Nhiều mô hình, cách làm tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật sáng tạo, hiệu quả

Đại tá Ngô Anh Thu, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân và Thiếu tướng Nguyễn Văn Tăng, Phó chính ủy Trường Sĩ quan Lục quân 1 đồng chủ trì điều hành tọa đàm.

Dự tọa đàm có: Trung tướng, Tiến sĩ Lê Văn Duy, Chính ủy Trường Sĩ quan Lục quân 1; Đại tá Trần Anh Tuấn, Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân; Đại tá Nguyễn Thế Mạnh, Phó chính ủy Trường Sĩ quan Chính trị; Đại tá Nguyễn Trung Thanh, Phó chính ủy Học viện Biên phòng, cùng đại diện các đơn vị, địa phương trên địa bàn đứng chân của Trường Sĩ quan Lục quân 1; đông đảo cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sĩ trong nhà trường.

Một số tiết mục văn nghệ của cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ quan Lục quân 1 chào mừng tọa đàm.

Phát biểu khai mạc, Thiếu tướng Nguyễn Văn Tăng cho biết, những năm qua, việc quán triệt và triển khai thực hiện Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia phổ biến, giáo dục pháp luật, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại cơ sở giai đoạn 2021-2027” (Đề án 1371) của Thủ tướng Chính phủ luôn được Đảng ủy, Ban giám hiệu Trường Sĩ quan Lục quân 1 quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới mạnh mẽ nội dung, hình thức tuyên truyền pháp luật; gắn với giáo dục chính trị, tư tưởng, quản lý kỷ luật, huấn luyện, rèn luyện và hoạt động dân vận.

Nhà trường xác định, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành và năng lực tuyên truyền pháp luật cho các đối tượng là bảo đảm thực hiện mục tiêu kép: Học viên vừa được trang bị nền tảng kiến thức pháp luật vững chắc, vừa được rèn luyện kỹ năng, phương pháp tuyên truyền, xử lý các tình huống pháp lý nảy sinh trong thực tiễn quá trình công tác. Qua đó, khẳng định vai trò của mỗi cán bộ, giảng viên, học viên không chỉ là người chấp hành pháp luật nghiêm túc, mà còn là một tuyên truyền viên pháp luật tích cực, gương mẫu tại đơn vị.

Các đại biểu dự tọa đàm.

Tại tọa đàm, Đại tá Ngô Anh Thu chúc mừng những kết quả thực hiện Đề án 1371 của Trường Sĩ quan Lục quân 1. Là nơi đào tạo cán bộ chỉ huy - tham mưu lục quân cấp phân đội cho toàn quân, các cơ quan, đơn vị thuộc Trường Sĩ quan Lục quân 1 đã phối hợp triển khai Đề án 1371 hiệu quả, bằng nhiều cách làm linh hoạt, sáng tạo, sát với thực tiễn nhiệm vụ của nhà trường.

Những việc làm nhỏ, các mô hình, cách tổ chức thực hiện Đề án 1371 của nhà trường không chỉ nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật cho cán bộ, giảng viên, học viên, chiến sĩ và nhân dân trên địa bàn đóng quân, mà còn là bài học kinh nghiệm bồi dưỡng nhận thức, tư duy, phương pháp, để học viên thấy rõ vai trò quan trọng của công tác phổ biến, giáo dục pháp luật trong Quân đội. Từ đó, trên từng cương vị chỉ huy sau này, học viên sẽ quan tâm, chỉ đạo triển khai một cách đầy đủ, hiệu quả nhất.

Đồng chí Phó tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân cũng khẳng định, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng luôn quan tâm, coi trọng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và thực hiện Đề án 1371. Công tác này được triển khai toàn diện, sát thực tiễn, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ, đặc thù của từng cơ quan, đơn vị trong toàn quân; tạo chuyển biến tích cực và ngày càng đi vào chiều sâu, nền nếp, bài bản; nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, chiến sĩ và người dân.

Đại tá Ngô Anh Thu cho biết thêm: “Là cơ quan của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, tiếng nói của lực lượng vũ trang và nhân dân Việt Nam, Báo Quân đội nhân dân luôn quan tâm, đầu tư cho công tác tuyên truyền pháp luật, bảo đảm cập nhật kịp thời mọi văn bản quy phạm pháp luật; đa dạng, sinh động các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của các đơn vị trong toàn quân. Báo cũng phối hợp với Cục Pháp chế Bộ Quốc phòng tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, đặc biệt là Cuộc thi “Tìm hiểu kiến thức pháp luật trên Báo Quân đội nhân dân”. Tọa đàm hôm nay là dịp để lan tỏa những kinh nghiệm, cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả của cán bộ, giảng viên, học viên Trường Sĩ quan Lục quân 1, giúp cho việc thực hiện Đề án 1371 thời gian tới hiệu quả hơn nữa”.

Phát biểu tại tọa đàm, Đại tá Phạm Văn Minh, Phó chủ nhiệm Chính trị Trường Sĩ quan Lục quân 1 nhấn mạnh: Chính nhờ đổi mới phương pháp và luôn bám sát cơ sở đã tạo nên sự đa dạng về hình thức PBGDPL, vận động nhân dân chấp hành pháp luật của Trường Sĩ quan Lục quân 1.

Cán bộ, học viên nhà trường tăng cường yếu tố trực quan, thực hành, đối thoại, trao đổi tình huống. Trong đó, đặc biệt ưu tiên ứng dụng công nghệ thông tin trong xây dựng kho dữ liệu pháp luật điện tử; triển khai hệ thống bài giảng E-learning về pháp luật; duy trì bản tin pháp luật hằng tuần trên nền tảng số; đẩy mạnh sản xuất các video ngắn, infographics phục vụ học viên; tổ chức các cuộc thi trực tuyến để mở rộng phạm vi tiếp cận.

Đại tá Phạm Văn Minh, Phó chủ nhiệm Chính trị Trường Sĩ quan Lục quân 1 phát biểu.

Với địa phương, nhà trường đẩy mạnh phát triển mô hình “cụm trường-phường” để nắm tình hình, lựa chọn nội dung tuyên truyền pháp luật; tổ chức nhiều hoạt động thiết thực như “Ngày pháp luật cộng đồng”, các hội thi tìm hiểu pháp luật thanh niên, diễn đàn đồng hành cùng nhân dân trong chấp hành pháp luật. Qua đó, góp phần quan trọng xây dựng tinh thần thượng tôn pháp luật, đoàn kết quân-dân và nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật cho cán bộ, giảng viên, học viên, nhân viên, chiến sĩ và người dân trên địa bàn đóng quân, tạo điều kiện thuận lợi phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới ở địa phương; thực hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục và đào tạo của Nhà trường.

Trong khi đó, Đại tá, TS Đỗ Văn Lừng, Chủ nhiệm Khoa Lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Trường Sĩ quan Lục quân 1 khẳng định: Tuyên truyền, PBGDPL không thể dừng lại ở việc truyền đạt các quy định, mà phải là một quá trình xây dựng ý thức chính trị-pháp lý vững chắc, nhằm giúp người học hiểu được: Việc tuân thủ pháp luật không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là đạo đức, quyền lợi, trách nhiệm chính trị của người quân nhân cách mạng, là sự thể hiện lòng trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân. Qua đó, góp phần bồi dưỡng đội ngũ cán bộ "vừa hồng, vừa chuyên", có khả năng vận dụng tổng hợp kiến thức vào quá trình lãnh đạo và chỉ huy đơn vị sau này.

Từ thực tiễn giảng dạy, nhà trường rút ra một số kinh nghiệm trong gắn học tập lý luận chính trị với giáo dục pháp luật như sau: Thứ nhất, làm cho người học thấy được sự thống nhất giữa lý luận Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng và hệ thống pháp luật của Nhà nước. Đặc biệt, phải vận dụng lồng ghép, phân tích các quy định cụ thể của pháp luật, Điều lệnh quản lý bộ đội vào bài giảng lý luận một cách thường xuyên và có chiều sâu.

Đại tá, TS Đỗ Văn Lừng, Chủ nhiệm Khoa Lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Trường Sĩ quan Lục quân 1 phát biểu.

Thứ hai, phân tích các vụ việc vi phạm pháp luật, kỷ luật dưới góc độ tính Đảng, tính giai cấp của pháp luật và trách nhiệm nêu gương của cán bộ, để người học thấy được mối liên hệ hữu cơ giữa việc tuân thủ pháp luật với phẩm chất của quân nhân cách mạng.

Thứ ba, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, khoa, đơn vị trong toàn trường, để liên tục cập nhật các vấn đề pháp lý thời sự mới, đưa vào bài giảng, bảo đảm tính thực tiễn và tính chiến đấu của nội dung giáo dục. Quan trọng hơn, mỗi cán bộ, giảng viên phải là tấm gương sáng về chấp hành pháp luật, kỷ luật. Đó là minh chứng thuyết phục nhất cho mọi bài giảng.

Đại tá, PGS, TS Bùi Quang Huy, Chủ nhiệm Khoa Nhà nước và Pháp luật, Trường Sĩ quan Chính trị phát biểu.

Đại tá, PGS, TS Bùi Quang Huy, Chủ nhiệm Khoa Nhà nước và Pháp luật, Trường Sĩ quan Chính trị cho biết: Ngoài duy trì chặt chẽ, nghiêm túc các hình thức sinh hoạt chính trị tư tưởng, công tác quản lý học viên, nhà trường còn khuyến khích các hệ, tiểu đoàn có đơn vị kết nghĩa tăng cường tuyên truyền, vận động nhân dân trên địa bàn đóng quân chấp hành pháp luật.

Các tổ công tác, báo cáo viên của nhà trường phối hợp với chính quyền, trường học, tổ chức Đoàn địa phương xác định nội dung để tiến hành tuyên truyền, PBGDPL, nổi bật là: Chuyên đề “Một số vấn đề chăm sóc sức khỏe lứa tuổi vị thành niên” tại Trường THCS xã Yên Xuân, TP Hà Nội; Chuyên đề “Nội dung cơ bản của Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ” đối với cán bộ và nhân dân xã Yên Xuân; chuyên đề “Em yêu biển, đảo quê hương” tại Trường Tiểu học và THCS Khúc Xuyên, phường Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh...

Các đại biểu trao đổi trong giờ giải lao.

Quang cảnh tọa đàm.

Hằng năm, nhà trường lựa chọn một đơn vị trực thuộc làm điểm về công tác này, để xây dựng, nhân rộng các cách làm tiêu biểu trong tuyên truyền, PBGDPL. Từ đó, các mô hình: Diễn đàn pháp luật; Tổ chức đoàn "2 không"; Xử trí tình huống tư tưởng, pháp luật, kỷ luật; Đàm thoại pháp luật... được nhân rộng, đem lại hiệu quả kép: Nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật, kỷ luật của cán bộ, giảng viên, học viên và nhân dân; bồi dưỡng nâng cao kỹ năng, phương pháp tổ chức thực hiện Đề án 1371 cho học viên.

Tại tọa đàm, đồng chí Nguyễn Ngọc Yên, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Đoài Phương, TP Hà Nội cho biết: Trong chiến lược phát triển, chúng tôi xác định, phải giữ vững quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội để tạo nền tảng phát triển bền vững. Thuận lợi lớn với xã Đoài Phương là trên địa bàn có nhiều đơn vị Quân đội, trong đó có Trường Sĩ quan Lục quân 1.

Đồng chí Nguyễn Ngọc Yên, Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã Đoài Phương, TP Hà Nội phát biểu.

Thông qua nhiều hoạt động, nhất là các đợt hành quân dã ngoại làm công tác dân vận, học viên của các Tiểu đoàn 1, 5, 7, 9 và nhiều đơn vị khác của nhà trường, hoạt động tuyên truyền, PBGDPL cho nhân dân được triển khai trực tiếp tại cơ sở, gắn chặt với đời sống sinh hoạt hằng ngày của nhân dân. Trong những ngày cùng ăn, cùng ở, cùng làm, bộ đội cùng bà con sinh hoạt văn hóa-văn nghệ, thể dục-thể thao, cắt tóc miễn phí...

Qua tiếp xúc, giao lưu, bà con có sự thay đổi rõ rệt qua lời nói, hành động, thái độ chấp hành pháp luật, tinh thần trách nhiệm với cộng đồng, với địa phương, nhất là tại các thôn có đông giáo dân như Đồi Vua, Vạn An, Tân An. Từ kết quả thực tế đạt được có thể khẳng định, Quân đội có vai trò rất quan trọng trong tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật.

Sự mẫu mực trong lời nói, việc làm của cán bộ, chiến sĩ Quân đội nói chung và cán bộ, học viên Trường Sĩ quan Lục quân 1 nói riêng chính là cách tuyên truyền, vận động thuyết phục, hiệu quả nhất giúp nâng cao nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật của bà con. Thanh niên, học sinh cũng ngày càng quan tâm hơn đến quyền và nghĩa vụ công dân, đến trách nhiệm giữ gìn an ninh trật tự, bảo vệ chủ quyền, an toàn địa bàn. Tôi mong nhà trường tiếp tục phát huy kinh nghiệm này trong thực hiện Đề án 1371.

Tham luận về công tác PBGDPL tại Học viện Biên phòng, Đại tá, PGS, TS Phạm Thị Thanh Huế, Phó chủ nhiệm Khoa Pháp luật, Học viện Biên phòng nhấn mạnh: Công tác PBGDPL tại Học viện Biên phòng gắn chặt với nhiệm vụ huấn luyện, đào tạo nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ biên phòng có bản lĩnh, kiến thức và kỹ năng tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật tại khu vực biên giới.

Đại tá, PGS, TS Phạm Thị Thanh Huế, Phó chủ nhiệm Khoa Pháp luật, Học viện Biên phòng phát biểu.

Vì vậy, ngoài bám sát các quy định, hướng dẫn chung, Học viện Biên phòng có nhiều mô hình thu hút sự quan tâm của đông đảo cán bộ, nhân viên, học viên, chiến sĩ và nhân dân như: Hỏi-đáp pháp luật khởi động đầu giờ học; tìm căn cứ pháp lý trong giải quyết tình huống pháp luật; sinh hoạt chuyên đề pháp luật của các tổ chức Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên; trao đổi kiến thức pháp luật chuyên sâu thông qua bình giảng, thao giảng, giới thiệu văn bản mới, bình luận điều luật...

Chúng tôi cũng hướng dẫn học viên cách tra cứu, khai thác thông tin trên internet, tiếp cận các công cụ trợ giúp khác để tìm hiểu pháp luật; trang bị kiến thức pháp luật chuyên sâu theo từng chuyên ngành: Quản lý biên giới; cửa khẩu; trinh sát biên phòng; phòng, chống ma túy và tội phạm... giúp học viên có thể triển khai ngay công tác PBGDPL khi về đơn vị. Học viện cũng mở các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên sâu về kiến thức pháp luật cho học viên là cán bộ, chú trọng việc thực hiện Đề án 1371 để các đồng chí thực hiện tốt hơn ở đơn vị cơ sở.

Phát biểu tại tọa đàm, Đại tá Lương Văn Nhạn, Phó chủ nhiệm Khoa Chiến thuật, Trường Sĩ quan Lục quân 1 khẳng định: Chính quyền, nhân dân các địa phương luôn tạo mọi điều kiện để cán bộ, giảng viên, học viên huấn luyện dã ngoại, diễn tập chiến thuật. Nhiều gia đình sẵn sàng nhường nhà cho bộ đội ở; tạo điều kiện về kho bãi, ruộng, vườn để đơn vị thực hiện nhiệm vụ; dậy sớm hơn, đi làm, đi học sớm hơn để không ảnh hưởng đến hoạt động của đơn vị...

Đại tá Lương Văn Nhạn, Phó chủ nhiệm Khoa Chiến thuật, Trường Sĩ quan Lục quân 1 phát biểu.

Từ thực tiễn này, tôi cho rằng, để kết hợp tốt hoạt động huấn luyện, diễn tập với công tác dân vận và tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành pháp luật, thì quan trọng nhất là phải mẫu mực trong lời nói, hành động, giữ vững hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ. Cụ thể là hạn chế thấp nhất việc làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt thường ngày của người dân; cư xử đúng mực, luôn khiêm tốn, giải quyết hài hòa các mối quan hệ; tận tình giúp đỡ nhân dân; chia sẻ cùng bà con từ việc hiếu, việc hỷ. Có như thế thì bà con mới tin, nghe và tuyên truyền mới hiệu quả. Ngoài ra, phải luôn giữ mối liên hệ mật thiết với địa phương trong nắm tình hình, tìm hiểu phong tục, tập quán; lựa chọn hình thức tuyên truyền linh hoạt, mềm dẻo thông qua các hoạt động giao lưu văn hóa-văn nghệ, thể dục-thể thao để nội dung hấp dẫn, dễ lan tỏa.

Thượng tá Vũ Quang Tuấn, Phó chính ủy Lữ đoàn 45, Bộ tư lệnh Pháo binh-Tên lửa chỉ rõ: Xác định con người là chủ thể có vai trò quyết định, đơn vị xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật từ các điển hình tiên tiến và cán bộ, chiến sĩ có phẩm chất, trình độ và năng khiếu tuyên truyền. Đội ngũ này cũng là nòng cốt trong các tổ tư vấn tâm lý, sức khỏe và pháp luật, giúp tư vấn kịp thời, hiệu quả cho bộ đội và người dân về sức khỏe, tình cảm cùng nhiều vấn đề liên quan đến pháp luật.

Thượng tá Vũ Quang Tuấn, Phó chính ủy Lữ đoàn 45, Bộ tư lệnh Pháo binh-Tên lửa phát biểu.

Hằng năm, đơn vị chủ động phối hợp địa phương xây dựng kế hoạch, tổ chức nói chuyện chuyên đề, tọa đàm, hội thảo về pháp luật, tập trung vào: Luật Đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành; các quy định về giải quyết khiếu nại, tố cáo; Luật Nghĩa vụ quân sự, Luật Dân quân tự vệ, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Tín ngưỡng, tôn giáo... và theo hướng “ngắn gọn - trọng tâm - dễ hiểu”, bằng mô hình minh họa, tình huống giả định, thu hút đông đảo cán bộ, đảng viên, tín đồ tôn giáo và người dân tham gia.

Lữ đoàn cũng chủ động phối hợp giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc từ cơ sở với tinh thần “tôn trọng nhân dân, dựa vào nhân dân, vì nhân dân phục vụ”, không để hình thành điểm nóng, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội. Nhờ đó, an ninh, trật tự địa bàn cơ bản ổn định, tạo thuận lợi để đơn vị tập trung hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao.

Thượng sĩ Nguyễn Đức Mạnh, Học viên Đại đội 11, Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Lục quân 1 bày tỏ: Qua sự giáo dục, rèn luyện của thầy, cô giáo và cán bộ quản lý, tôi xác định, phải luôn gương mẫu trong chấp hành pháp luật, kỷ luật để hình thành cho mình lối sống “thượng tôn pháp luật”. Trước hết là các chế độ, nền nếp, quy định về học tập, rèn luyện và trong giờ nghỉ, ngày nghỉ; các quy định về trật tự, an toàn khi tham gia giao thông và sử dụng mạng xã hội; thực hiện nghiêm cam kết tu dưỡng, rèn luyện, thực hiện nhiệm vụ nghỉ hè, nghỉ tết...

Thượng sĩ Nguyễn Đức Mạnh, Học viên Đại đội 11, Tiểu đoàn 4, Trường Sĩ quan Lục quân 1 phát biểu.

Tôi cũng tích cực tham gia tìm hiểu kiến thức pháp luật trên sách, báo, cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu kiến thức pháp luật trên Báo Quân đội nhân dân” và các hội thi, tọa đàm, trao đổi, diễn đàn... Khi huấn luyện, diễn tập, hành quân dã ngoại làm công tác dân vận, tôi chấp hành nghiêm các quy định về sử dụng an toàn vũ khí, trang bị; lễ tiết tác phong, hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ; 12 điều kỷ luật khi tiếp xúc với nhân dân; tôn trọng phong tục, tập quán của người dân.

Tôi cho rằng, tuân thủ nghiêm các quy định không chỉ giữ cho mình tránh khỏi cám dỗ, thói hư tật xấu, mà còn tuyên truyền, vận động người thân, người dân chấp hành pháp luật hiệu quả.

Tin, ảnh: ĐỨC TUẤN - HUYỀN TRANG