Ông Trần Lam thăm hỏi cháu bé gặp hoàn cảnh khó khăn.
Tham gia tham gia sáng lập Bệnh viện Bình An, rồi là Chủ tịch Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Kiên Giang, ông Trần Lam luôn trăn trở, sáng tạo tìm mọi cách vận động cộng đồng ủng hộ người nghèo. Tiếng thơm của Trần Lam lan xa góp phần khơi động cái tâm của cộng đồng vì người nghèo khó...

Khi rời chức vụ - Phó chủ tịch UBND Kiên Giang - do vết thương cũ tái phát cùng hai căn bệnh mãn tính, ông Trần Lam (Bảy Lam) đến với nghệ thuật nhiếp ảnh và đã có những thành công đáng nể, được phong tước hiệu nghệ sĩ ưu tú quốc tế (E.FIAP). Mọi việc diễn ra như thế phải như thế khi ông tham gia sáng lập Bệnh viện Bình An, rồi là Chủ tịch Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Kiên Giang.

Trong một chuyến công tác mới đây tại Kiên Giang, tôi may mắn được làm quen với ông. Tiếp chúng tôi thân mật trong phòng khách của Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Kiên Giang tại 79B Bạch Ðằng, Rạch Giá được bài trí tinh tế, nổi bật trên tường là bức chân dung Bác Hồ được tác bằng đá quý do Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết và chữ "Ðức" của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tặng Hội. Chỉ tay về phía chữ "Ðức", Trần Lam từ tốn vào chuyện:

- Hằng ngày, các thầy thuốc ở đây thường nhìn lên ảnh Bác và chữ Ðức cùng nhắc nhủ nhau sống và làm việc theo gương Bác.

Sau khi kính cẩn làm lễ tại bàn thờ Bác ngước lên tấm hoành phi "Tâm như trời bể" do cụ Vũ Khiêu đề chữ phía trên ảnh Bác tôi hỏi:

- Theo ý của ông tấm hoành phi trên có ý nghĩa như thế nào?

- Cụ Vũ Khiêu và tôi muốn ngợi ca công ơn và tấm lòng trời bể của Bác, mong muốn ai cũng làm theo gương Bác, cùng có chung tấm lòng trời bể xót thương và cứu giúp những con người đau khổ nghèo đói vì bệnh tật...

Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Kiên Giang do Trần Lam vận động thành lập cuối năm 2003 với ý thức cùng cộng đồng và vận động cộng đồng đóng góp công của sẻ chia với người bệnh nghèo. Tính đến nay nhiều tổ chức, cá nhân trong ngoài tỉnh và ngoài nước đã ủng hộ Hội hơn 70 tỷ đồng tiền và hiện vật. Hội đã mang lại niềm vui và hạnh phúc cho hàng nghìn gia đình.

Những con số mà chỉ lướt qua tôi đã xao động và khâm phục: Mổ đục thủy tinh thể đem lại ánh sáng cho hơn 11.476 người nghèo mù ở Kiên Giang và hơn 1.000 người mù ở Cam-pu-chia; phẫu thuật cho hơn 1.000 phụ nữ mắc bệnh hiểm nghèo, u xơ tử cung, u nang buồng trứng; phẫu thuật cứu sống hơn 150 em gia đình nghèo bị bệnh tim bẩm sinh; trao tặng hơn 1.300 xe lăn, xe lắc cho người tàn tật; hàng chục tỷ đồng xây nhà, cầu, trường học, giếng nước nơi khó khăn...

Hiện nay Hội đang vận động để xây dựng 3.000 căn nhà (trị giá 45 tỷ đồng) cho đối tượng chính sách và gia đình nghèo hoàn thành năm 2009 nhằm tham gia xóa nhà dột nát cho người nghèo trong tỉnh.

Nhớ lại khi Trần Lam đề xuất chương trình phẫu thuật tim bẩm sinh nhiều ý kiến đã "can" ông vì sợ chi phí quá lớn. Ông thuyết phục: "Phải cố cứu các cháu vì biết đâu trong số này có cháu là nhân tài của đất nước sau này". Khi đề xuất mổ mắt và khám phụ khoa cho bà con Cam-pu-chia, ông nói: "Làm từ thiện không có biên giới".

Luôn trăn trở, sáng tạo tìm mọi cách vận động cộng đồng ủng hộ người nghèo Trần Lam có nhiều sáng kiến tạo nguồn tài chính cho Hội. Có người đã gọi ông thân mật là "Người xin tiền giỏi". Trần Lam từng tâm sự: "Tôi xuất thân là con nhà nghèo.
Trong kháng chiến sống với những gia đình nông dân nghèo, được họ đùm bọc, chở che và vì vậy tôi biết ơn và cảm thông với bà con mình. Khi thấy những hoàn cảnh nghèo khó, tôi chịu không nổi. Tôi hỏi: "Theo ông cái đáng lo nhất của Hội là gì?".
Trần Lam trả lời: "Lúc đầu lo hai thứ, phương cách làm việc và có kinh phí cho những chương trình từ thiện, còn bây giờ cách làm việc đã nền nếp và chuyên nghiệp hơn; tiền thì do bà con ngày càng tin yêu Hội, nhiều người tự nguyện đi xin dùm nên nguồn thu bảo đảm thực hiện được một số chương trình. Nói vậy nhưng nỗi lo vẫn còn đó vì nhu cầu hỗ trợ bệnh nhân nghèo rất lớn, nguồn thu cần ổn định để triển khai có hiệu quả và quan trọng là cần đội ngũ kế thừa hết lòng vì bà con nghèo".

Tôi tiếp tục ngỡ ngàng khi tới thăm Bệnh viện Bình An 250 giường có vốn đầu tư 120 tỷ đồng thuộc Công ty cổ phần Bình An do Trần Lam tham gia với vai trò quyết định. Bệnh viện tọa lạc bề thế với 10 tầng. Trên tầng thượng có chỗ đỗ cho máy bay trực thăng. Bệnh viện có phòng mổ, phòng cận lâm sàng với nhiều trang thiết bị y tế hiện đại, có thể nối mạng cùng với nhiều hệ thống y tế trong ngoài nước cùng hội chẩn từ xa.

Ðiều thú vị là ở nhiều phòng tại bệnh viện này tôi được chiêm ngưỡng nhiều bức ảnh chụp có hồn của Trần Lam về phong cảnh quê hương ông. Lại thấy cái tâm của ông đọng lại ở những bức ảnh sinh động tựa tranh này.

Bất giác tôi nhớ tới đoạn viết trong cuốn sách ảnh "Kiên Giang quê tôi" của Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt: "Tôi biết Trần Lam từ những năm kháng chiến, một con người tự tin, năng nổ, chân tình. Những thương tật trong chiến tranh đã để lại hậu quả kéo dài đã có lúc Trần Lam tưởng như không qua khỏi. Tuy nhiên, với nghị lực của người chiến sĩ cộng sản, Trần Lam đã vượt qua được những đau đớn về thể xác để cho ra đời tác phẩm có giá trị này".

Ðể kết lại bài viết này xin trích dòng cảm xúc của Bí thư Tỉnh ủy Kiên Giang Trương Quốc Tuấn trong cuốn sổ vàng của Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo Kiên Giang: "Tôi rất cảm ơn anh Trần Lam, một con người dù đứng ở đâu cũng đóng góp xứng đáng cho quê hương đất nước".

Vừa viết xong mấy dòng trên, tôi vui mừng được tin từ Văn phòng Chủ tịch nước: Ngày 15-5-2008, Chủ tịch nước đã ký quyết định phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho ông Trần Lam nhân dịp kỷ niệm 118 năm Ngày sinh Bác Hồ kính yêu.

Theo Thái Hà (Nhân Dân)