Đổ vỡ kế hoạch đàm phán
Theo kế hoạch, Chính phủ Vê-nê-du-ê-la và phe đối lập sẽ đối thoại vào ngày 11-11 tới, với vai trò trung gian hòa giải của Tòa thánh Va-ti-căng (Vatican) và Liên minh các quốc gia Nam Mỹ (UNASUR), nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng hiện nay tại nước này. Tuy nhiên, kế hoạch này đang đổ vỡ do yêu sách của phe đối lập đòi thả thêm người không được chính phủ đáp ứng.
Người dân ở Ca-ra-cát tuần hành ủng hộ chính phủ và phe đối lập đàm phán hòa bình. Ảnh: Prensa Latina
Phát biểu trên truyền hình quốc gia, Tổng thống Ni-cô-lát Ma-đu-rô khẳng định không thể áp đặt thời hạn và gây sức ép trên bàn đối thoại vì hòa bình, đồng thời kêu gọi phe đối lập bình tĩnh. Trước hàng nghìn người ủng hộ tập trung bên ngoài Dinh Tổng thống, ông Ni-cô-lát Ma-đu-rô cho rằng, không một ai có thể công bố về kế hoạch bầu cử, tất cả mọi việc cần phải được làm theo đúng lộ trình, đồng thời cho biết một trong những mục đích của phe đối lập dự kiến đưa ra trong vòng đàm phán với chính phủ vào ngày 11-11 tới là tổ chức bầu cử vào quý I-2017, chỉ được thảo luận trước khi ông kết thúc nhiệm kỳ vào năm 2019.
Tuyên bố của Tổng thống Ni-cô-lát Ma-đu-rô được đưa ra sau khi liên minh Bàn Đoàn kết Dân chủ (MUD) đối lập thông báo sẽ không tiếp tục đàm phán nếu chính phủ không trả tự do hơn 100 tù nhân chính trị đang bị bắt giữ, đồng thời tiếp tục tiến trình trưng cầu dân ý nhằm bãi nhiệm người đứng đầu đất nước và thay thành phần cơ quan tư pháp cũng như Ủy ban Bầu cử quốc gia. Chủ tịch Quốc hội H.R.An-lúp (Henry Ramos Allup) và cũng là Tổng thư ký đảng Hành động Dân chủ (AD) trong MUD, tuyên bố phe đối lập sẽ đưa ra những quyết định quan trọng trong những ngày tới.
Rõ ràng, những yêu sách của phe đối lập đã đi quá giới hạn, khi trước đó phe đối lập chỉ yêu cầu thả 5 tù nhân là những thủ lĩnh của phe đối lập. Đổi lại, phe đối lập ngừng thúc đẩy phiên tòa chính trị xét xử ông Ma-đu-rô ở Quốc hội và tổ chức tuần hành chống Chính phủ vào ngày 3-11, nhằm bày tỏ thiện chí đàm phán. Tổng thống Ma-đu-rô trước đó cũng bày tỏ hoan nghênh các quyết định của phe đối lập, cho rằng, đây là quyết định hợp lý trong bối cảnh Chính phủ và liên minh MUD đối lập đã khởi động bàn đàm phán nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng hiện nay.
Quân đội “trung thành vô điều kiện” với Tổng thống Ma-đu-rô
Trong bối cảnh những căng thẳng có dấu hiệu leo thang, Giáo hoàng Phran-xít (Francis) đã khẳng định giải pháp duy nhất để khắc phục tình hình “phức tạp” ở Vê-nê-du-ê-la là con đường đối thoại. Còn trước đó, quân đội đã tuyên bố trung thành với Tổng thống Ma-đu-rô.
Bộ trưởng Quốc phòng Vê-nê-du-ê-la, Vla-đi-mi Pa-đri-nô Lô-pết (Vladimir Padrino Lopez) khẳng định quân đội nước này sẽ “trung thành vô điều kiện” với Tổng thống Ma-đu-rô. Tuyên bố trên được ông Lô-pết đưa ra sau khi phe đối lập Vê-nê-du-ê-la cho rằng Tổng thống Ma-đu-rô đã đảo chính Hiến pháp, với quyết định hôm 21-10 của Hội đồng Bầu cử quốc gia (CNE) đình chỉ việc thu thập chữ ký 20% cử tri để mở đường cho cuộc trưng cầu dân ý phế truất người đứng đầu nhà nước.
Trong một tuyên bố được truyền hình trực tiếp, Bộ trưởng Quốc phòng Lô-pết khẳng định ông Ma-đu-rô là Tổng thống hợp hiến, Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Bô-li-va (Bolivar), đồng thời tố cáo phe đối lập đang vi phạm nghiêm trọng Hiến pháp, gây bất ổn tình hình đất nước với âm mưu lật đổ Chính phủ. Ông nhấn mạnh lực lượng quân đội sẽ luôn tôn trọng và bảo vệ Hiến pháp, kêu gọi phe đối lập đối thoại và kiềm chế. Các tướng lĩnh của Bộ Tổng tham mưu cũng có mặt cùng ông Lô-pết khi đưa ra tuyên bố trên.
Căng thẳng ở Vê-nê-du-ê-la hiện vẫn đang ở mức cao khi cuộc khủng hoảng kinh tế đang bủa vây nước này chưa có dấu hiệu dừng lại. Có một thực tế là tỷ lệ lạm phát ở Vê-nê-du-ê-la đang ở mức cao nhất thế giới, thậm chí Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) dự đoán sẽ tiếp tục tăng lên tới 1.660% vào năm 2017. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, phe đối lập tại Vê-nê-du-ê-la lại muốn tăng cường gây áp lực lên Tổng thống Ma-đu-rô với các cuộc biểu tình trên diện rộng.
NGUYỄN HÒA