Công ty đấu giá Guo An ở tỉnh An Huy, một trong những tỉnh nghèo nhất của Trung Quốc, là nơi tiêu thụ các tài sản kinh doanh, phương tiện đi lại của các quan chức chính quyền đã nghỉ hưu hay hàng lậu do hải quan thu giữ. Mới đây, trong danh mục hàng hóa của công ty xuất hiện thêm một loại hàng mới: hàng hối lộ xa xỉ. Đó là những chiếc đồng hồ hiệu Rolex hay Omega, những chiếc áo choàng nữ bằng lông chồn đen, máy quay phim hiệu Sony và một lô đồ trang sức bằng vàng với mức đấu giá tối thiểu 43 nghìn USD – số tiền gấp hơn trăm lần mức thu nhập trung bình của người dân vùng nông thôn nơi đây.

Đây là những món quà bất hợp pháp mà các quan chức cấp cao của chính quyền tỉnh ăn hối lộ bị tịch thu sung công. Đấu giá những hàng hóa đặc biệt kiểu này đang trở nên phổ biến ở Trung Quốc trong khi Đảng Cộng sản và Chính phủ nước này đang quyết liệt chống tham nhũng. Nó mở ra giải pháp cho vấn đề khá rắc rối là nên làm gì với những món đồ phi pháp này. Đây cũng được coi là hình thức góp phần hạn chế đáng kể hành vi ăn đút lót của các quan tham, thúc đẩy quyết tâm chống tham nhũng của Đảng Cộng sản và Chính phủ Trung Quốc.

Vậy nhưng không phải mọi người Trung Quốc đều có suy nghĩ tích cực như vậy. Trên các trang blog cá nhân hay mục bình luận của một số tờ báo, có ý kiến lại cho rằng việc đem bán công khai những món đồ đó chỉ gây sự tò mò trong xã hội. Vì có một thực trạng là một số người Trung Quốc lùng mua các đồ vật này chỉ vì chủ nhân của chúng là những nhân vật nổi tiếng.

Gần 6 nghìn người hiếu kỳ đã tham dự cuộc trưng bày trước phiên đấu giá hồi tháng Giêng để được tận mắt thấy những gì mà các quan tham ở thành phố Hợp Phì, thủ phủ của tỉnh An Huy, đã “nhét đầy túi tham”. Cuộc đấu giá đầu tiên kéo dài tới 9 giờ đồng hồ với hơn 600 món đồ được đem bán từ bức tượng Đức Phật bằng vàng cho tới các thiết bị gia dụng sang trọng và đắt tiền. Tuần trước, một cuộc bán đấu giá nhỏ hơn cũng thu hút hàng chục người mua tham gia. Thậm chí trong đó có những món đồ mà ngay người điều khiển phiên đấu giá cũng chưa bao giờ được nhìn thấy.

Tại phiên đấu giá đầu tiên, ông Qiao Liuyi, chủ một cửa hàng điện thoại di động ở một khu chợ sầm uất, đã trả khoảng 100USD chỉ để mua một cuộn giấy màu sắc sặc sỡ với các con dấu niêm phong của Trung Quốc có ghi đề tặng tên một cựu thị trưởng bị phát hiện ăn của đút. Ông Qiao không quan tâm ông thị trưởng này tốt hay xấu mà chỉ quan tâm tới sự nổi tiếng của ông ta. Vì vậy ông Qiao tin rằng, giá của nó sẽ còn tiếp tục tăng. Ông đã dốc túi để mua kỳ được chiếc áo choàng nam thể thao màu đen bằng da với giá 125USD, sau đó tặng nó cho một đối tác kinh doanh triển vọng. Ông còn mua một chiếc di động hiệu Sony Ericsson vốn trước đây là quà biếu cho một phó thị trưởng tham nhũng khét tiếng đã bị đưa ra xét xử. Cũng tại cuộc đấu giá này, sau khi phát giá, một chiếc quạt bằng ngà voi đã được bán với giá gần 1.000USD, còn một chai rượu gạo Trung Quốc chính hiệu được bán với giá 2.300USD. Tổng cộng số tiền thu được tại cuộc bán đấu giá là hơn 100 nghìn USD được đưa vào ngân khố của chính quyền tỉnh.

Săn đồ hối lộ đấu giá dường như đã trở thành sở thích của một số nhà giàu Trung Quốc. Ông Xiong Jun, một nhà buôn tạp hóa 40 tuổi, đã bay hơn hai giờ đồng hồ từ nhà tới nơi bán đấu giá. Tổng số tiền ông này chi lên tới 3.800USD, để mua 4 chiếc dây chuyền vàng, một vài chiếc nhẫn nạm ngọc và một thỏi vàng nhập khẩu từ Hồng Công. Sưu tập đồ quý giá của các quan chức là thói quen yêu thích của ông Xiong. Ông còn nhớ trong lần mua đồ hối lộ đấu giá đầu tiên của mình, ông đã mua một chiếc đồng hồ Rolex với giá 2.500USD. Hiện nay ông vẫn thường xuyên tìm kiếm các thông báo bán đấu giá trên báo để tìm tới tham dự.

Bức tranh tương phản thật trần trụi vì ở tỉnh An Huy, nơi thu nhập của người dân chủ yếu từ nông nghiệp. Các vụ mùa chủ yếu là lúa, lúa mì và ngô. Ở khu vực nông thôn, người dân có thu nhập trung bình năm chỉ khoảng 380USD. Chỉ gần 1/4 số hộ có tủ lạnh để dùng. Năm 2005, Chính phủ ước tính 1,3 triệu dân An Huy đang phải sống với mức thu nhập 22 xen một ngày. Năm ngoái, hơn 10 triệu người đã phải bỏ nhà ra đi với hy vọng sẽ tìm được việc làm ở nơi khác.

Theo thống kê của ngành tòa án, năm ngoái, hơn 800 quan chức cấp cao đã bị kết tội biển thủ công quỹ, ăn hối lộ và vô trách nhiệm. Các công tố viên cho biết, những kẻ đưa hối lộ cho giới chức An Huy chủ yếu là các trùm bất động sản. Những người này biếu quà với hy vọng sẽ được thuê mua đất với giá rẻ để xây dựng và không phải đóng thuế tài sản hay các khoản phí khác cho chính phủ. Có trường hợp, một doanh nhân đã hối lộ cho một quan chức để giành quyền quảng cáo cho một công ty thuốc lá địa phương thuộc sở hữu của chính phủ. Các quan chức tỉnh bị phát hiện ăn hối lộ tổng cộng gần 1 triệu USD từ các chủ doanh nghiệp hay các cá nhân khác nhau. Ngoài ra còn số tài sản trị giá hơn 2 triệu USD chưa thể xác minh nguồn gốc.

MỸ HẠNH