Sau khi khu quân sự miền Bắc bị ta tiêu diệt, quân địch ở Điện Biên Phủ đã tổ chức vùng Mường Thanh thành một khu quân sự gồm 2 phân khu, lấy con sông Mường Thanh làm giới hạn. Phân khu Đông rất quan trọng, vì phân khu này gồm 5 ngọn đồi cuối cùng trực tiếp án ngữ cho sân bay và các cơ quan chỉ huy của địch.
Ngày 30-3 hồi 16 giờ 30, quân ta đã mở cuộc tấn công lớn thứ hai ở mặt trận Điện Biên Phủ đánh vào hệ thống cứ điểm của địch ở về phân khu Đông này.
Mặc dầu những cao điểm ở phân khu này được phòng thủ rất kiên cố, quân ta đã tiêu diệt ngay trong đêm đầu 3 cao điểm; bức rút một cao điểm thứ 4 và đánh chiếm 1 vị trí trọng pháo trong đêm sau. Ngọn đồi thứ 5 ở phía Đông Nam là một cao điểm quan trọng nên địch đã liều chết chống giữ.
Trong đêm 30-3, quân ta tiêu diệt phần lớn quân địch ở đây. Sáng ngày hôm sau quân địch đã đưa lực lượng ở Mường Thanh sang tăng viện. Đến đêm thứ hai và thứ ba, quân ta lại tiếp tục tiêu diệt một số lớn sinh lực địch ở đây nữa.
Ngoài ra tất cả các cuộc phản kích của địch hòng chiếm lại ngọn đồi khác đều bị quân ta đánh lui gây những tổn thất rất nặng cho chúng.
Đồng thời với cuộc tấn công vào phía Đông, sang đêm 1-4, quân ta đã tấn công tiêu diệt 1 cứ điểm Âu Phi trực tiếp che chở cho sân bay về phía Tây Bắc. Sau khi tiêu diệt vị trí này, quân ta chuyển sang bao vây 1 vị trí thứ 2 ở phía Tây Mường Thanh. Chiều ngày 2-4, đa số lính Thái khoảng 2 đại đội đóng ở vị trí Căng Na đã kéo cờ trắng mang theo đầy đủ vũ khí ra hàng. Một số chỉ huy Pháp bỏ chạy về Mường Thanh.
Theo thống kê đầu tiên, trải qua 4 ngày đêm chiến đấu, quân ta đã tiêu diệt 1 tiểu đoàn và 9 đại hội của địch, phần lớn là Âu Phi, không kể số địch bị thương và chết do trọng pháo của ta gây nên.
Trọng pháo của ta phối hợp rất tích cực và có hiệu quả với bộ binh đã bắn cháy nhiều kho tàng đạn dược của địch. Cao xạ pháo của ta bắn rơi 3 phi cơ (tức là chiếc phi cơ thứ 40 bị hạ ở mặt trận này).
Quân ta hiện làm chủ phần lớn dãy đồi phía Đông và một bộ phận cánh đồng Mường Thanh đi từ phía Đông về phía Bắc cho đến cạnh sân bay.
Quân địch hiện đang ra sức tăng cường hoạt động không quân, thả dù tiếp tế và cho quân nhảy dù tăng viện. Trong mấy ngày hôm nay, vì ban ngày bị cao xạ pháo ta uy hiếp nên phi cơ của chúng đã lợi dụng ban đêm, thả xuống chừng 150 tên, một số trong bọn này bị pháo ta tiêu hao và bị bắt sống.
Âm mưu của địch vẫn là tích cực tăng viện để chống giữ tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ.
Chúng ta cần nhận rõ ý nghĩa chiến thắng trên, nhận rõ âm mưu của địch, ra sức nâng cao quyết tâm liên tục chiến đấu để giành nhiều thắng lợi lớn hơn nữa để tiến tới tiêu diệt toàn bộ quân địch tại Điện Biên Phủ.
(Theo lời tuyên bố của người phát ngôn Bộ Tổng Tư lệnh ngày 3-4-54)
(Trích Báo Quân đội nhân dân số 139, xuất bản tại mặt trận, ngày 4-4-1954)
* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.