Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết phát biểu tại Lễ phát động cuộc thi viết “Những tấm gương bình dị mà cao quý” (ảnh Phú Sơn)

Điều tâm huyết mà Chủ tịch nước nêu ra trong bài phát biểu của mình tại Lễ phát động cuộc thi viết “Những tấm gương bình dị mà cao quý” do báo Nhân Dân, Quân đội nhân dân, Lao động phát động vừa qua thêm một lần nữa giúp những người cầm bút thấy rõ hơn trách nhiệm chính trị-xã hội-nghề nghiệp cao quý của mình. Rõ ràng, trước câu hỏi “Viết để làm gì?”, Chủ tịch nước đã có những gợi ý hết sức gần gũi, thiết thực: Ăn trái phải bỏ hạt, muốn gọt phải dùng dao sắc và uống thì phải uống nước sạch… Với người cầm bút, để tác phẩm của mình trở thành động lực thúc đẩy xã hội phát triển tiến bộ, văn minh cần trang bị cho mình “tâm sáng, bút sắc”; thấy rõ trong bộn bề sự kiện, đâu là “hạt”, là “nước đục” để từ đó có cái nhìn đúng đắn như “dao sắc” khi đưa chính kiến của mình đến với độc giả góp phần gọt bỏ những cái xấu trong mỗi con người, mỗi tổ chức, để làm phát lộ những cốt lõi tích cực.

Để có được sự chuyển mình thần kỳ của đất nước trong hơn 20 năm đổi mới vừa qua, trí tuệ, công sức con người Việt Nam là yếu tố quyết định. Từ chỗ thiếu ăn, thiếu mặc, chúng ta đã vươn lên trở thành một trong những nước xuất khẩu gạo và nhiều loại hàng hóa nông sản, thủy sản hàng đầu thế giới; từ chỗ hạ tầng xã hội yếu kém chúng ta đã từng bước có được những chuẩn bị cơ bản cho sự nghiệp “công nghiệp hóa, hiện đại hóa” đất nước cho những thập niên tiếp theo… Nhắc lại những thành tựu to lớn, cơ bản ấy để thấy rằng những người cầm bút dù đã có nhiều cố gắng vẫn phải tiếp tục nỗ lực vận động để kịp thời phản ánh sự biến chuyển không ngừng ấy. Những tấm gương “Điển hình tiên tiến”, “Người tốt, việc tốt” ấy ở đâu? Họ ở xung quanh chúng ta, trên khắp các nhà máy, xí nghiệp, công trường, nông trường, đơn vị; ngay trong các làng, bản, xóm thôn khắp mọi miền Tổ quốc. Thực tiễn hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc cũng như công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cho thấy, khi một điểm sáng, một tập thể điển hình tiên tiến, một tấm gương cá nhân giàu tâm huyết và sáng tạo được nhân lên để nhiều người vận dụng làm theo, trở thành những phong trào lớn là cách tự mở đường vượt qua trì trệ, lạc hậu, tiêu cực, đưa đất nước thoát đói nghèo, lạc hậu.

Trong dòng chảy mạnh mẽ của đất nước, đương nhiên việc phát hiện và làm rõ những yếu kém trong quản lý; vạch chính xác những thiểu số thoái hóa, biến chất, cơ hội, làm nghèo những thành tựu mà đất nước trải qua khó khăn mới giành được là việc làm cần thiết. Song càng cần thiết hơn việc phát hiện, cổ vũ, nhân lên cái mới, tìm hướng khắc phục đấu tranh đẩy lùi tiêu cực để đất nước tiến lên nhanh, mạnh, vững chắc, xã hội ổn định, tiến bộ. Đó là trách nhiệm xã hội cao quý, chân chính của báo chí. Ngọn bút sắc là ngọn bút góp sức cùng xã hội vạch hướng đi lên.

ĐỨC NGHĨA