Đầu năm 1949, ta chuẩn bị mọi mặt để giải phóng thị xã Bắc Kạn. Đại đội quân báo 100, Trung đoàn 72 có nhiệm vụ tiến hành trinh sát ở ba đồn: Cầu Phà, Trại lính cũ và Hành chính. Yêu cầu đặt ra là phải nắm chắc địch về mọi mặt, đặc biệt là vị trí, số lượng các loại hỏa lực từ súng trung liên trở lên. Công tác điều tra được tiến hành tỉ mỉ. Ta lợi dụng các điểm cao, ban ngày quan sát cách thức bố trí, địa hình, công sự của địch, ban đêm tiếp cận để xác định.

Tuy nhiên, địch đóng quân ở các đồn rất ranh ma, xảo quyệt. Chúng dùng ống bơ có các con lắc bên trong treo vào hàng rào dây thép gai. Khi có động, các ống bơ này sẽ đu đưa, phát ra tiếng kêu, chúng dễ bề phát hiện và dùng hỏa lực sát thương ngăn chặn không cho ta tiếp cận.

Lấy gậy địch đập vào lưng địch, ở từng đồn, bộ đội ta dùng các đoạn dây thừng buộc vào nhiều vị trí trên dây thép gai rồi đồng loạt giật mạnh nhiều lần. Nghe tiếng ống bơ kêu nhiều, địch trong đồn hốt hoảng tưởng ta tiến công liền dùng các loại hỏa lực bắn mạnh ra tứ phía. Lợi dụng điều đó, các chiến sĩ trinh sát ở các điểm cao nhanh chóng đánh dấu từng hỏa điểm của địch, làm cơ sở sau này báo cáo kế hoạch tác chiến trên sa bàn một cách cụ thể, chính xác. Do chủ động, sáng tạo nắm chắc địch nên ta giải phóng thị xã Bắc Kạn đúng kế hoạch, thuận lợi, ít thương vong.

NGUYỄN DUY HIỂN