Nhiệm vụ phá thác rất mới mẻ, trời rét buốt, hai bờ sông không có dân, sinh hoạt rất khó khăn. Đơn vị lên kế hoạch phá thác Chiềng Nưa, một thác khá lớn để rút kinh nghiệm. Chỉ có thể sử dụng thuốc nổ để phá các dãy đá chắn ngang sông. Nhưng làm sao để khối thuốc nổ không bị ẩm, bộ phận gây nổ không bị ảnh hưởng? Làm sao đặt được khối thuốc nổ có hiệu quả mà không bị nước chảy xiết cuốn đi?... Những câu hỏi đặt ra làm Phan Tư trăn trở. Sau nhiều lần lặn xuống sông nghiên cứu tìm nơi đặt bộc phá, anh đã quyết định ôm khối thuốc nổ 6kg, ngòi đốt sẵn, nhoài người xuống ấn khối thuốc nổ vào kẽ đá, rồi nhanh chóng ngoi lên bơi vào bờ. Vừa xong thì bộc phá nổ, thác đá Chiềng Nưa bị phá tung, thông được luồng.

 Đập thủy điện Nậm Na 3 (trên sông Nậm Na). Ảnh: Baolaichau.vn

Từ kết quả đó, Phan Tư trực tiếp phá 4 thác khác để rút kinh nghiệm, nhưng phương pháp phá thác như vậy rất nguy hiểm. Vì thế, Phan Tư vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Cuối cùng anh đã tìm ra những biện pháp sáng tạo: Dùng lá chuối hơ lửa cho mềm rồi gói thuốc nổ, bịt các kẽ hở bằng cơm nếp giã nhuyễn, dùng sào buộc giữ các lượng nổ vào hốc đá. Cách làm này có hiệu quả, an toàn hơn. Chỉ huy Trung đội 51 phân công mỗi tiểu đội đảm nhiệm khoảng 25km, khoảng 30 thác. Trời rét buốt, suốt ngày ngâm mình dưới nước, gạo ăn không đủ, ngủ trong hang đá nhưng mọi người đều vui vẻ và quyết tâm thực hiện.

Sau gần hai tháng vượt bao khó khăn, gian khổ, Phan Tư và Trung đội 51 đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Khi Chiến dịch Điện Biên Phủ đang diễn ra ác liệt, Phan Tư được giao nhiệm vụ “theo dõi bom”. Anh chọn các địa hình thuận lợi để quan sát vị trí bom địch thả xuống nhưng chưa phát nổ rồi đánh dấu giúp bộ đội, dân công nhận biết, vượt qua khu vực an toàn; đồng thời để lực lượng công binh đến phá gỡ...

KHÁNH NGỌC

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Chiến thắng Điện Biên Phủ - Mốc son lịch sử xem các tin, bài liên quan.