QĐND Online - Người dân ở các huyện Chư Sê, Mang Yang, Đăk Đoa thuộc tỉnh Gia Lai vẫn truyền tai nhau về thứ ma lai, thuốc thư gây chết người và có nhiều vụ án đau lòng mà nguyên nhân cũng bắt đầu từ thứ thuốc không ai biết này.

Ám ảnh bởi thuốc thư, ma lai

Làng Jơ Long, xã Hà Ra, huyện Mang Yang (Gia Lai) - một ngôi làng bình yên. Thế nhưng, từ đầu năm đến nay, người dân trong làng luôn sống trong tâm trạng lo lắng, trẻ em không cho tiếp xúc với người lạ, không cho ra đường. Đáng lo hơn là nhiều cháu không được đến trường học. Người lớn đi làm rẫy phải lo về sớm, dọc đường đi tập trung cảnh giác xem có ai đi theo sau mình không, đặc biệt là khi thấy ông Khách và 6 đứa con của vợ chồng ông, nếu thấy họ thì bỏ chạy trốn, đông người thì tìm gậy, roi xua đổi, đánh đập…

Tìm hiểu nguyên nhân, chúng tôi được biết, mọi người trong làng Jơ Long đều cho ông Khách là người không tốt, người có thuốc thư ma lai và đã “gieo mầm mống” bệnh tật cho người dân trong làng. Từ đầu năm đến nay đã có 4 người chết, 5 người bệnh nặng trong đó một người đang nằm viện nhưng bệnh không chữa khỏi và cũng sắp chết.

Không giấu được âu lo và nỗi buồn trên nét mặt, anh Nưng cho chúng tôi biết: “Gia đình vừa làm đám tang cho ông Nan. Ông Nan (37 tuổi) chết là do ông Khách dùng thuốc thư giết chết. Trước đó ông Nan rất mạnh khỏe. Vì không muốn ai hơn mình nên ông Khách đã dùng thuốc thư, làm cho ông Nan bị bệnh chết dần, chết mòn…”.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, ông Nan bị bệnh “xơ gan cổ chướng” đã đi bệnh viện Đa khoa tỉnh Gia Lai, vào tận bệnh viện Chợ Rẫy thành phố Hồ Chí Minh để chữa trị, nhưng do bệnh nặng ông xin về nhà và đã mất vào những ngày đầu tháng 5-2012.

Anh Nưng và một số người dân trong làng trao đổi với phóng viên về hủ tục thuốc thư – ma lai

Cái chết của ông Nan chưa được bao lâu, thì ngày 7-5, ông Chất (82 tuổi) bị sét đánh chết trong rừng, cách làng 3km. Khi phát hiện, trên người ông Chất nhiều chỗ bị cháy đen. Biết là vậy, song nhiều dân làng Jơ Long vẫn đồn rằng, cái chết của ông Chất là do ông Khách. Mâu thuẫn lại dồn nén và bùng phát làm cho tình hình an ninh, trật tự thêm phức tạp, kẻ xấu lợi dụng chống phá sự yên bình của làng quê.

Nỗi oan của người bị xua đuổi, xa lánh

Chúng tôi đến nhà ông Khách, người mà bà con trong làng Jơ Long nghi có thuốc thư hại người. Trong ngôi nhà cũ nát như chính khuôn mặt rầu rĩ của ông sau bao sóng gió oan ức bị nghi là người xấu, có thuốc thư, ông Khách kể: “Mình sinh ra, lớn lên rồi lấy vợ và đã có 6 đứa con ở làng Jơ Long này. Quanh năm suốt tháng, chỉ biết lao động lo cái ăn cho đàn con. Từ đầu năm đến nay, không hiểu sao dân làng bảo mình có thuốc thư, từ đó bị mọi người xa lánh, xua đuổi, nhiều người còn đe dọa không vào rừng sống thì bị đập chết... Sợ quá, có lúc mình muốn bỏ trốn vào rừng lánh nạn, nhưng lại thương đàn con khổ cực, đói cái ăn, thiếu cái mặc nên đành lòng phải ở lại trong đau khổ, sợ sệt”.

Tôi hỏi ông có biết thuốc thư, ma lai là thế nào không, ông Khách trả lời: “Thuốc thư ma lai là gì mình cũng không biết mà. Mình sống với bà con đã trên 45 năm, con đường đi đã quen bước chân, từng nóc nhà đã thuộc, sao họ lại nghĩ mình hại họ chứ”.

Già làng Jơ Long, ông KHyơn (80 tuổi), trao đổi với chúng tôi giọng khàn đặc chậm rãi: “Từ lâu, mình đã nghe bà con nói “ma lai” là một thứ ma không có hình thù cố định, chuyên bay đi để ăn nội tạng của người hay súc vật. Người có “ma lai” sẽ làm ra “thuốc thư”. Nếu ghét ai thì sẽ bỏ cho người đó đau ốm mà chết.

Dân làng nói vậy nhưng mình không tin, cán bộ nhiều lần giải thích cho bà con rồi, người dân trong làng mình chết là do bệnh tật, bác sĩ đã có kết luận rõ ràng. Chuyện ông Khách bị dân làng nghi ngờ có thuốc thư mình đã biết, đã họp dân làng giải thích, nhưng nhiều người cái đầu nó còn tối, lại nghe bọn xấu kích động thêm đâm ra thù ghét, xua đuổi gây mất đoàn kết. Nếu không ngăn chặn kịp thời có thể xảy ra án mạng”.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, chỉ tính từ năm 2010 đến nay, trên địa bàn huyện Mang Yang, Chư Sê, Đăk Đoa…tỉnh Gia Lai đã có trên 10 vụ án đau lòng xảy ra từ hủ tục thuốc thư ma lai. Ma lai là gì, thuốc thư là gì, ngay cả những người nghi ngờ và những người bị nghi ngờ đều không ai biết. Không có cơ sở khoa học để chứng minh nhưng vì sự thiếu hiểu biết, nhận thức lạc hậu của một bộ phận người dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên nói chung, Gia Lai nói riêng, dẫn đến nghi ngờ, thêu dệt, làm điều sai trái và vi phạm pháp luật. Đây là một hủ tục lạc hậu hết sức nguy hiểm, rất dễ bị bọn phản động lợi dụng, kích động bà con gây rối trật tự an toàn xã hội, vi phạm pháp luật; chính quyền địa phương cần có các biện pháp kiên quyết xử lý những đối tượng trên.

Bài,  ảnh: Lê Quang Hồi