Theo Hãng tin Roi-tơ, vụ việc trên là cao trào của cuộc điều tra tham nhũng đã kéo dài hai năm qua nhằm vào Tập đoàn dầu khí quốc gia Bra-xin Petrobras. Cựu Tổng thống Bra-xin Lu-la Đa Xin-va bị bắt giữ vào rạng sáng 4-3 (giờ địa phương) để tiến hành thẩm vấn liên quan tới cuộc điều tra vụ tham nhũng khổng lồ này. Hiện ông đã được thả về nhà riêng ở Xao Pao-lô sau khi cảnh sát thẩm vấn xong. Báo chí Bra-xin cho biết, 200 cảnh sát đã đồng loạt tiến hành khám xét những nơi thuộc sở hữu của ông Lu-la Đa Xin-va tại A-ti-bai-a-i Goa-ru-ha nhằm tìm các bằng chứng liên quan tới vụ tham nhũng.

Vụ bê bối tham nhũng liên quan tới Petrobras bị đưa ra ánh sáng từ tháng 3-2014. Cảnh sát Bra-xin cho biết, khoảng 50 chính trị gia, trong đó có các hạ nghị sĩ, thượng nghị sĩ và thống đốc bang thuộc diện bị điều tra. Các nhà điều tra cho rằng, có thể ông Lu-la Đa Xin-va đã hưởng lợi bất hợp pháp bằng hình thức “lại quả” từ Petrobras. Cựu Tổng thống Lu-la Đa Xin-va đã nhiều lần lên tiếng bác bỏ mọi cáo buộc có liên quan tới vụ bê bối ở Petrobras và cũng không loại trừ khả năng sẽ tham gia tranh cử chức tổng thống vào năm 2018.

Cựu Tổng thống Lu-la Đa Xin-va phát biểu tại một cuộc họp báo ở Xao Pao-lô sau khi được thả tự do. Ảnh: AP. 

Vụ bắt giữ ông Lu-la Đa Xin-va đã làm gia tăng căng thẳng giữa những người ủng hộ ông và phe đối lập ở Bra-xin. Sự việc gây lo ngại có thể làm bùng phát bầu không khí chia rẽ trong xã hội Bra-xin cũng như bất ổn trên chính trường nước này. Đảng Lao động cầm quyền ở Bra-xin đã tố cáo hành động khám xét nhà riêng và thẩm vấn cựu Tổng thống Lu-la Đa Xin-va là âm mưu nhằm gây bất ổn chống chính phủ hiện nay. Chủ tịch Đảng Lao động Rui Phan-cao (Rui Falcao) cho rằng, lực lượng cảnh sát và tư pháp liên bang phối hợp với các nhóm truyền thông và phe cánh hữu đối lập đã thực hiện chiến dịch khám xét trái phép nhà riêng của ông Lu-la Đa Xin-va. Chủ tịch Rui Phan-cao cho rằng, mục đích duy nhất của các thế lực bảo thủ là lật đổ chính phủ hiện nay bằng mọi giá, bởi họ không chấp nhận những cải cách đã được tiến hành ở Bra-xin từ năm 2003 tới nay, dẫn tới sự thay đổi đáng kể trong đời sống xã hội tại quốc gia Nam Mỹ với vai trò ngày càng gia tăng của quần chúng lao động tại thành thị cũng như nông thôn. Ông kêu gọi người dân bảo vệ nền dân chủ và bảo vệ sự vô tội của ông Lu-la Đa Xin-va. Trong khi đó, Nghị sĩ Phran-xít-xcô Lô-pết Đa Xin-va (Francisco Lopes da Silva) thuộc Đảng Cộng sản Bra-xin cũng cho rằng, đây là hành động đảo chính và nguy hiểm, thậm chí có thể đe dọa tới sự an toàn của thể chế.

Tại nhà riêng của ông Lu-la Đa Xin-va ở Xao Pao-lô, sau khi ông bị cảnh sát dẫn đi đã có rất đông người ủng hộ vây quanh để bày tỏ sự ủng hộ đối với cựu tổng thống. Kể từ khi ông bị tạm giữ, hàng nghìn người ủng hộ đã xuống đường bày tỏ tình đoàn kết với cựu tổng thống, người sáng lập Đảng Lao động cầm quyền, cũng là người ủng hộ và bảo trợ cho đương kim Tổng thống Bra-xin, bà Đin-ma Rút-xép. Hiện nay, bà Đin-ma Rút-xép đang phải đấu tranh chống lại các cáo buộc cho rằng bà đã vi phạm các quy định về ngân sách, gây ảnh hưởng đến những nỗ lực của bà trong các năm qua nhằm kéo nền kinh tế Bra-xin ra khỏi cuộc suy thoái tồi tệ. Nữ Tổng thống Đin-ma Rút-xép đã bày tỏ sự bất bình sau khi cảnh sát tạm giữ ông Lu-la Đa Xin-va và thẩm vấn ông. Trong một thông cáo chính thức, bà cho rằng việc “cưỡng chế” ông Lu-la Đa Xin-va là không cần thiết. Tại một cuộc họp báo ngày 4-3, bà Đin-ma Rút-xép đã bác bỏ các bằng chứng chống lại ông Lu-la Đa Xin-va và cho rằng các cáo buộc thiếu độ tin cậy và nhằm gây tổn hại cho sự nghiệp chính trị của bà.

Cựu Tổng thống Lu-la Đa Xin-va, 70 tuổi, được nhiều người dân Bra-xin yêu mến. Dưới nhiệm kỳ của ông (từ năm 2003 đến 2010), nền kinh tế Bra-xin tăng trưởng nhanh chóng và Bra-xin đã thực hiện nhiều chương trình xã hội được lòng dân giúp đưa hơn 30 triệu người thoát khỏi đói nghèo.

XUÂN PHONG