Ẩn số Brexit

Ngay sau khi các cuộc bầu cử nghị viện xứ và địa phương kết thúc, các chiến dịch vận động ở lại hay rời khỏi EU tiếp tục trở lại guồng quay vốn có, nhất là trong chính giới Anh. Người đi đầu xu hướng ủng hộ nước Anh ở lại EU là Thủ tướng Đa-vít Ca-mơ-rôn (David Cameron). Theo AP, trong bài phát biểu ngày 9-5, ông Đ.Ca-mơ-rôn đã dẫn lại nhiều giai đoạn lịch sử để khẳng định rằng vận mệnh của nước Anh là gắn bó chặt chẽ với châu Âu và Luân Đôn không thể ngoảnh mặt đứng nhìn khi lục địa già đang trong giai đoạn bất ổn. Ông Đ.Ca-mơ-rôn cho rằng, trong nhiều thập kỷ qua, EU đã giúp nhiều quốc gia hòa giải những khác biệt và bất đồng, vì vậy Anh cần có trách nhiệm cơ bản trong việc duy trì mục tiêu chung của châu Âu trong việc tránh để xảy ra xung đột giữa các nước thuộc liên minh 28 quốc gia thành viên này. Thủ tướng Đ.Ca-mơ-rôn nhấn mạnh, bỏ phiếu ở lại EU trong cuộc trưng cầu ý dân ngày 23-6 sắp tới là “sự lựa chọn yêu nước”, vì nếu quay lưng lại với EU, sớm hay muộn nước Anh cũng phải hối tiếc và trả giá đắt.

Thủ tướng Đ.Ca-mơ-rôn xuất hiện trong một chiến dịch vận động Anh ở lại EU. Ảnh: The Wall Street Journal 

Ở bên kia “chiến tuyến”, phe vận động rời khỏi EU cũng đang bước vào giai đoạn “tăng tốc”. Chia sẻ trên một chương trình của BBC ngày 8-5, Bộ trưởng Tư pháp Anh Mai-cơn Gâu-vơ (Michael Gove) bày tỏ hy vọng Anh sẽ rời khỏi thị trường chung châu Âu sau cuộc trưng cầu ý dân sắp tới. Một ngày sau đó, ông Bô-rít Giôn-xơn (Boris Johnson), Thị trưởng Luân Đôn vừa mãn nhiệm, đồng thời là một nhân vật hàng đầu của phong trào vận động Brexit, cũng có riêng bài phát biểu của mình để bảo vệ lý do Anh rời khỏi EU.

Tuy nhiên, có vẻ như Thủ tướng Đ.Ca-mơ-rôn đang ít nhiều nắm lợi thế khi kế hoạch ở lại EU của ông nhận được sự ủng hộ của lãnh đạo nhiều quốc gia và tổ chức lớn. Theo Phó tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) A-lếch-xan-đơ Vơ-sbâu (Alexander Vershbow), nếu viễn cảnh Brexit trở thành hiện thực sau khi cuộc trưng cầu dân ý kết thúc, thì NATO sẽ phải đối mặt với một thực tế đáng lo ngại. Ông nhấn mạnh, việc hợp tác với một EU hùng mạnh và thống nhất giờ đây đóng vai trò ngày càng quan trọng. Bởi vậy, bất kỳ vấn đề nào gây ảnh hưởng tới tính thống nhất của EU đều khiến NATO quan ngại. Phó tổng thư ký NATO còn hy vọng Anh sẽ tiếp tục duy trì vị thế của một thành viên quân sự và chính trị “hết sức quan trọng” trong NATO như hiện nay. 

Trước đó, Ủy viên phụ trách kinh tế và các vấn đề tài chính của EU, ông Pi-e Mô-xcô-vi-xi (Pierre Moscovici) bày tỏ mong muốn Anh sẽ ở lại EU bởi cả Anh và EU đều bị tổn thất trong trường hợp Luân Đôn rời khỏi "ngôi nhà chung". "Tôi rất mong muốn Anh sẽ ở lại EU. Tôi nghĩ sẽ cùng tổn thất, một sự tổn thất cho họ và một sự tổn thất cho chúng tôi, nếu Anh ra đi", Roi-tơ dẫn phát biểu của ông Pi-e Mô-xcô-vi-xi trên truyền hình.

Ngay cả Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Giăng Clốt Giăng-cơ (Jean-Claude Juncker) cũng cảnh báo việc Anh rời EU sẽ dẫn tới những hậu quả không thể lường trước đối với sự hợp tác ở châu lục này. 

Chính giới là vậy, còn quan điểm của người dân xứ sở Sương mù nhìn chung đang ở mức cân bằng giữa “đi và ở”. Tờ The Times mới đây đăng tải kết quả cuộc thăm dò dư luận do chuyên trang khảo sát YouGov tiến hành, trong đó cho thấy 42% công dân Anh được hỏi cho biết họ ủng hộ việc nước này ở lại EU, trong khi 40% có quan điểm trái ngược. Số còn lại hoặc chưa đưa ra quyết định, hoặc không thể đưa ra quyết định của mình.

“Thế trận” cân bằng ấy khiến việc Anh sẽ ra đi hay ở lại EU vẫn là một câu hỏi lớn, và mọi việc chỉ có thể được xác định sau ngày 23-6 tới. Cũng cần phải thấy rằng, vấn đề Brexit chưa ngã ngũ song đã có những tác động lớn đối với châu Âu. Bởi theo kết quả một cuộc thăm dò dư luận do hãng Ipsos-MORI thực hiện, có gần 50% số người được hỏi tại 8 nước thành viên EU, gồm Bỉ, Pháp, Đức, Hung-ga-ri, I-ta-li-a, Ba Lan, Tây Ban Nha và Thụy Điển, mong muốn có cơ hội được như các cử tri Anh, nghĩa là được tham gia bỏ phiếu về việc nước mình có nên tiếp tục ở lại EU hay không.

TRUNG DŨNG