1. Hàn Quốc - Nhật Bản căng thẳng liên quan vấn đề "phụ nữ mua vui"

Vấn đề "phụ nữ mua vui", chỉ những phụ nữ Hàn Quốc bị ép làm nô lệ tình dục cho binh sĩ phát xít Nhật trong Chiến tranh Thế giới thứ 2, tiếp tục khiến quan hệ hai nước nóng lên.

Các tờ báo Hàn Quốc đăng bài về vấn đề "phụ nữ mua vui" phát hành ngày 28-12.  Ảnh: Kyodo/TTXVN

Trong một tuyên bố mới nhất, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tuyên bố vấn đề "phụ nữ mua vui" gây tranh cãi lâu nay giữa Hàn Quốc và Nhật Bản không thể được giải quyết bằng thỏa thuận song phương năm 2015. Ông coi đây là một văn kiện mang tính chính trị mà không có được sự nhất trí của nạn nhân và người dân, có nhiều khiếm khuyết về mặt thủ tục và nội dung.

Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cũng tuyên bố không tín nhiệm thỏa thuận trên. Nhóm quan chức và chuyên gia Hàn Quốc có nhiệm vụ rà soát thỏa thuận này công bố báo cáo điều tra cho biết, chính phủ của cựu Tổng thống Park Geun-hye đã che giấu một phần thỏa thuận nhằm tránh bị chỉ trích về những nhượng bộ bí mật với Nhật Bản, đồng thời không nỗ lực lắng nghe các nạn nhân trước khi ký kết thỏa thuận.  

Nhật Bản đã có phản ứng mạnh mẽ trước động thái trên của Hàn Quốc. Ngoại trưởng Nhật Bản Taro Kono cho rằng, thỏa thuận trên đạt được sau một tiến trình thương lượng hợp pháp giữa chính phủ hai nước, mọi nỗ lực sửa đổi thỏa thuận này sẽ là hành động không thể chấp nhận được và khiến mối quan hệ Nhật - Hàn khó kiểm soát. 

Cuối năm 2015, Hàn Quốc và Nhật Bản đã đạt được thỏa thuận về giải quyết vấn đề "phụ nữ mua vui". Năm ngoái, Nhật Bản chi 1 tỷ yên (khoảng 9 triệu USD) hỗ trợ các nạn nhân là "phụ nữ mua vui" và gia đình họ. Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cũng đã bày tỏ "sự hối tiếc và xin lỗi" về những tổn thương mà các nạn nhân phải trải qua.  

2. Guatemala “theo chân” Mỹ chuyển Đại sứ quán tại Israel tới Jerusalem

Ngày 24-12, Tổng thống Guatemala Jimmy Morales đã ra chỉ thị chuyển đại sứ quán của nước này tại Israel đến Jerusalem, vài ngày sau khi chính phủ của ông tuyên bố ủng hộ Mỹ trong cuộc tranh cãi về quy chế của thành phố này. 

                                        Thành phố Jerusalem. Ảnh: RT.

Trong khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu hoan nghênh động thái trên của Guatemala, thì Bộ Ngoại giao Palestine tuyên bố hành động của Guatemala là "bất hợp pháp và đáng xấu hổ"; đi ngược lại mong muốn của giới lãnh đạo nhà thờ ở Jerusalem và nghị quyết của Đại hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ).

Cũng về vấn đề Jerusalem, Ngày 24-12, Quốc hội Iran đã phê chuẩn một dự luật công nhận Jerusaelm là thủ đô vĩnh viễn của Palestine. Trước đó, lãnh đạo hơn 50 quốc gia thành viên Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) đã ra Tuyên bố chung kêu gọi cộng đồng quốc tế công nhận Đông Jerusalem là thủ đô của Palestine. 

Hôm 6-12 vừa qua, Tổng thống Trump tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, đảo ngược chính sách được chính quyền Mỹ thực thi trong hàng thập kỷ qua, theo đó quy chế đối với thành phố này phải được quyết định thông qua đàm phán với người Palestine. Động thái này của ông Trump đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ tại các vùng lãnh thổ Palestine và các nước Arab cũng như sự chỉ trích gay gắt của nhiều nước trên thế giới coi đây là một bước đi nguy hiểm đối với tiến trình hòa bình Trung Đông và dập tắt hy vọng của người Palestine về một nhà nước độc lập với Đông Jerusalem là thủ đô. 

3. Chính trường Peru rối ren sau quyết định ân xá cựu Tổng thống A.Fujimori

Khủng hoảng chính trị ở Peru vẫn chưa có dấu hiệu lắng dịu liên quan quyết định ân xá cựu Tổng thống Alberto Fujimori của Tổng thống đương nhiệm Pedro Pablo Kuczynski. Chỉ 3 ngày  sau khi lệnh ân xá được đưa ra đã có 3 quan chức trong nội các của Tổng thống Kuczynski đệ đơn từ chức. Bên cạnh đó, hàng nghìn người đã tổ chức tuần hành tại thủ đô Lima để bày tỏ phản đối.

              Cựu Tổng thống Peru Alberto Fujimori ra tòa năm 2009. Ảnh: Reuters

Trong một diễn biến liên quan, Ủy ban Nhân quyền Liên Mỹ (CIDH) - có trụ sở tại Washington, cũng ra thông cáo bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về quyết định của Tổng thống Kuczynski, cho rằng đây là hành động không tôn trọng nguyên tắc ân xá cũng như quy định liên quan tới hành vi phạm tội chống lại loài người. Nhóm Nhóm công tác của Liên hợp quốc về người mất tích cũng ra thông cáo phản đối quyết định của Tổng thống Peru. 

Trước đó, Tổng thống Peru Kuczynski ra lệnh ân xá cho cựu Tổng thống Fujimori vì lý do nhân đạo sau khi kết quả kiểm tra y tế cho thấy ông Fujimori đang mắc bệnh nan y ở giai đoạn cuối.

Cựu Tổng thống Fujimori, 79 tuổi, là một nhân vật gây nhiều tranh cãi tại Peru. Mặc dù không được nhiều người dân ủng hộ, song ông Fujimori được xem là người đã giúp chấm dứt cuộc khủng hoảng kinh tế cũng như những cuộc xung đột đẫm máu trong 10 năm tại nhiệm của mình.

4. Tòa án Campuchia phạt cựu thủ lĩnh đối lập Sam Rainsy về tội phỉ báng Thủ tướng Hun Sen

Ngày 29-12, Tòa án Phnom Penh đã kết tội cựu thủ lĩnh đảng Cứu nguy dân tộc (CNRP) đối lập đang lưu vong Sam Rainsy phỉ báng Thủ tướng Samdech Techo Hun Sen.

                                           Ông Sam Rainsy. Ảnh: Reuters

Đầu năm nay, trên mạng xã hội Facebook, ông Sam Rainsy đã vu cáo Thủ tướng Hun Sen chi 1 triệu USD cho một nhà hoạt động chính trị để người này chia rẽ đảng CNRP. Thủ tướng Hun Sen sau đó đã khởi kiện ông Sam Rainsy tội phỉ báng và yêu cầu bồi thường 4 tỷ riel (1 triệu USD).

Thẩm phán Tòa án Phnom Penh đã yêu cầu ông Sam Rainsy bồi thường Thủ tướng Hun Sen 1 triệu USD và phạt tiền 2.500 USD.

Ngày 11-8 vừa qua, Tòa Phúc thẩm Campuchia cũng giữ nguyên bản án của một tòa án cấp dưới, theo đó kết án vắng mặt ông Sam Rainsy 20 tháng tù vì tội phỉ báng Thủ tướng Hun Sen. Trước đó, vào tháng 3, Tòa Sơ thẩm Phnom Penh đã tuyên phạt ông Sam Rainsy 1 năm 8 tháng tù giam, phạt tiền 10 triệu riel và bồi thường thiệt hại về tinh thần 100 riel cho Thủ tướng Hun Sen do liên quan đến cáo buộc Thủ tướng và Chính phủ Hoàng gia Campuchia đứng đằng sau vụ sát hại nhà phân tích chính trị nổi tiếng tại Campuchia Kem Ley.

Ông Rainsy sống lưu vong từ tháng 11-2015 nhằm tránh việc phải thi hành bản án tù 2 năm do phạm tội phỉ báng Phó thủ tướng Hor Namhong từ năm 2008. Ông Rainsy cũng đang phải chịu nhiều bản án khác tại Campuchia.

5. Nhiều nơi trên thế giới trải qua một kỳ giáng sinh rộn ràng, ấm áp

Tại Lapland, Phần Lan - “quê hương của các Ông già Tuyết”, các khu chợ Noel tấp nập người mua sắm, các buổi biểu diễn âm nhạc hoành tráng được tổ chức trong nhà thờ, những người vô gia cư được phục vụ đồ ăn miễn phí. Các túi quà cùng hàng nghìn bức thư từ khắp nơi trên thế giới cũng được gửi tới đây để các “Ông già Noel” chuyển tới các em nhỏ.

                    Không khí Giáng sinh tưng bừng tại Gruzia. Ảnh: Reuters

Tại Los Angeles (Mỹ), những bữa ăn miễn phí được tổ chức để chia sẻ với người cơ nhỡ, người có hoàn cảnh khó khăn.

Thành phố Barcelona, Tây Ban Nha Giáng được thắp sáng bởi biểu tượng chim bồ câu hòa bình để tưởng nhớ đến các nạn nhân trong vụ tấn công khủng bố hồi tháng 8 vừa qua.

Tại Trung Quốc, Giáng sinh tuy không phải phong tục truyền thống, nhưng tại các khu chợ, trung tâm các thành phố lớn cũng được trang hoàng đèn màu lộng lẫy, tạo bầu không khí vui tươi, ấm áp.  

Tại Aleppo, miền Tây Bắc Syria, lần đầu tiên sau nhiều năm, người dân được hưởng bầu không khí Giáng sinh và đón Năm mới an lành. Những cây thông xuất hiện tại hầu hết các nhà hàng, quán cafe trong thành phố, mang tới bầu không khí lễ hội vốn đã bị quên lãng và chìm khuất trong bom đạn và nước mắt nhiều năm qua.   

Tại Mosul, Iraq khi các tín đồ Cơ đốc giáo tham dự lễ đón Giáng sinh đầu tiên trong 4 năm qua sau khi thành phố này được giải thoát khỏi sự cai trị của tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng. Tham dự buổi lễ với tín đồ Cơ đốc giáo trong ánh sáng lung linh của nến và cây thông Noel trong nhà thờ, có người Hồi giáo, giới chức quân sự và địa phương. Các xe bọc thép được triển khai bên ngoài để bảo vệ nhà thờ và những người hành lễ. 

Nhiều thành phố khác như Athens (Hy Lạp), Buenos Aires (Argentina), Moscow (Nga), Berlin (Đức) tới Tokyo (Nhật Bản)… cũng được trang hoàng lộng lẫy để chào đón Giáng sinh.

Trong kỳ Giáng sinh năm nay, an ninh đã được tăng cường tại nhiều thành phố lớn, do lo ngại tấn công khủng bố.

6. Nga thiết lập hiện diện lâu dài tại các căn cứ ở Syria

Ngày 26-12, hãng thông tấn RIA dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết, Moskva bắt đầu thiết lập sự hiện diện lâu dài của nước này tại căn cứ hải quân ở cảng Tartus và căn cứ không quân Hmeimim ở Syria.

              Tàu tên lửa hành trình hạt nhân của Nga tại cảng Tartus. Ảnh: Sputnik

Hôm 11-12 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin ra lệnh rút quân đội Nga ra khỏi Syria. Tại Syria, hiện chỉ còn 3 tiểu đoàn quân cảnh, Trung tâm hòa giải và các căn cứ tại Hmeimim và Tartus. 

Thượng viện Nga ngày 26-12 đã thông qua thỏa thuận giữa Nga và Syria về việc mở rộng cơ sở hải quân gần thành phố cảng Tartus thành một căn cứ hải quân chính thức.. Thỏa thuận này cho  phép có Nga quyền đồn trú tại đây 11 tàu chiến, kể cả tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân. Hải quân Nga sẽ sử dụng cơ sở hạ tầng của căn cứ này miễn phí trong 49 năm.

VĂN DUYÊN (tổng hợp)