Trong số 19 tên không tặc gây tội ác vào ngày định mệnh đó, có 15 tên là công dân A-rập Xê-út. Một vài nguồn tin rò rỉ còn tiết lộ khả năng một số tên trong số này được tài trợ bởi những nhân vật cấp cao của A-rập Xê-út.

Trước đó, Thượng viện và Hạ viện Mỹ đã lần lượt thông qua dự luật mang tên “Công lý chống bảo trợ hành động khủng bố-JASTA”. JASTA nếu thành luật sẽ dỡ bỏ quyền miễn trừ quốc gia, vốn ngăn cản những vụ kiện nhằm vào các chính phủ và các nước bị cho là dính líu tới các vụ khủng bố trên đất Mỹ. Đây không đơn thuần chỉ là một “cuộc chiến” mới giữa chính quyền Tổng thống B.Ô-ba-ma với Quốc hội - nơi phe Cộng hòa đang nắm quyền kiểm soát. Nhà Trắng có quá nhiều lý do để bác bỏ dự luật.

A-rập Xê-út không chỉ là một đồng minh quan trọng ở địa bàn chiến lược Trung Đông mà còn là một trong những chủ nợ lớn của Mỹ. Ngoại trưởng A-rập Xê-út A-đen An Giu-bây-ơ (Adel Al-Jubeir) từng dọa Ri-át sẽ bán số tài sản trị giá 750 tỷ USD của Mỹ nếu JASTA trở thành luật. Ông An Giu-bây-ơ không dọa suông. Với số lượng trái phiếu kho bạc Mỹ trị giá hơn 116 tỷ USD mà Ri-át đang nắm giữ (tính đến tháng 3-2016), A-rập Xê-út hoàn toàn có thể “ra đòn trả đũa”. Ông còn chỉ trích Đồi Ca-pi-tôn đang “biến luật pháp quốc tế thành... luật rừng”.

Trước lời đe dọa, đến người tài trợ dự luật là Thượng nghị sĩ Cộng hòa Giôn Co-nin (John Cornyn) còn phải hạ giọng xoa dịu Ri-át khi khẳng định dự luật không nhắm vào A-rập Xê-út. Còn Nhà Trắng trước đó cũng đã mất rất nhiều công sức vận động hành lang để ngăn chặn dự luật được thông qua.

Nhưng lo bị đồng minh “trả đũa” chỉ là trước mắt. Về lâu dài, cái Nhà Trắng ngại hơn vẫn là nguy cơ “gậy ông đập lưng ông” trong trường hợp một số nước khác sẽ dùng chính luật này để kiện lại Mỹ ra các tòa án trên khắp thế giới trong các vụ việc tương tự, như lời người phát ngôn Nhà Trắng nói. Từ lâu, Mỹ vẫn bị cáo buộc tài trợ một số nhóm khủng bố trên thế giới, dù Oa-sinh-tơn không bao giờ thừa nhận. Mà chẳng riêng Mỹ, còn nhiều quốc gia khác cũng phải đối mặt với vấn đề tương tự. Thử tưởng tượng gia đình các nạn nhân, chắc chắn không ít, của những nhóm khủng bố cũng đâm đơn kiện các nước đứng đằng sau chúng, thì chuyện sẽ rối tới đâu. Nên Nhà Trắng lo cũng phải!

MAI NGUYÊN