Các địa phương trên khắp cả nước đang "khởi động lại" chương trình tiết kiệm điện theo Chỉ thị 19/2005/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Bài viết này là những ghi nhận được ở 4 tỉnh miền núi phía Bắc.

Đồng lòng...

Chúng tôi đi cùng một đoàn cán bộ của Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) và Cục điều tiết điện lực (Bộ công nghiệp) lên các tỉnh miền núi Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên bàn việc phối hợp thực hiện kế hoạch tiết giảm điện và tiết kiệm điện trong năm 2007 theo những nội dung quy định tại Chỉ thị 19/2005/CT-TTg và Quyết định 80/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng chính phủ. Mục đích: nhằm đạt được kết quả tốt nhất ngay trong những tháng đầu năm.

Theo tính toán của EVN, năm nay lại thiếu điện

Tại các cuộc họp với lãnh đạo tỉnh cùng giám đốc các Sở, ngành của 4 tỉnh (kể trên), ông Đậu Đức Khởi, phó tổng giám đốc EVN đã thông báo khá tỉ mỉ về những nguyên nhân làm cho hệ thống điện quốc gia bị thiếu hụt cả công suất và điện năng (ảnh hưởng Elnino gây khô hạn ở miền Nam và Tây Nguyên làm nhiều hồ thủy điện bị cạn; những khó khăn của các nguồn nhiệt điện; nhu cầu dùng điện của xã hội tăng trưởng cao hơn năm ngoái; tình trạng sử dụng điện lãng phí…). Những cố gắng của EVN trong hoạt động sản xuất kinh doanh, thực hiện các phương án quản lý kỹ thuật vận hành hệ thống lưới điện, huy động tối đa mọi nguồn điện (như nhiệt điện than, dầu, tuabin khí, diesel…) và mua điện của các chủ đầu tư khác với giá cao… để đảm bảo việc cấp điện cho phát triển kinh tế xã hội và đời sống nhân dân cả nước. Trong những đại biểu dự họp, tôi thấy có một số người còn lơ đãng, hoặc xì xào nói chuyện riêng… Nhưng, đến khi ông nói về sự cần thiết phải tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng điện và có lời đề nghị lãnh đạo các địa phương tạo điều kiện phối hợp với EVN và điện lực các tỉnh xây dựng kế hoạch tiết kiệm điện; giải quyết những khó khăn vướng mắc trong công tác đầu tư xây dựng các công trình nguồn và lưới điện tại địa phương (như công tác giải phóng mặt bằng, thủ tục hành chính…), thì không khí cuộc họp sôi động hẳn lên và nhận được sự đồng tình rất cao.

Ngoài hành lang phòng họp, tôi gặp và trao đổi với một số cán bộ địa phương về lời đề nghị (kể trên) của đại diện EVN. Họ nói: Chúng tôi ủng hộ 100%. Đất nước ta nói chung và địa phương chúng tôi nói riêng đang nghèo, cần phải sử dụng điện một cách hợp lý, tiết kiệm và cố gắng tạo điều kiện để ngành điện xây dựng, phát triển nguồn và lưới điện trên địa bàn địa phương mình. Đó là những việc ích nước, lợi nhà…

Những con số "biết nói"...

Từ năm ngoái cả bốn tỉnh Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn, Thái Nguyên đều đã thực hiện chương trình tiết giảm và tiết kiệm điện theo Chỉ thị 19 của Thủ tướng Chính phủ. Nhiều đơn vị sản xuất đã quen với việc tăng cường áp dụng đồng thời cả hai biện pháp-quản lý hành chính và kỹ thuật để giảm chi phí điện năng trong cơ cấu giá thành sản phẩm. Tiết giảm điện chiếu sáng tại các công sở, đường phố và những nơi sinh hoạt công cộng. Sử dụng tiết kiệm điện sinh hoạt trong gia đình. Bán trợ giá hàng chục nghìn bóng đèn compact (loại đèn tiết kiệm điện) cho các hộ dân…

Kết quả (theo số liệu thống kê năm 2006) của ngành điện, tỉnh Bắc Kạn tiết kiệm được 1,3 triệu kwh điện; Lạng Sơn, Cao Bằng mỗi tỉnh tiết kiệm được 1,6kwh. Tỉnh Thái Nguyên, nơi có nhiều cơ sở sản xuất công nghiệp, nhận được từ hệ thống điện quốc gia 939 triệu kwh, cơ bản đáp ứng yêu cầu cung cấp điện của các khách hàng trên địa bàn tỉnh. Trong năm, điện lực Thái Nguyên phải thực hiện 102 lần giảm tải theo chỉ thị của điều độ lưới điện miền Bắc với tổng sản lượng ước tính hơn 1,5 triệu kwh; song vẫn bảo đảm việc cung cấp điện ổn định, an toàn. Sản lượng điện tiết kiệm được là hơn 4,1 triệu kwh, trong đó có gần 1,7 triệu kwh tiết kiệm trong chiếu sáng công cộng và cơ quan hành chính sự nghiệp.

Tuy nhiên, thực tế còn cho thấy lượng điện thương phẩm tiêu thụ tại các cơ quan, công sở hành chính được hưởng lợi từ ngân sách Nhà nước vẫn tiếp tục tăng khá cao. Cụ thể: ở Lạng Sơn (năm 2006) điện dùng cho cơ quan hành chính sự nghiệp tăng 8,53% (so với năm 2005); ở Cao Bằng con số này 7,31%; Bắc Kạn 7,40%; Thái Nguyên 6,83%. Điện dùng cho ánh sáng sinh hoạt cũng đang chiếm tỷ trọng lớn: Lạng Sơn 57,04%; Cao Bằng 54,6%; Bắc Kạn 51,57%. Trao đổi với đại diện của EVN về những con số này, lãnh đạo các tỉnh (kể trên) cho biết, sẽ lưu ý và có biện pháp thích hợp để tiết giảm…

Dự kiến điện thương phẩm năm 2007 (ở 4 tỉnh) tăng hơn 10% (so với năm 2006). Theo đó, tại biên bản cuộc họp giữa lãnh đạo Ủy ban nhân dân tỉnh và EVN, các tỉnh đã cam kết thực hiện các chỉ tiêu tiết kiệm như sau: Lạng Sơn 3,08 triệu kwh; Cao Bằng 1,6 triệu kwh; Bắc Kạn 1,06 triệu kwh; Thái Nguyên 6,08 triệu kwh (chiếm khoảng 1,68%; 1,44% và 0,61% điện thương phẩm năm 2007). Tổng cộng 11,82 triệu kwh (nhiều hơn năm ngoái 3,22 triệu kwh). EVN và các tỉnh cam kết phối hợp chặt chẽ với nhau để thực hiện các chỉ tiêu đó.

Những biện pháp... “mạnh”!

Mỗi tỉnh thành lập một ban chỉ đạo tiết kiệm điện trên địa bàn tỉnh mình, do một đồng chí phó chủ tịch UBND tỉnh làm trưởng ban. Các thành viên, gồm: Giám đốc sở Công nghiệp, Điện lực (ủy viên thường trực), giám đốc sở Kế hoạch đầu tư, Tài chính, Tài nguyên và môi trường, chủ tịch ủy ban nhân dân các huyện, thị… Nhiệm vụ: triển khai thực hiện chỉ thị 19 của Thủ tướng Chính phủ về tiết kiệm và chống lãng phí trong sử dụng điện. Phân tích số liệu tiết kiệm điện (hàng tháng) của từng đối tượng (cơ quan, công sở, điện chiếu sáng công cộng; điện dùng cho sinh hoạt dịch vụ, các doanh nghiệp sản xuất…) để làm cơ sở cho tỉnh chỉ đạo thực hiện tiết kiệm điện trong các tháng tiếp theo. Tổ chức kiểm tra việc thực hiện tiết kiệm điện trên địa bàn tỉnh.

Theo ý kiến của các đồng chí lãnh đạo các tỉnh đã phát biểu tại cuộc họp với EVN (mà chúng tôi ghi được), đi đôi với việc chỉ đạo các ban ngành hữu quan tăng cường công tác tuyên truyền, phát huy ý thức tự giác, tự nguyện (của mọi người) sử dụng điện hợp lý, tiết kiệm; cấp tỉnh sẽ áp dụng đồng bộ nhiều giải pháp khác, trong đó có cả những biện pháp “mạnh”. Chẳng hạn: Có văn bản chỉ đạo các cơ quan, công sở thực hiện tiết kiệm ít nhất 10% chi phí điện năng dùng cho cơ quan (so với năm 2006). Tiết giảm ít nhất là 50% số lượng đèn chiếu sáng chung ở hành lang, khu vực sân, hàng rào. Giảm 50% số lượng đèn chiếu sáng tại các tuyến phố, quảng trường, công viên, vườn hoa công cộng. Các đơn vị quản lý hệ thống chiếu sáng công cộng phải điều chỉnh thời gian chiếu sáng đường phố hợp lý để góp phần giảm tải cho hệ thống điện trong giờ cao điểm. Các nhà hàng, cơ sở dịch vụ thương mại cắt giảm ít nhất 50% số lượng đèn dùng cho quảng cáo trang trí…

Đối với các doanh nghiệp sản xuất (thực hiện ngay) sử dụng điện đúng công suất và biểu đồ phụ tải đã ký kết trong hợp đồng mua bán điện. Tắt các thiết bị chiếu sáng không cần thiết trong thời gian nghỉ giữa ca. Hạn chế dùng đèn công suất lớn để quảng cáo… Những doanh nghiệp có nguồn diesel dự phòng phải tự huy động nguồn trong giờ cao điểm để đáp ứng nhu cầu sản xuất của đơn vị.

THIỀU QUANG BIÊN