Theo AFP, tại buổi lễ, ông A.Gu-tê-rết, cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha, đã đặt tay lên cuốn Hiến chương LHQ và tuyên thệ nhậm chức trước Chủ tịch Đại hội đồng Pi-tơ Thom-xơn (Peter Thomson). Ông A.Gu-tê-rết sẽ chính thức thay thế Tổng thư ký Ban Ki Mun từ ngày 1-1-2017.

Nhậm chức trong bối cảnh cuộc xung đột dai dẳng ở Xy-ri vẫn chưa kết thúc và có nhiều câu hỏi về khả năng thay đổi vai trò của Mỹ trên thế giới dưới thời Tổng thống đắc cử Mỹ Đô-nan Trăm (Donald Trump), ông A.Gu-tê-rết kêu gọi LHQ thay đổi để đối phó với các cuộc khủng hoảng trên thế giới. Phát biểu tại buổi lễ, ông nói: “Tổ chức này là nền tảng của chủ nghĩa đa phương và đã đóng góp cho hòa bình nhiều chục năm qua. Tuy nhiên, các thách thức đang vượt quá khả năng phản ứng của chúng ta”. Ông khẳng định: “LHQ phải sẵn sàng thay đổi”.

leftcenterrightdel
Ông A.Gu-tê-rết tuyên thệ nhậm chức Tổng thư ký Liên hợp quốc. Ảnh: Un.org 

Ông A.Gu-tê-rết cũng thẳng thắn cho rằng, LHQ phải “nhận ra những thiếu sót của mình và cải cách đường hướng hoạt động”. Ông chỉ ra việc không thể ngăn các cuộc khủng hoảng xảy ra là một điểm yếu. Trước đó, hồi tháng 11, khi đề cập đến cuộc chiến Xy-ri, ông từng tuyên bố trước báo chí rằng: “Đây là cuộc chiến mà tất cả đều đang thất bại. Nó trở thành mối đe dọa đối với mọi người trên thế giới”. Theo ông, đã đến lúc đặt dấu chấm hết cho sự vô nghĩa này. Và tại Lễ tuyên thệ nhậm chức, chính trị gia 67 tuổi tuyên bố sẽ đích thân tham gia giải quyết cuộc xung đột, từ đó thể hiện cách tiếp cận chủ động hơn trên cương vị Tổng thư ký.

Ông A.Gu-tê-rết cũng đề ra các ưu tiên cho sự thay đổi trong nhiệm kỳ 5 năm tới của mình, đó là làm việc vì nền hòa bình, hỗ trợ phát triển bền vững và cải thiện quản lý nội bộ. Ông khẳng định sẽ thúc đẩy bình đẳng giới tại LHQ với việc ưu tiên bổ nhiệm nhiều phụ nữ vào các vị trí cao tại tổ chức này.

Đáng chú ý, tại buổi lễ tuyên thệ, ông A.Gu-tê-rết cũng cam kết sẽ cho chính quyền mới của Mỹ thấy “tinh thần sẵn sàng hợp tác trong mối quan hệ với những thách thức lớn sẽ phải cùng nhau đối mặt”.

AFP bình luận, việc ông A.Gu-tê-rết trở thành Tổng thư ký LHQ đã tiếp thêm năng lượng cho các nhà ngoại giao ở LHQ vì họ xem ông là một chính trị gia có tay nghề cao, có khả năng vượt qua những chia rẽ ở tổ chức này, đặc biệt trước vấn đề Xy-ri. Trước đây, ông A.Gu-tê-rết từng phụ trách cơ quan tị nạn của LHQ trong một thập kỷ.

Cùng ngày 12-12, Đại hội đồng LHQ đã tổ chức Lễ tri ân Tổng thư ký Ban Ki Mun trước khi ông chính thức chuyển giao công việc cho người kế nhiệm A.Gu-tê-rết. Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch P.Thom-xơn thay mặt Đại hội đồng đã gửi lời cảm ơn chân thành đến ông Ban Ki Mun vì những đóng góp của ông cho LHQ. Ông P.Thom-xơn nói: “Trong suốt 10 năm qua, Tổng thư ký Ban Ki Mun đã lãnh đạo LHQ dựa trên nguyên tắc nhất quán vì những điều tốt đẹp, với sự chuyên nghiệp tận tụy và phụng sự không mệt mỏi cho nhân loại”. Chủ tịch P.Thom-xơn khẳng định, ba thành tựu nổi bật của ông Ban Ki Mun, bao gồm: Nỗ lực không ngừng nghỉ của Tổng thư ký trong việc giải quyết các vấn đề biến đổi khí hậu với thành quả đạt được là Hiệp định Pa-ri được thông qua và đưa vào thực tiễn; tầm nhìn và quyết tâm của ông trong việc xây dựng một thế giới công bằng, thịnh vượng và an toàn hơn thông qua việc thực thi Chương trình nghị sự 2030 về phát triển bền vững; sự ủng hộ của ông đối với vấn đề bình đẳng giới, trong đó có việc thành lập Cơ quan LHQ về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ, còn được gọi là Tổ chức Phụ nữ của LHQ.

Đại hội đồng LHQ gồm 193 thành viên đã thông qua nghị quyết ghi nhận những đóng góp quan trọng và những thành tựu nổi bật của ông Ban Ki Mun trong hai nhiệm kỳ làm việc tại LHQ.

Ông Ban Ki Mun cho biết, “được phục vụ trong vai trò Tổng thư ký của tổ chức lớn như LHQ là một đặc ân suốt đời đối với ông”. Ông chia sẻ, nhiệm kỳ của ông đã phải đối mặt với nhiều thách thức, trong đó có cuộc khủng hoảng tài chính tồi tệ nhất từ thời đại suy thoái, sự bùng phát của các cuộc nổi dậy và xung đột cùng con số kỷ lục người dân chạy trốn khỏi chiến tranh, áp bức và nghèo đói.

Trước những khó khăn đó, Tổng thư ký sắp mãn nhiệm Ban Ki Mun cũng đồng thời khẳng định rằng, ông đã chứng kiến sức mạnh của hợp tác quốc tế trong việc giải quyết những thách thức cấp bách nhất, đồng thời thấy được sự mở rộng của LHQ trong việc cùng nhiều đối tác góp phần làm thay đổi thế giới.

MAI NGUYÊN