ nó mang “số lượng cực kỳ cao” các đột biến.

B.1.1.529 được cho là chứa tổng cộng 32 đột biến bất thường trong protein gai, có thể nguy hiểm hơn các biến thể khác của SARS-Cov-2 ở chỗ nó có khả năng né tránh và tấn công hệ miễn dịch, khiến hệ miễn dịch suy yếu, làm gia tăng tốc độ lây nhiễm. Đây có thể là nguyên nhân khiến số ca nhiễm Covid-19 tại Nam Phi tăng mạnh thời gian qua. Trong số các ca mắc mới, Nam Phi đã ghi nhận 100 ca mắc biến thể B.1.1.529, Botswana xác nhận 4 ca và Hồng Kông (Trung Quốc) 2 ca (phát hiện ở du khách trở về từ Nam Phi).

Trước cuộc họp khẩn, tiến sĩ Maria Van Kerkhove, nhà dịch tễ học, trưởng nhóm kỹ thuật của WHO về Covid-19, cho hay: “Chúng tôi chưa biết nhiều về biến thể này. Những gì chúng tôi biết là biến thể này có một số lượng lớn các đột biến. Và điều đáng lo ngại là khi có quá nhiều đột biến, nó có thể có tác động đến cách thức hoạt động của virus”. Sau khi có đánh giá đầy đủ về nguy cơ lây nhiễm, WHO có thể sẽ quyết định đặt tên Nu cho biến thể B.1.1.529 (theo bảng chữ cái Hy Lạp). Các chuyên gia của WHO cho biết, vài tuần tới sẽ là mốc thời gian quan trọng giúp xác định mức độ nghiêm trọng của biến thể này.  

Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus phát biểu trong một cuộc họp báo về đợt bùng phát dịch Covid-19 ở Trung Quốc. Ảnh: Getty Images 

Sự xuất hiện của biến thể mới trong bối cảnh các nước châu Âu đang là tâm dịch Covid-19 của làn sóng lây nhiễm thứ 5, với số lượng ca mắc Covid-19 được ghi nhận ở mức kỷ lục, đã lập tức gây ra tác động nhiều chiều ở phạm vi toàn cầu. Một số quốc gia phản ứng trước thông tin này bằng cách ban hành các biện pháp phòng ngừa mới và hạn chế đi lại, sau khi biến thể mới xuất hiện ở 6 nước châu Phi, gồm: Nam Phi, Namibia, Botswana, Zimbabwe, Lesotho, Eswatini và mới nhất là Hồng Kông (Trung Quốc).

Các quan chức y tế Ấn Độ hôm 26-11 đã đặt các tiểu bang trong tình trạng báo động, yêu cầu thực hiện "sàng lọc và kiểm tra, theo dõi nghiêm ngặt" đối với những du khách đến từ châu Phi. Bộ trưởng Y tế Ấn Độ Rajesh Bhushan yêu cầu tất cả các mẫu xét nghiệm từ những khách du lịch dương tính với Covid-19 phải nhanh chóng được gửi đến các phòng thí nghiệm để giải mã bộ gen nhằm ngăn chặn biến thể mới xâm nhập vào nước này.

Singapore, một trung tâm trung chuyển lớn của thế giới, bắt đầu áp dụng các biện pháp hạn chế khách đến từ Nam Phi và các quốc gia lân cận. Tất cả những người không phải công dân Singapore có lịch sử du lịch gần đây đến 6 nước châu Phi sẽ bị từ chối nhập cảnh hoặc quá cảnh qua Singapore. Tương tự, Nhật Bản, New Zealand, Scotland cũng thắt chặt kiểm soát đối với du khách đến từ các nước kể trên.

Giới chức Anh lo ngại biến thể này đặt ra “một mối đe dọa đáng kể tiềm tàng đối với chương trình vaccine mà chúng ta phải bảo vệ bằng mọi giá”. Anh đã thông báo tạm thời cấm các chuyến bay từ 6 nước châu Phi kể từ ngày 26-11, những du khách trở về từ các nước này buộc phải cách ly. Israel cũng ban hành lệnh cấm công dân du lịch đến miền Nam châu Phi. Bộ trưởng Y tế Australia, Greg Hunt, cho biết nước này sẽ đóng cửa biên giới đối với du khách từ các nước châu Phi nêu trên một khi WHO xếp B.1.1.529 là biến thể nguy hiểm.

Theo Wall Street Journal, tin tức về biến thể SARS-CoV-2 mới đã tác động tức thì tới thị trường quốc tế, do các nhà đầu tư lo ngại về khả năng bị hạn chế đi lại hoặc các biện pháp hạn chế khác làm suy giảm hoạt động kinh tế thế giới. Chứng khoán toàn cầu hướng tới mức giảm 0,7%-mức giảm hàng tuần lớn nhất trong gần hai tháng qua; chỉ số Nikkei của Nhật Bản giảm 2,5%; cổ phiếu của nhiều hãng hàng không thế giới sụt giảm mạnh; giá dầu thô ngọt nhẹ của Mỹ giảm 2,88%; đồng Rand của Nam Phi giảm 1%; đồng AUD và NZD của Australia và New Zealand xuống mức thấp nhất trong 3 tháng...

Bên cạnh sự lo ngại biến thể mới có nguy cơ làm trầm trọng thêm đại dịch Covid-19, vẫn có những ý kiến kêu gọi cần thận trọng trước thông tin về biến thể mới này. Giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh châu Phi John Nkengasong cho rằng “có rất nhiều biến thể nhưng một số không ảnh hưởng đến quỹ đạo của dịch bệnh”.

PHƯƠNG THẢO