QĐND Online – Đó là đề xuất được Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội nêu ra tại phiên họp sáng 15-7, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về một số vấn đề lớn còn có ý kiến khác nhau của dự án Luật quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Lâm Khánh – TTXVN

 

Báo cáo tiếp thu, chỉnh lý, giải trình dự án Luật,  Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu cho biết, một số ý kiến đề nghị xác định rõ hơn mô hình đại diện chủ sở hữu, xóa bỏ cơ chế bộ, ngành chủ quản; nghiên cứu thực hiện mô hình tập trung, có thể giao cho một cơ quan thực hiện quản lý và giám sát toàn bộ vốn nhà nước tại doanh nghiệp, bảo đảm tách bạch với cơ quan quản lý nhà nước. Ủy ban Kinh tế cho rằng, việc giữ nguyên mô hình như hiện nay sẽ không khắc phục được triệt để các tồn tại, yếu kém trong công tác quản lý DNNN. Do vậy, Ủy ban Kinh tế đề xuất phương án quy định thành lập một cơ quan độc lập thuộc Chính phủ hoạt động theo Luật này, thực hiện việc quản lý và giám sát toàn bộ vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Thực hiện phương án này sẽ tạo được sự đột phá, thay đổi cơ bản trong việc quản lý DNNN, tách biệt chức năng quản lý nhà nước và chức năng chủ sở hữu doanh nghiệp. Các cơ quan quản lý nhà nước chỉ tập trung vào việc xây dựng thể chế, chính sách để các doanh nghiệp hoạt động, thực hiện công khai, minh bạch trong đánh giá hiệu quả sử dụng vốn nhà nước của doanh nghiệp, tăng cường trách nhiệm của cá nhân, tổ chức đối với việc quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Thảo luận về dự án Luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, đại biểu Quốc hội nêu 10 vấn đề lớn cần tiếp tục nghiên cứu, làm rõ. Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý cho rằng, tên luật cho thấy phạm vi điều chỉnh của luật rất rộng và thể hiện kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, trước hết thể hiện ở ngân sách, vốn. Tuy nhiên, nội dung luật đề cập về vốn lại cả vốn đầu tư tại doanh nghiệp và nguồn vốn khác nữa, cần được làm rõ hơn.

Chưa đồng tình với cách tiếp cận vấn đề lương, thưởng trong dự thảo luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội Trương Thị Mai cho rằng, nội dung lương, thưởng chưa dựa trên nguyên tắc Bộ Luật Lao động, không thể hiện sự bình đẳng giữa các loại hình doanh nghiệp. Mặt khác, không có khái niệm mức lương bình quân theo hợp đồng lao động, cần rà soát lại, lấy Bộ Luật Lao động làm nguyên tắc. Đồng tình với quan điểm này, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhắc lại vụ việc tiêu cực về lương của Tổng công ty Đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC), doanh nghiệp làm không có lãi nhưng lương lãnh đạo quá cao do sử dụng vốn Nhà nước tuỳ tiện.

Vấn đề mô hình đại diện chủ sở hữu được nhiều ý kiến quan tâm. Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội  Nguyễn Hạnh Phúc kiến nghị nên giữ nguyên mô hình quản lý như hiện nay. “Doanh nghiệp khổ nhất mỗi lần làm gì lại phải trình cơ quan chủ quản cho làm. Tuy nhiên, nếu thành lập một cơ quan quản lý vốn lại khổ cho anh em doanh nghiệp xếp hàng dài lên xin. Tôi không đồng tình với mô hình này, mô hình không những không tiến bộ mà còn kéo lùi sự phát triển” – ông Phúc nêu quan điểm.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội K’So Phước lại có quan điểm ngược lại. Bởi theo ông K’So Phước, vốn Nhà nước là tiền thuế của nhân dân nên phải có một cơ quan quản lý chứ nếu để mỗi bộ làm một tý, mỗi tỉnh làm một tý thì khó quản lý, phân tán, manh mún. Ông Phước cũng nhắc lại bài học trong phát triển tràn lan mấy chục nhà máy đường, nhà máy máy xi măng và đồng tình với quan điểm của Uỷ ban Kinh tế là xâu chuỗi lại. Nếu rải ra mười mấy bộ, mỗi bộ 6-7 người quản lý giờ đưa vào một chỗ theo ông Phước có khi lại tốt hơn, không phình biên chế mà trách nhiệm còn rõ ràng hơn.

Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng cũng nhất trí phải có một đơn vị đúng tầm để tăng cường hiệu quả quản lý, giám sát, sử dụng đồng vốn.

Kết luận phần thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết, cần có cơ quan độc lập quản lý các doanh nghiệp song không phải mô hình SCIC vẫn là một doanh nghiệp mà phải là một cơ quan quản lý. Mô hình SCIC là mô hình Singapore đang áp dụng. Nước ta nên nghiên cứu và lựa chọn nhiều mô hình để có mô hình phù hợp.

NGUYÊN MINH