IS đang suy yếu

Phát biểu với báo giới ngày 11-5 từ Bát-đa, Thiếu tướng Mỹ Ga-ri Vô-le-xki (Gary Volesky) cho biết, các chiến dịch quân sự của lực lượng I-rắc đang hiệu quả, giành lại nhiều phần lãnh thổ bị IS chiếm đóng bao gồm các thành phố lớn như Mô-xun, Pha-lu-gia. Hiện IS chỉ còn kiểm soát 14% lãnh thổ I-rắc, giảm từ mức 40% trước đây. Theo Tướng Vô-le-xki, một dấu hiệu rõ ràng sự đi xuống của IS thời gian gần đây là tổ chức khủng bố này mất dần khả năng tiến hành các cuộc tấn công quy mô lớn như trước. Thay vì tung ra từ 50-70 tay súng cho một vụ tấn công, hiện số tay súng của IS trong mỗi vụ giảm mạnh xuống còn 5-7 tên và thông thường là đi kèm đánh bom xe liều chết. Tuy nhiên, Tướng Vô-le-xki cũng thừa nhận bị bất ngờ trước một số cuộc tấn công của IS, trong đó có vụ một lính hải quân Mỹ thiệt mạng trong một chiến dịch giải cứu các cố vấn Mỹ hôm 3-5 vừa qua cũng như mức độ nghiêm trọng của các vụ đánh bom liều chết mới đây ở thủ đô Bát-đa.

Các binh sĩ I-rắc trở về căn cứ sau một chiến thắng quan trọng trước tổ chức khủng bố IS. Ảnh: Reuters 

Giới phân tích cho rằng, IS đang mắc phải một số sai lầm chiến lược trong bước tiến xây dựng “Vương quốc Hồi giáo” (Caliphate) của chúng. Một nguồn sống quan trọng của IS là tiền và lãnh thổ nhưng nay quá trình bành trướng lãnh thổ nhanh chóng những ngày đầu của nhóm này đã mất đà. Chúng đã không còn tiến hành các cuộc chiến giành lãnh thổ, không chiếm giữ thêm các thị trấn hay thành phố lớn. Xưa nay, IS vốn tự hào khác biệt với Al Qaeda ở chỗ thay vì “xuất khẩu” khủng bố sang Mỹ và các nước phương Tây, IS tham vọng chiếm lãnh thổ, chiêu mộ các chiến binh trong khu vực và từ khắp nơi trên thế giới quy tụ về khu vực đã chiếm đóng để thành lập "Vương quốc Hồi giáo". Thế nhưng, giờ đây chúng đang phải thay đổi chiến thuật "tẩy não" và địa bàn hoạt động, hay nói đúng hơn là đi chệch khỏi bản sắc mà chúng đã tự gây dựng bấy lâu nay. Cụ thể, thay vì tuyên truyền, khuyến khích các phần tử cực đoan tới Trung Đông để đầu quân cho chúng, IS chủ trương kích động các phần tử ủng hộ thánh chiến ở lại trong nước và thực hiện các vụ tấn công ngay tại quê nhà của họ. Đây là động thái ngoài “thông lệ” của IS được xem là một dấu hiệu cho thấy chúng đã mất dần “phong độ”.

Ngoài ra, cũng có nhiều nguyên nhân dẫn tới việc suy yếu của tổ chức này, một trong số đó là IS đã tạo ra quá nhiều kẻ thù. Lực lượng này tách ra khỏi Al Qaeda, vừa chống chính quyền của Tổng thống Xy-ri Ba-sa An Át-xát (Bashar al Adssad) vừa chiến đấu luôn với các lực lượng thánh chiến Hồi giáo khác cũng đang chống chính quyền Xy-ri, đánh người Cuốc, chống chính quyền trung ương I-rắc, tiến hành thảm sát sắc tộc ở miền Bắc I-rắc, đe dọa mở rộng thánh chiến sang cả châu Á, châu Âu, những nơi có người Hồi giáo sinh sống…

Thời gian qua, IS liên tiếp thất bại trên các chiến trường I-rắc và Xy-ri. Hành động của tổ chức này ngày càng tàn bạo và dã man hơn. Điều này đã đẩy IS tới chỗ bị cô lập với các nhóm phiến quân khác trong khu vực. Thêm vào đó, ngày càng nhiều tay súng IS tỏ ra bất mãn với các chính sách của những người đứng đầu tổ chức này, dẫn đến quyết định rời bỏ hàng ngũ chiến đấu. Tháng 3-2016, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Giôn Cơ-bi (John Kirby) xác nhận, tỷ lệ các tay súng rời bỏ IS ngày một gia tăng. Và tổ chức khủng bố này đang cố gắng đẩy mạnh hoạt động tuyển dụng của mình, trong đó đặc biệt chú trọng đến đối tượng trẻ em. IS đang trong giai đoạn khủng hoảng về nhân sự. Chia rẽ và mâu thuẫn nội bộ tiềm ẩn những nguy cơ khiến tổ chức này tan rã.

Một nguyên nhân quan trọng khác khiến IS suy yếu đó là những cuộc không kích của Nga và lực lượng các nước phương Tây do Mỹ đứng đầu. Các chiến dịch không kích đã phá hủy nhiều nguồn lực tài chính và quân sự của IS, trong đó, đáng kể nhất là các nhà máy lọc dầu, trang thiết bị quân sự do IS kiểm soát. Hiện nay, IS vẫn có khả năng bán dầu thô trên chợ đen, nhưng chênh lệch giữa giá dầu thô với dầu đã tinh lọc là khá lớn nên nguồn thu của IS đã bị thu hẹp đáng kể so với trước. Bên cạnh đó, IS thiếu một cơ sở công nghiệp có năng lực giúp duy trì khả năng quân sự của chúng. Nhóm này không thể tự chế tạo xe thiết giáp, vũ khí chống tăng, tên lửa đất đối không, hoặc trạm ra-đa. Cách duy nhất để chúng có được vũ khí trang bị cần cho tác chiến là tấn công vào các căn cứ quân sự. Những bước thụt lùi này đang đe dọa sự phát triển của IS.

Tổng thống Mỹ Ba-rắc Ô-ba-ma (Barack Obama) từng thừa nhận, IS không thể bị tiêu diệt trong một sớm một chiều. Thế nhưng một điều chắc chắn rằng, nếu các nước đồng lòng nhất trí và cùng đoàn kết lại, xây dựng một mặt trận thống nhất chống IS, dấu chấm hết dành cho tổ chức khủng bố này sẽ không còn xa.

NGỌC THƯ