QĐND Online - Sau 35 năm, Việt Nam đã có nữ giáo sư Toán học thứ 2, đó là GS Lê Thị Thanh Nhàn, Trường ĐH Khoa học (ĐH Thái Nguyên). Đây cũng là điều làm nên nét đặc biệt trong đợt xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh GS, PGS năm 2015.

GS Lê Thị Thanh Nhàn phát biểu tại Lễ công bố quyết định và trao Giấy chứng nhận GS, PGS năm 2015.

Từ giáo viên miền núi “ngơ ngác”

Sinh năm 1970, GS Lê Thị Thanh Nhàn lớn lên tại Thái Nguyên với tuổi thơ gian khó, phải nhịn đói thường xuyên, nhưng tinh thần lạc quan, yêu đời của bố - một bộ đội tập kết ra Bắc (quê ở làng Niềm Phò, Thừa Thiên Huế), mẹ - một giáo viên cấp 1, sinh ra tại làng Tùng Ảnh, Đức Thọ, Hà Tĩnh, đã truyền cho chị em Lê Thị Thanh Nhàn một sức sống mãnh liệt, vươn lên vượt qua những năm tháng khó khăn gian khổ.

Chia sẻ thêm về sở thích học Toán, tân GS Lê Thị Thanh Nhàn cho biết: Tôi thích học Toán từ thời phổ thông nên tôi thi vào khoa Toán, Trường ĐH Sư phạm Việt Bắc. Lúc đó, mẹ tôi đã chuyển về quê bố ở Huế. Suốt 4 năm ĐH thời bao cấp, được sống trong tình yêu thương, đùm bọc của thầy cô, bạn bè, tôi đã vươn lên hàng đầu trong khóa học, tốt nghiệp loại giỏi và được giữ lại trường giảng dạy khi tròn 20 tuổi.

Những nỗ lực đó đã được GS Lê Thị Thanh Nhàn hiện thực hóa bằng những thành tích khiến nhiều người nể phục. GS Nhàn nhận học vị thạc sĩ tại Trường ĐH Sư phạm Hà Nội năm 1995 và học vị tiến sĩ tại Viện Toán học năm 2001. Năm 2005, GS Nhàn được công nhận chức PGS ở tuổi 35, là PGS trẻ nhất năm đó.

GS Lê Thị Thanh Nhàn cho biết: “Năm 2007, tôi được trao giải thưởng Khoa học Viện Toán học cho cụm công trình nghiên cứu về Đại số giao hoán. Đây là giải thưởng khoa học uy tín được trao 2 năm một lần cho không quá hai nhà toán học xuất sắc của Việt Nam dưới 40 tuổi.

Năm 2011, GS Nhàn đã vinh dự nhận giải thưởng Kovalevskaia, giải thưởng cao quý trao thường niên cho các nhà nữ khoa học trong lĩnh vực khoa học tự nhiên.

Để có thành công như hôm nay, GS Lê Thị Thanh Nhàn đã không quên nhắc đến và cảm ơn công lao không nhỏ của GS.TSKH Nguyễn Tự Cường - một nhà Toán học có uy tín quốc tế. GS Thanh Nhàn cho biết, đó là người thầy tâm huyết, đồng ý và theo dõi, hướng dẫn mình suốt chặng đường, từ một học viên miền núi "ngơ ngác" đến khi trở thành một GS Toán học thực thụ.

Đến truyền lửa đam mê khoa học

“Sự thật như trong mơ, tôi vô cùng tự hào được nhận chức danh GS ở tuổi 45. Trong đợt công nhận chức danh lần này, có những GS, PGS trẻ hơn tôi, có nhiều người rất xuất sắc nhưng Ban tổ chức chọn tôi phát biểu, có lẽ muốn động viên và tiếp thêm sức mạnh cho một phụ nữ làm toán như tôi, đã công tác, gắn bó suốt 25 năm qua với ĐH Thái Nguyên, một đại học vùng còn nhiều khó khăn, thuộc khu vực trung du miền núi phía Bắc...”, GS Lê Thị Thanh Nhàn đã xúc động chia sẻ như vậy tại Lễ công bố quyết định và trao Giấy chứng nhận GS, PGS năm 2015.


Tân nữ GS tâm sự: Cuộc sống vốn có nhiều đường đi, tôi không có ý định mang mô hình của chúng tôi ra để “làm mẫu” cho tất cả các bạn trẻ. Thời chúng tôi và những thế hệ đi trước có thể ăn đói, chịu đựng khó khăn mà vẫn say mê làm khoa học và cống hiến, nhưng đừng yêu cầu các bạn trẻ thời nay phải thế.

Mặc dù ngày càng ít người giỏi chọn sự nghiệp nghiên cứu khoa học, vì đây là con đường chông gai và rất khó để “làm giàu”, nhưng vẫn có những bạn trẻ đang dấn thân vào con đường nghiên cứu khoa học, vẫn có những người có công trình xuất sắc, những người đã bỏ lại ưu đãi ở nước ngoài, trở về phục vụ đất nước trong bối cảnh môi trường làm việc còn nhiều vất vả, thiếu thốn.

GS Lê Thị Thanh Nhàn tin tưởng rằng, nếu có cơ chế, chính sách hợp lý của Nhà nước và các cơ quan hữu quan, có sự quan tâm tài trợ thích đáng của các tổ chức, các bộ, ngành, thì cách nghĩ của giới trẻ sẽ thay đổi, sẽ ngày càng nhiều người xuất sắc chọn sự nghiệp khoa học và theo đuổi ước mơ trở thành nhà khoa học chân chính.

"Thành công của tôi có được ngày hôm nay, còn có lý do rất quan trọng, đó là tôi được trưởng thành và đào tạo từ Trường ĐH Thái Nguyên. Tôi đã chọn ĐH Thái Nguyên là nơi gắn bó lâu dài với mong muốn truyền cho sinh viên sự tự tin để phấn đấu, muốn khẳng định rằng, những người có xuất phát điểm như tôi đều có thể vươn tới thành công như được đào tạo ở những trường ĐH lớn trong và ngoài nước.

Đằng sau thành công này luôn là sự ủng hộ trọn vẹn từ chồng và các con đã luôn đồng hành, chia sẻ cuộc sống khó khăn và cả sự vụng về của một phụ nữ làm Toán”, GS Lê Thị Thanh Nhàn chia sẻ.

 

Bài, ảnh: THU HÀ

Vinh danh 522 Giáo sư và Phó giáo sư năm 2015