Chuyện sẽ là bình thường nếu như tại đây không có Trân Châu Cảng, nơi đã diễn ra cuộc tập kích đường không của Nhật Bản vào tháng 12-1941, mở đầu cho cuộc chiến tranh ở mặt trận châu Á-Thái Bình Dương trong Chiến tranh thế giới thứ hai.

Trong cuộc tấn công Trân Châu Cảng năm ấy, Mỹ đã chịu thương vong nặng nề với hàng ngàn binh sĩ thiệt mạng.

Theo dự kiến, ông X.A-bê sẽ hội đàm với Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma (B.Obama) rồi cả hai sẽ tham dự lễ tưởng niệm những người đã thiệt mạng trong sự kiện đó.

Đây là lần đầu tiên một Thủ tướng Nhật Bản đương nhiệm cùng với Tổng thống Mỹ thăm Trân Châu Cảng. Ông X.A-bê được cho là quyết định thực hiện chuyến thăm Trân Châu Cảng để nhằm tiếp tục duy trì một liên minh vững chắc với Mỹ dưới chính quyền sắp tới của Tổng thống mới đắc cử Đô-nan Trăm (Donald Trump).

Ngoài ra, đây còn là hành động “trả lễ” cho một chuyến thăm khác của Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma!

Tháng 5 vừa qua, nhân tới Nhật Bản dự Hội nghị thượng đỉnh G-7, Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma đã tới thăm Hi-rô-si-ma, trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên sau hơn 70 năm tới thăm thành phố này kể từ vụ ném bom nguyên tử kinh hoàng làm chết hàng trăm ngàn người trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Tổng thống B.Ô-ba-ma không ngỏ lời xin lỗi chính thức (về việc ném bom nguyên tử) trong chuyến thăm Hi-rô-si-ma nhưng nhiều nhà phân tích cho rằng, sự hiện diện của ông B.Ô-ba-ma ở Hi-rô-si-ma tương đương với một lời xin lỗi không chính thức!

Trước ông B.Ô-ba-ma, mới chỉ có ông Gim-mi Ca-tơ (Jimmy Carter) tới thăm Bảo tàng tưởng niệm Hòa bình ở Hi-rô-si-ma vào năm 1984, nhưng ông G.Ca-tơ làm việc đó sau khi đã rời ghế Tổng thống Mỹ.

Cả hai chuyến thăm của Tổng thống Mỹ B.Ô-ba-ma và Thủ tướng Nhật Bản X.A-bê (sắp diễn ra) đều mang tính lịch sử. Thông điệp chung của hai chuyến thăm là tăng cường hòa giải và củng cố liên minh Nhật - Mỹ trước những thách thức mới của thời đại.

YÊN BA