QĐND - Binh trạm 13, trực thuộc Tổng cục Hậu cần đang thực hiện nhiệm vụ mở con đường từ Nghệ An đi Sảm Thông-Long Chẹng, để rồi con đường này sẽ xuống Cánh Đồng Chum và ngược lên tỉnh Phông Sa Lỳ (Lào). Cũng vì vậy mà chúng tôi “chọn” làm bối cảnh thực tế để quay bộ phim thể loại tài liệu, nói về anh hùng lái xe Phạm Văn Sức.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Thiếu tướng Phan Trọng Tuệ thăm Thanh niên xung phong làm đường Trường Sơn.Ảnh tư liệu.

Mới chớm hè năm Kỷ Dậu (1969) mà huyện Con Cuông (Nghệ An) nóng như chảo lửa! Người đi đường ngắt tàu lá khoai nước hoặc tàu lá dáy đội đầu thì chỉ 20 phút sau lá đã bị giòn như bánh đa nướng!

Còn ở bên kia biên giới (đất bạn Lào) thì máy bay phản lực Mỹ quần thảo suốt ngày đêm, khiến các đơn vị Công binh cũng như nam nữ thanh niên xung phong phải đào rất nhiều cái hầm “hàm ếch” ở ngay chân núi để hễ thấy phản lực Mỹ trút bom hay bắn súng máy là ta đã ngồi trong hầm tương đối an toàn.

Công việc làm phim đang được tiến hành theo đúng dự kiến thời gian, thì vào một buổi chiều, đồng chí Thượng úy Hạnh, Binh trạm trưởng nói nhỏ với tôi: “Từ ngày mai, đoàn quay phim các anh phải trả chúng tôi tất cả số nam nữ “diễn viên” nghiệp dư ấy, để họ làm nhiệm vụ khác”.

Tôi sững người, hỏi lại anh Hạnh:

- Trả hẳn? Không đóng phim nữa à?

- Chỉ một thời gian thôi.

- Có lâu không?

- Độ một tuần lễ.

Tôi báo lại chuyện này với Đạo diễn Đại úy U-đa để lo kế hoạch quay tiếp.

Ngay sáng hôm sau, đồng chí Bí thư riêng của Đại tướng Võ Nguyên Giáp là Thiếu tá Nguyễn Tâm trao cho tôi lá thư đã dán kỹ và dặn:

- Đây là lá thư của anh Văn viết tay gửi trực tiếp tới bà Nguyễn Thị Thập, Chủ tịch Hội Phụ nữ Việt Nam. Nội dung là đề nghị bà Thập “chi viện” cho chị em Thanh niên xung phong Binh trạm 13 một số lọ rượu “Cao ích mẫu” (*). Về tới Hà Nội, Ngọc Minh phải trao thư này tận tay bà Thập.

Được thực hiện nhiệm vụ này, tôi rất vui vì tôi biết có chị bị bế kinh hàng nửa năm liền! Có chị thì bị rong kinh triền miên, người xanh nhớt, ăn không ngon, ngủ không trọn giấc. Nếu có được thứ rượu “Cao ích mẫu” thì chị em bớt khổ!

Thế là nhân chuyến đi này, tôi đem theo số phim đã quay, mang về Xưởng phim Quân đội để tráng và biết hiệu quả.

Sau 2 ngày ở Hà Nội, ngày thứ ba, tôi mang theo trên chiếc xe U-oát “đít vuông” hơn một trăm hộp “Cao ích mẫu” đựng trong cái lọ một phần tư lít, đúc bằng thủy tinh (thời ấy chưa có lọ bằng nhựa).

Khi chiều tà ngày thứ ba, thì xe về tới Binh trạm 13. Đồng chí Nguyễn Tâm, đồng chí Trương Hạnh ra tận xe nhận bàn giao rượu. Đồng chí Thiếu tá Nguyễn Tâm chuyển cho tôi lời khen của Đại tướng.

(*) Rượu “Cao ích mẫu” có tác dụng giúp phụ nữ điều hòa kinh nguyệt.

Ngọc Minh