"Tiền lệ nguy hiểm"
Phát biểu tại cuộc gặp với Phó thủ tướng Hung-ga-ri D.Xem-gien (Zsolt Semjen) đang ở thăm Tê-hê-ran ngày 8-4, Ngoại trưởng I-ran Mô-ha-mát Gia-va Da-ríp (Mohammad Javad Zarif) tuyên bố, vụ tấn công tên lửa của Mỹ nhằm vào một căn cứ quân sự của Xy-ri đã đi ngược lại luật pháp quốc tế và là một "tiền lệ nguy hiểm".
Ngoại trưởng Da-ríp nêu rõ, các phần tử khủng bố sẽ tiếp tục có những hành động thảm khốc nếu chúng nhận thấy Mỹ sẵn sàng hành động chỉ với một cáo buộc. Trong khi miêu tả cuộc tấn công tên lửa của Mỹ nhằm vào căn cứ không quân ở tỉnh Hôm-xơ của Xy-ri rạng sáng 7-4 (theo giờ địa phương) là "sai lầm", ông Da-ríp cũng cho rằng, vụ tấn công nghi sử dụng vũ khí hóa học tại tỉnh Ít-líp ngày 4-4 là một "thảm họa đau buồn". Người đứng đầu Bộ Ngoại giao I-ran giải thích rằng, Xy-ri đã giao nộp tất cả các kho vũ khí hóa học cho Tổ thức Cấm vũ khí hóa học, nhưng các phần tử khủng bố thì không giải giáp những vũ khí này. Chính quyền Xy-ri không có chất độc hóa học sarin nhưng quân khủng bố lại có. Ông Da-ríp khẳng định, chính quyền Xy-ri đã không cần phải sử dụng vũ khí hóa học trong tình hình hiện nay.
Lực lượng cứu hộ cứu một người đàn ông bị thương sau vụ không kích ngày 8-4 ở tỉnh Ít-líp, Tây Bắc Xy-ri. Ảnh: rtl.fr
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Triều Tiên đã ra tuyên bố kịch liệt lên án vụ tấn công tên lửa của Mỹ nhằm vào một căn cứ không quân Xy-ri. Hãng thông tấn Triều Tiên KCNA dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao nước này gọi đây là “hành động gây hấn không thể tha thứ, chống lại một quốc gia có chủ quyền”.
Để giải quyết vấn đề Xy-ri hiện nay là một bài toán khó đối với cộng đồng thế giới. Tuy nhiên, một giải pháp quân sự không phải là sự lựa chọn hoàn hảo. Theo Ngoại trưởng Đức Dích-ma Ga-bri-en (Zigmar Gabriel), chỉ có giải pháp chính trị với sự tham gia của Nga, Mỹ và các nước chủ chốt trong khu vực mới có thể giải quyết cuộc xung đột tại Xy-ri. Ông Ga-bri-en cho rằng, điều quan trọng hiện nay là cần phải vượt qua tình trạng chia rẽ trong Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và tiếp tục nỗ lực tiến tới hòa bình cho Xy-ri dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc. Ông khẳng định cuộc xung đột tại Xy-ri không thể giải quyết nếu không có Nga và vẫn giữ liên lạc chặt chẽ với người đồng cấp Nga Xéc-gây La-vrốp (Sergei Lavrov).
Trong khi đó, tại thủ đô Đa-mát của Xy-ri, hàng nghìn người dân đã xuống đường biểu tình phản đối vụ tấn công bằng tên lửa của Mỹ nhằm vào căn cứ của quân chính phủ ở tỉnh Hôm-xơ. Những người biểu tình mang theo nhiều biểu ngữ phản đối Mỹ đã tập trung trước trụ sở Liên hợp quốc tại thủ đô Đa-mát, hô vang các khẩu hiệu phản đối vụ tấn công của Mỹ. Người dân yêu cầu Mỹ chấm dứt việc can thiệp vào các vấn đề nội bộ của Xy-ri. Nhiều người biểu tình bày tỏ ủng hộ Tổng thống Ba-sa An Át-xát (B.Al-Assad), sẵn sàng hy sinh để bảo vệ đất nước, đồng thời nêu rõ: “Xy-ri không phải là một I-rắc thứ hai. Người Mỹ đã phát động cuộc chiến tại I-rắc với lý do Bát-đa sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt và rồi không tìm thấy gì. Mỹ sẽ thất bại nếu có hành động tương tự tại Xy-ri”.
Lộ kế hoạch tấn công Xy-ri
Bất chấp biểu tình và những quan ngại của các nước phương Tây, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm tiếp tục bảo vệ quyết định tấn công Xy-ri là nằm trong lợi ích của Mỹ, đồng thời tuyên bố đang xem xét các hành động tiếp theo. Trong thư gửi hai viện Quốc hội Mỹ ngày 8-4, Tổng thống Trăm nêu rõ: "Tôi đã hành động vì lợi ích an ninh quốc gia sống còn và chính sách đối ngoại của nước Mỹ. Mỹ sẽ tiến hành các hành động bổ sung khi cần thiết và thích hợp để đẩy mạnh các lợi ích quốc gia quan trọng".
Theo báo chí Mỹ, hiện Tổng thống Trăm đang cân nhắc các phương án quân sự tại Xy-ri được Bộ trưởng Quốc phòng Giêm Ma-tít (James Mattis) đưa ra. Danh sách các phương án được trình lên ông Trăm bao hàm nhiều quy mô, mức độ và độ rủi ro khác nhau, song đều chủ yếu phụ thuộc vào mục tiêu của Nhà Trắng. “Về cơ bản, có thể chia những phương án của Nhà Trắng thành hai nhóm, đó là tấn công trừng phạt để ngăn chặn tái diễn những vụ sử dụng vũ khí hóa học, hai là tấn công quyết liệt để tiêu diệt kho vũ khí hóa học của Xy-ri cũng như các phương tiện chuyên chở”, bài viết trên mạng tin của tổ chức phân tích thông tin tình báo Stratfor cho biết. Đây không phải là lần đầu tiên trong nhiều năm qua Mỹ lên danh sách những mục tiêu của Chính phủ Xy-ri để chuẩn bị tấn công. Tuy nhiên, so với danh sách các phương án quân sự hồi năm 2003, danh sách hiện nay có ít phương án hơn.
BÌNH NGUYÊN