Theo Reuters, hệ thống EES yêu cầu công dân các quốc gia ngoài EU khi lần đầu tiên nhập cảnh vào các nước khu vực Schengen đều phải đăng ký thông tin cá nhân, bao gồm dấu vân tay và hình ảnh khuôn mặt thay cho việc đóng dấu hộ chiếu. Hệ thống EES được áp dụng tại 29 quốc gia, gồm các nước thành viên EU (trừ Ireland và Cyprus) cùng với Thụy Sĩ, Na Uy, Lichtenstein và Iceland.

EU cho biết mục tiêu của hệ thống EES là hiện đại hóa quản lý biên giới, ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp, chống gian lận danh tính và phát hiện những trường hợp không tuân thủ thời hạn lưu trú (tối đa 90 ngày trong khoảng thời gian 180 ngày liên tục).

Một hành khách sử dụng hệ thống EES tại nhà ga Eurotunnel ở Folkestone, Anh. Ảnh: Reuters  

Khi nhập cảnh lần đầu vào khu vực Schengen, du khách ngoài EU sẽ được yêu cầu quét hộ chiếu, đăng ký vân tay và thực hiện quét khuôn mặt. Khi rời khỏi, thông tin du khách sẽ được đối chiếu với cơ sở dữ liệu EES để xác minh xem họ có tuân thủ thời hạn lưu trú hay không, đồng thời ghi nhận việc xuất cảnh. Trẻ em dưới 12 tuổi cũng cần đăng ký EES, nhưng không cung cấp dấu vân tay, chỉ cần chụp ảnh. Du khách không phải trả bất kỳ khoản phí nào cho EES.

Dữ liệu sinh trắc học sẽ được lưu giữ trong vòng 3 năm. Vì vậy, trong thời gian này, chỉ cần xác thực khuôn mặt, du khách có thể nhập cảnh dễ dàng vào khu vực Schengen. Tuy nhiên, nếu không tuân thủ thời hạn lưu trú, thông tin vi phạm sẽ được lưu trong 5 năm.

Việc số hóa toàn bộ quy trình giúp biên giới trở nên an toàn và minh bạch hơn, đồng thời giảm gánh nặng cho nhân viên hải quan. Dữ liệu sinh trắc học cũng sẽ tạo hồ sơ định danh chính xác, hạn chế việc một người sử dụng nhiều hộ chiếu khác nhau để di chuyển giữa các quốc gia. “Bảo vệ chặt chẽ biên giới là điều rất quan trọng đối với EU. Hệ thống EES sẽ giúp bảo đảm các quy định về xuất, nhập cảnh và lưu trú được tuân thủ nghiêm ngặt, nhờ vậy, công tác bảo vệ biên giới sẽ hiệu quả, an toàn hơn”, Bộ trưởng Bộ Di trú và Hội nhập Đan Mạch Kaare Dybvad Bek cho biết.

Hiện nay, việc thu thập dữ liệu đã được triển khai dần tại các cửa khẩu biên giới và sẽ được triển khai toàn diện từ ngày 10-4-2026 tại tất cả sân bay, cảng biển, ga tàu quốc tế, các trạm kiểm soát biên giới đường bộ trong khối Schengen.

Tại Anh, việc đăng ký EES được thực hiện ngay tại các cửa khẩu “song song” gồm cảng Dover, ga Eurotunnel ở Folkestone và ga Eurostar tại London St Pancras, do lực lượng biên phòng Pháp đảm trách. Công dân của các nước: Mỹ, Canada, Australia, New Zealand... được miễn thị thực khi nhập cảnh vào khu vực Schengen, tuy nhiên vẫn phải tuân thủ quy trình xuất, nhập cảnh bằng sinh trắc học.

Vì EES được triển khai theo từng giai đoạn, EU tin rằng sẽ không xảy ra xáo trộn lớn. EU cũng cho phép áp dụng các “biện pháp dự phòng” trong 6 tháng đầu vận hành để tạm thời nới quy trình nếu lưu lượng tăng đột biến. Ngoài ra, Cơ quan bảo vệ bờ biển và biên giới châu Âu (Frontex) đã phát triển ứng dụng Travel to Europe để hỗ trợ các quốc gia thành viên triển khai EES. Chris Borowski, người phát ngôn của Frontex chia sẻ với Al Jazeera: “Ứng dụng này sẽ giúp du khách đăng ký thông tin sinh trắc học dễ dàng trên điện thoại di động trước khi đến khu vực biên giới, giúp tiết kiệm thời gian và giảm việc xếp hàng”.

EES được xem là bước đệm để châu Âu đưa vào vận hành Hệ thống thông tin và cấp phép du lịch châu Âu (ETIAS), dự kiến bắt đầu triển khai vào cuối năm 2026. Khi đó, công dân ngoài khu vực Schengen sẽ phải xin cấp phép ETIAS, cung cấp thông tin cá nhân, lịch trình di chuyển và đóng phí 20 euro trước khi đi du lịch. Các chuyên gia cho rằng EES và ETIAS đang mở ra kỷ nguyên mới của công tác quản lý biên giới châu Âu bằng công nghệ sinh trắc học.

HÀ LAN

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.