Cơ hội hay thách thức?

Động thái này diễn ra trong bối cảnh bà Hi-la-ri Clin-tơn đang đẩy nhanh các hoạt động vận động tranh cử cho cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11 tới. Liệu đây sẽ là cơ hội hay thách thức dành cho bà?

Chứng minh sự vô tội

Người phát ngôn chiến dịch tranh cử của bà Hi-la-ri Clin-tơn, ông N.Mơ-rin (Nick Merrill) cho biết: “Bà Hi-la-ri Clin-tơn đã có một cuộc trả lời chất vấn tự nguyện về việc sử dụng email khi còn là Ngoại trưởng. Bà rất vui lòng khi có cơ hội hỗ trợ Bộ Tư pháp kết thúc quá trình xem xét này. Vì tôn trọng quá trình điều tra, bà sẽ không bình luận thêm về cuộc chất vấn này”. 

Nguồn tin từ hãng Reuters cho biết, cuộc thẩm vấn kéo dài 3,5 tiếng đồng hồ xung quanh nội dung chính là hành động sử dụng email cá nhân của bà Hi-la-ri Clin-tơn khi còn là Ngoại trưởng, rằng bà và các nhân viên dưới quyền có vi phạm bất kỳ điều gì khi sử dụng email cá nhân trong công việc chung hay không. Trước khi thẩm vấn bà Hi-la-ri Clin-tơn, FBI cũng đã dành vài ngày để tiến hành thẩm vấn các cố vấn hàng đầu cho cựu Đệ nhất phu nhân gồm: C.Min (Cheryl Mills) và H.A-be-đin (Huma Abedin), Chánh văn phòng và Phó chánh Văn phòng cựu Ngoại trưởng.

 Bà Hi-la-ri Clin-tơn. Ảnh: AP. 

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng xác định rằng có 305 email cá nhân của ứng cử viên Tổng thống đảng Dân chủ trong thời gian bà làm Ngoại trưởng Mỹ thuộc diện cần điều tra vì có khả năng chứa thông tin tuyệt mật. Còn FBI thì đã tiến hành kiểm tra hơn 7.000 trang thư điện tử của cựu Ngoại trưởng Mỹ thời còn đương chức. FBI cũng chỉ rõ rằng nhiều thông tin đáng lẽ không được trao đổi qua các kênh không được bảo mật nhưng bà Hi-la-ri Clin-tơn vẫn trao đổi. Tuy nhiên, giới chức Bộ Ngoại giao lại lý giải rằng các thông tin đã được kiểm duyệt trên được xếp vào loại mật trong quá trình chuẩn bị cho việc công bố công khai chứ không phải tại thời điểm bà Hi-la-ri Clin-tơn nhận và gửi các thư điện tử nói trên.

Trong quá khứ, nhiều lần phát biểu trước giới truyền thông, bà Hi-la-ri Clin-tơn đã đưa ra lời xin lỗi vì bất cẩn nhưng khẳng định không làm sai. Bà chỉ dùng email cá nhân trao đổi những vấn đề nhỏ nhặt, không phương hại đến an ninh quốc gia và tin rằng cơ quan điều tra sẽ chứng minh sự vô tội của mình.

Cuộc gặp bất ngờ

Hiện chưa có lời bình luận nào từ phía FBI về việc này nhưng theo một nguồn tin từ hãng CNN, cuộc thẩm vấn là bước cuối cùng để Bộ Tư pháp kết thúc cuộc điều tra liên quan đến bê bối sử dụng email cá nhân của ứng viên Tổng thống Hi-la-ri Clin-tơn. Nhiều khả năng, bà Hi-la-ri Clin-tơn sẽ không phải đối mặt với cáo buộc nào.

Tuy nhiên, trước cuộc thẩm vấn vài ngày, chồng bà, cựu Tổng thống Bin Clin-tơn (Bill Clinton) đã có cuộc gặp gỡ riêng với Bộ trưởng Tư pháp Lô-rét-ta Lin-chơ (Loretta Lynch). Cuộc gặp được cho là tình cờ diễn ra, khi ông Clin-tơn bắt gặp bà Lin-chơ tại Sân bay Phoenix. Hai người đã nói chuyện tại phòng riêng trên máy bay trong nửa tiếng, cùng sự có mặt của chồng bà Lin-chơ. Bà Lin-chơ khẳng định, cuộc nói chuyện chỉ mang tính chất xã giao và hoàn toàn không liên quan đến cuộc thẩm vấn phu nhân ông Clin-tơn. Song cuộc gặp gỡ tình cờ vẫn gây ra suy đoán rằng, ông Clin-tơn có thể đã sử dụng quyền lực và ảnh hưởng của mình để tác động đến quan chức đóng vai trò lớn trong cuộc điều tra vợ mình.

Giữa thời điểm nhạy cảm chính trị, cuộc thẩm vấn của FBI, cùng cuộc gặp bất ngờ của chồng bà với Bộ trưởng Tư pháp đã đẩy ứng viên đảng Dân chủ vào thế bất lợi khi nhiều phe phái lợi dụng điều này để công kích. Một số nghị sĩ đảng Cộng hòa, bao gồm cả ứng viên Tổng thống của đảng này là tỷ phú Đô-nan Trăm (Donald Trump) tiếp tục lên tiếng cho rằng, hành vi của bà Hi-la-ri Clin-tơn là phạm pháp, và rằng với bê bối này, cựu Ngoại trưởng Mỹ không đủ tư cách để trở thành ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ.

Chuyên gia chính trị Ma-ê-vi Rê-xtôn (Maeve Reston) của CNN bình luận, những sự kiện diễn ra trong thời điểm nhạy cảm này sẽ là gót chân A-sin của bà Clin-tơn. Cử tri Mỹ sẽ đặt ra nghi vấn về sự trung thực của cựu Ngoại trưởng.

Trong một diễn biến liên quan, cuộc thăm dò của CNN cuối tháng 6 cho thấy, 67% số người được hỏi đồng ý rằng, việc bà Clin-tơn sử dụng hòm thư cá nhân khi còn đương nhiệm là hoàn toàn sai lầm theo luật pháp Mỹ. Một thăm dò khác tại các bang: Ô-hai-ô, Phlo-ri-đa, Pen-xin-va-ni-a (Mỹ) cho thấy rằng, số lượng cử tri đang hoài nghi về sự trung thực của ứng viên đảng Dân chủ này tăng lên.

Điều gì chờ đợi ứng viên đảng Dân chủ?

Các nhà điều tra sẽ mất khoảng vài tuần để xem xét những thông tin bà Clin-tơn cung cấp với những thông tin do họ điều tra được. Nếu những thông tin này đủ xác minh rằng các tài liệu trong máy chủ và cách ứng xử, sử dụng email của bà Clin-tơn đã vi phạm các tiêu chuẩn pháp lý thì FBI sẽ phải đưa ra một bản cáo trạng chính thức.

Trên thực tế, dù khả năng bà Clin-tơn phải đối diện với một bản cáo trạng khó xảy ra, các báo cáo với nội dung bất lợi hoặc một yêu cầu thành lập bồi thẩm đoàn cũng đủ trở thành vật cản trên con đường tranh cử của cựu Ngoại trưởng Mỹ. Trong trường hợp đó, đội ngũ cố vấn tranh cử của bà Clin-tơn có thể rơi vào tình trạng phân tâm, khi buộc phải tiến hành quy trình thỏa thuận điều đình theo luật pháp, tức đàm phán với các công tố viên để tránh trường hợp cáo trạng được đưa ra. Quá trình này được đánh giá sẽ tốn nhiều công sức và chất xám của đảng Dân chủ, trong bối cảnh cuộc bầu cử quyết định vào tháng 11 đang cận kề. Đương nhiên, trong thời điểm đó, ông Trăm sẽ làm mọi điều có thể để khai thác những diễn biến mới gây bất lợi cho bà Clin-tơn.

Trong trường hợp bà Clin-tơn được chứng minh vô tội, cuộc thẩm vấn lại chính là điềm lành cho chiến dịch của bà Clin-tơn, vì nó cho thấy rằng bê bối email kéo dài cũng đi đến hồi kết và sẽ không còn ảnh hưởng đến chiến dịch của bà nữa. Bởi rất có thể, nếu cuộc thẩm vấn không kết thúc sớm, nó sẽ tạo thành một “cơn gió ngược” gây bất lợi cho cựu Ngoại trưởng Mỹ vào lúc này. Theo B.Xeo-lơ (Bakari Sellers), một nhà bình luận chính trị và cũng là người ủng hộ bà Clin-tơn, thực tế rằng các luật sư của bà Clin-tơn để FBI thẩm vấn bà trực tiếp có nghĩa là họ tin rằng bà không có sai phạm.

PHẠM NHÀN