Tại buổi tranh luận, hai ứng cử viên đã bị chất vấn về các vấn đề như: Thực thi quyền lực nhà nước, mô hình xã hội Pháp, các cải cách kinh tế, vấn đề an ninh, quan hệ Pháp-Nga và khả năng liên minh với Nga trong cuộc chiến chống tổ chức "Nhà nước Hồi giáo" (IS) tự xưng…
Hai ứng cử viên trong cuộc tranh luận trên truyền hình. Ảnh: AFP
Trước khi bước vào tranh luận, hai ứng cử viên đều đã khẳng định, nếu được bầu làm tổng thống, cả hai sẽ làm hết sức để bảo vệ quyền lợi của nước Pháp, tiến hành các cải cách sâu rộng nhằm thay đổi tình trạng trì trệ hiện nay. Hai ứng cử viên cũng cho rằng, cuộc tranh luận là cần thiết nhưng không được gây chia rẽ nội bộ vì cả hai đều là thành viên trong "gia đình" của đảng "Những người Cộng hòa" (LR).
Về các chương trình cải cách kinh tế, không có sự khác biệt lớn giữa hai ứng cử viên, ngoài việc những con số như cắt giảm ngân sách công, cắt giảm trợ cấp xã hội, tinh giản biên chế trong bộ máy nhà nước mà ông Phrăng-xoa Phi-ông đưa ra mang tính triệt để hơn, mạnh mẽ hơn, đồng thời cũng bị cho là khó thực hiện hơn.
Về bản sắc Pháp, ông A-lanh Giuýp-pê nhấn mạnh vào sự đa dạng về nguồn gốc, màu da, tôn giáo và tư tưởng chính trị. Trong khi đó, ứng cử viên Phrăng-xoa Phi-ông nhấn mạnh, "Pháp không phải là một quốc gia đa văn hóa". Theo ông, nước Pháp có một lịch sử, một ngôn ngữ và một văn hóa, "được làm phong phú bởi những đóng góp từ bên ngoài", bởi vậy, khi một người nước ngoài đến Pháp, họ cần hòa nhập và tôn trọng di sản văn hóa của Pháp.
Điều đáng chú ý là sự khác biệt lớn về quan điểm giữa hai ứng cử viên liên quan đến mối quan hệ Pháp-Nga. Ứng cử viên A.Giuýp-pê chỉ trích quan điểm ủng hộ Nga cũng như thái độ thân thiện của ông Ph.Phi-ông với Tổng thống Nga Vla-đi-mia Pu-tin (Vladimir Putin). Tuy nhiên, ông này đã phản bác lại khi cho rằng, "mối nguy hiểm thực sự đối với châu Âu không đến từ Nga", bởi vì "đây là mối nguy hiểm dưới góc độ kinh tế và nó đến từ châu Á". Ông cho rằng, "các biện pháp trừng phạt Nga thời gian qua đã thất bại", đồng thời nhấn mạnh: "Để chấm dứt cuộc chiến tranh tại Xy-ri, các nước châu Âu cần phải thảo luận với Nga".
Trước đó, trả lời phỏng vấn báo Le Monde (Thế giới), ông Ph.Phi-ông cũng đã kêu gọi, "tiếp tục xây dựng mối quan hệ thẳng thắn và mạnh mẽ" với Tổng thống Nga V.Pu-tin và Tổng thống đắc cử Mỹ Đô-nan Trăm (Donal Trump). Các quan điểm của ông Ph.Phi-ông được nhiều cử tri Pháp đánh giá là thể hiện quan điểm cánh hữu truyền thống, bảo thủ về các giá trị và tự do về kinh tế.
Sau cuộc tranh luận, một cuộc thăm dò tiến hành trên báo mạng Le Figaro đối với hơn 23.000 khán giả, gần 72% số khán giả cho rằng, phần trình bày của ông Ph.Phi-ông đã thuyết phục họ nhiều hơn phần trình bày của ứng cử viên A.Giuýp-pê. Nhiều nhà bình luận cũng bày tỏ quan điểm cho rằng, cuộc tranh luận lần cuối chỉ để khẳng định chắc chắn hơn một xu hướng đã được định hình từ trước, đó là làn sóng những người ủng hộ cựu Thủ tướng Ph.Phi-ông chứ không làm đảo ngược tỷ lệ ủng hộ.
Trước đó, tại cuộc bầu cử sơ bộ vòng một tổ chức vào ngày 20-11, cựu Thủ tướng Ph.Phi-ông đã bất ngờ vượt qua ứng cử viên A.Giuýp-pê, người luôn dẫn đầu trong các cuộc thăm dò trước đó, để về nhất với 44,1% số phiếu ủng hộ. Trong khi đó, Thị trưởng thành phố Boóc-đô chỉ ở vị trí thứ hai với 28,6% số phiếu và cựu Tổng thống Pháp Ni-cô-la Xác-cô-di (Nicolas Sarkozy) đã chính thức bị loại khỏi cuộc đua. Giới bình luận cho rằng, ông Ph.Phi-ông nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của cử tri cánh hữu do chương trình tranh cử của ông đại diện cho những điều cử tri cánh hữu chờ đợi từ lâu. Ngoài ra, cựu Thủ tướng Ph.Phi-ông cũng gây ấn tượng không nhỏ với tuyên bố cải cách sốc nền kinh tế và quan điểm thân thiện với Nga trong chính sách đối ngoại.
Đây là lần đầu tiên cánh hữu Pháp tổ chức một cuộc bầu cử sơ bộ với hình thức và quy mô lớn, dành cho mọi đối tượng cử tri chứ không chỉ giới hạn cho cử tri cánh hữu. Cuộc bầu cử sơ bộ vòng một đã thu hút được số cử tri Pháp đi bầu kỷ lục, hơn 4 triệu người. Vòng hai sẽ được tổ chức vào ngày 27-11.
NGỌC THƯ