Trong một bài viết trên tờ Time với tựa đề “These Are the Top 10 Risks to the World in 2017” (Tạm dịch: “Đây là 10 rủi ro hàng đầu đối với thế giới trong năm 2017”), chuyên gia I. Brem-mơ (Ian Bremmer), Chủ tịch hãng tư vấn rủi ro chính trị Eurasia Group, đồng thời là Giáo sư tại Đại học New York, cho rằng, Tổng thống đắc cử Mỹ Đ. Trăm (Donald Trump) sẽ không ngần ngại sử dụng quyền lực của Mỹ để thúc đẩy các lợi ích quốc gia mà không quan tâm đến ảnh hưởng sâu rộng từ chính sách của Oa-sinh-tơn tới phần còn lại của thế giới. Trong bối cảnh ấy, các đồng minh của Mỹ, đặc biệt tại châu Âu và châu Á, sẽ buộc phải tự thân vận động. Tờ Business Insider dẫn báo cáo thường niên của Eurasia Group cho rằng, triết lý “Nước Mỹ trên hết” và cam kết “đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại” của ông Đ. Trăm được xây dựng dựa trên giá trị cốt lõi là “sự độc lập” của Mỹ. Điều đó có nghĩa rằng, Mỹ sẽ thoái lui khỏi trách nhiệm đóng vai trò không thể thiếu trong giải quyết các vấn đề toàn cầu, xa rời những trọng trách mà các tổ chức đa phương và đồng minh đặt lên vai cường quốc này. “Thay vì hướng đến các giá trị chung và một trật tự toàn cầu trong dài hạn, ông Đ. Trăm tin rằng, nước Mỹ nên hành động dựa trên các lợi ích quốc gia ngắn hạn và cần linh hoạt trong ứng phó với những thay đổi nhanh chóng của bức tranh chính trị toàn cầu”, báo cáo của Eurasia Group nhấn mạnh.

leftcenterrightdel
Trung Đông được dự báo tiếp tục là “điểm nóng” xung đột trong năm 2017. Trong ảnh là một vụ nổ tại thị trấn biên giới Cô-ba-ni (Kobane) của Xy-ri. Ảnh: Reuters 

Trong khi đó, đối với châu Âu, chuyên gia I. Brem-mơ cho rằng, “lục địa già” có thể sẽ đối mặt với nguy cơ khoảng trống quyền lực trong năm 2017. Sự lãnh đạo mạnh mẽ của nữ Thủ tướng Đức A. Méc-ken (Angela Merkel) đã chứng tỏ là không thể thiếu đối với khả năng xử lý khủng hoảng của châu Âu trong những năm qua. Tuy nhiên, “bà đầm thép” nước Đức-nhà lãnh đạo châu Âu duy nhất được đánh giá có khả năng tái đắc cử trong năm nay, giờ đây phải đối mặt với hàng loạt các thách thức chính trị và kinh tế, trong đó phải kể đến sự bất mãn trong nước đối với chính sách người nhập cư, một loạt vụ bê bối liên quan đến những tập đoàn lớn của Đức như Deutsche Bank, hay sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy trên khắp châu Âu. Trong bối cảnh đó, theo Eurasia Group, bà A. Méc-ken “sẽ cần phải nhượng bộ, điều này khiến vai trò của bà bị suy yếu”.

Liệt kê những điểm nóng trên thế giới có nguy cơ bùng phát xung đột năm 2017 trên tờ Foreign Policy mới đây, tác giả G. Gu-hen-nô (Jean-Marie Guehenno), Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của Nhóm nghiên cứu Khủng hoảng Quốc tế (ICG) nhận định “chảo lửa” Trung Đông sẽ tiếp tục “bùng cháy”. Theo ông G. Gu-hen-nô, cho dù nhận được cả sự hỗ trợ từ bên ngoài, lực lượng chính phủ của Tổng thống Xy-ri Ba-sa An Át-xát (Bashar al-Assad) cũng không thể kết thúc cuộc xung đột và giành lại quyền kiểm soát hoàn toàn đất nước trong năm 2017, do có sự liên quan của nhiều bên, cả ở trong và ngoài nước, với những mục tiêu chiến lược khác nhau.

Tại I-rắc, theo ông G. Gu-hen-nô, cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã “làm xói mòn” khả năng quản lý của nhà nước, kéo theo đó là “một xã hội bị tổn thương”. Cùng với đó, các đảng phái chính trị người Cuốc và người Si-ai bị chia rẽ thành nhiều phe phái đối địch, cạnh tranh với nhau về các nguồn lực của I-rắc. “Giao tranh càng kéo dài, sẽ càng có nhiều nhóm khác nhau lợi dụng cơ hội để giành được lợi thế chiến lược thông qua kiểm soát lãnh thổ, làm phức tạp tiến trình hướng đến một giải pháp chính trị”, ông G. Gu-hen-nô nhận định.

Một điều đáng lưu tâm đối với “chảo lửa” Trung Đông, theo chuyên gia I. Brem-mơ của Eurasia Group, đó là việc IS suy yếu lại là cơ hội để tổ chức khủng bố al-Qaeda trỗi dậy. Trong bối cảnh thế giới đang dồn sự chú ý vào IS, al-Qaeda đã và đang âm thầm xây dựng lực lượng bám rễ và tổ chức này có thể hoạt động tích cực hơn tại Trung Đông trong năm nay.

HOÀNG VŨ