Nếu chương trình hành động của tân Thủ tướng V. Grôi-xman không được Quốc hội thông qua, chính phủ sẽ mất quyền miễn bị giải tán trong vòng 1 năm, đồng nghĩa với việc Quốc hội có thể giải tán chính phủ bất kỳ thời điểm nào trong 1 năm này nếu có đủ 226 phiếu ủng hộ.  

Tổng thống Pô-rô-sen-cô (bên phải) chúc mừng tân Thủ tướng V. Grôi-xman. Ảnh: AP.

Tân thủ tướng V. Grôi-xman cho biết, ưu tiên hiện nay của chính phủ mới là điều hành hiệu quả, khôi phục niềm tin cho chính quyền, khôi phục kinh tế, chống tham nhũng và thúc đẩy quan hệ với Liên minh châu Âu (EU). Ông nhấn mạnh trước cuối năm nay sẽ soạn thảo một kế hoạch phát triển cho đất nước trong trung hạn.

Là thủ tướng trẻ nhất trong lịch sử U-crai-na, ông V. Grôi-xman nhận được sự ủng hộ tích cực ở cả trong nước và quốc tế. Với 257 phiếu bầu ông làm Thủ tướng, đây được cho là sự ủng hộ quan trọng có thể giúp ông thực hiện thành công các cải tổ chính trị cần thiết. Tổng thống U-crai-na Pô-rô-sen-cô (Poroshenko) gọi ông V. Grôi-xman là chính trị gia của thế hệ mới, có thể đối phó với những bất ổn tại U-crai-na. Hiện ông V. Grôi-xman nhận được sự ủng hộ của cả hai đảng lớn trong Quốc hội.

Phản ứng trước việc bổ nhiệm ông V. Grôi-xman làm Thủ tướng U-crai-na, EU khẳng định mong muốn hợp tác với chính phủ mới nhằm xây dựng một U-crai-na vững mạnh hơn dựa trên những cải cách cơ bản. EU bày tỏ tin tưởng việc thành lập chính phủ mới sẽ tạo động lực mới giúp thực hiện thành công thỏa thuận Min-xcơ. EU khẳng định duy trì cam kết hỗ trợ U-crai-na về mặt chính trị, tài chính và kỹ thuật để thực hiện những cải cách quan trọng, hiện đại hóa đất nước và đấu tranh chống tham nhũng. Cao ủy EU phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Phê-đê-ri-ca Mô-ghê-ri-ni (Federica Mogherini) cho rằng, việc chỉ định ông V. Grôi-xman là một diễn biến tích cực vào thời điểm quan trọng khi đất nước đang thực sự cần.

Trong khi đó, người dân U-crai-na cũng hy vọng thủ tướng và nội các mới sẽ thực hiện các nhiệm vụ mà Chính phủ tiền nhiệm chưa hoàn thành, bao gồm thực hiện các cải cách, nhất là vấn đề kinh tế và chống tham nhũng hiệu quả. Người dân cũng hy vọng việc bổ nhiệm thủ tướng mới sẽ góp phần chấm dứt bất ổn chính trị kéo dài và nối lại các khoản viện trợ quốc tế quan trọng giúp khôi phục nền kinh tế đang khủng hoảng của U-crai-na.

Tuy nhiên, giới quan sát cho rằng ông V. Grôi-xman sẽ phải đối mặt với không ít thách thức trong việc thực hiện các mục tiêu đề ra. Ông V. Grôi-xman cho biết: “Tôi hiểu rằng đây là thời điểm rất khó khăn. Đây là lúc chúng ta thể hiện sự hiệu quả, ý nguyện chính trị để đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng, thúc đẩy cải cách, bảo đảm con đường của U-crai-na hướng đến hội nhập châu Âu”.

Con đường hội nhập châu Âu của U-crai-na còn rất nhiều chông gai vì nỗ lực cải cách trong nước chưa đáp ứng các điều kiện của EU. Ngoài ra, kết quả trưng cầu dân ý tại Hà Lan về việc kết nạp U-crai-na vào EU mới đây có thể ảnh hưởng tới quyết định của các nước châu Âu khác, buộc chính phủ những nước này có thể phải đàm phán lại một số điều khoản trong thỏa thuận để U-crai-na gia nhập EU. Trong cuộc trưng cầu dân ý này, đa số người dân Hà Lan phản đối việc kết nạp U-crai-na vào EU.

Là đồng minh thân tín của Tổng thống Pô-rô-sen-cô, ông V. Grôi-xman được cho là sẽ tiếp tục các chính sách của tổng thống. Nhưng trong bối cảnh niềm tin của người dân vào chính quyền, đặc biệt là Tổng thống Pô-rô-sen-cô liên tục sụt giảm, các nỗ lực của tân thủ tướng sẽ gặp không ít khó khăn. Một cuộc thăm dò mới đây cho thấy, có 76% người dân U-crai-na được hỏi cho rằng đất nước đang đi “sai hướng”, với tỷ lệ ủng hộ của người dân với Tổng thống giảm xuống còn 17% so với mức 25% kể từ tháng 11-2015.

Hiện nay, các thể chế tài chính quốc tế cũng đang theo dõi chặt chẽ những diễn biến tại U-crai-na trước khi đưa ra quyết định có nối lại các khoản giải ngân cho quốc gia này hay không. Nhiều chuyên gia kinh tế lo ngại tân Thủ tướng V. Grôi-xman với tính cách khá ôn hòa có thể thiếu những quyết đoán cần thiết để đối phó với những nhà tài phiệt đang có ảnh hưởng lớn đến tình hình kinh tế cũng như chính trường U-crai-na. Những diễn biến kinh tế cũng như chính trị ở U-crai-na được cho là chịu ảnh hưởng lớn và “âm thầm” của những “đầu sỏ chính trị” vốn là lãnh đạo những tập đoàn lớn.

XUÂN PHONG