Trẻ bị lên sởi: Thận trọng với những biến chứng nguy hiểm

QĐND - Chị Nguyễn Thị Minh ở quận Thanh Xuân, Hà Nội cho biết, chỉ sau hai ngày bị sốt, con chị bắt đầu phát ban đỏ khắp người và có triệu chứng khó thở. Thấy bé sốt cao, chị đưa con đi khám tại Bệnh viện Nhi Trung ương mới biết bé bị bệnh sởi. Một phụ huynh khác nhà ở TP Nam Định cho biết, con chị là Đinh Tuấn Dũng, mới được 6 tháng tuổi cũng phải nhập viện vì lên sởi bị biến chứng viêm phổi. Ban đầu, chị thấy bé bỏ bú, ăn ít, sốt. Tưởng con bị sốt thông thường nên chị chỉ cho bé uống thuốc hạ sốt. Tuy nhiên, đến ngày thứ ba sau khi phát bệnh thì bé mê man. "Bé ho rất nhiều, phát ban xong vẫn còn bị sốt cao, uống thuốc không khỏi. Tưởng con bị sốt xuất huyết nhưng khi nhập viện mới biết cháu bị sởi", chị cho biết.

Bác sĩ Đỗ Thiện Hải khám bệnh cho trẻ bị bệnh sởi biến chứng viêm phổi.

Bác sĩ Đỗ Thiện Hải, Phó trưởng Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, từ đầu năm đến nay, khoa đã tiếp nhận gần 20 ca bệnh sởi. Theo bác sĩ Hải, đây là hiện tượng nhiều năm nay không xảy ra. Lo ngại và đáng báo động là bệnh này còn có thể tăng cao ở mùa sau nếu không có biện pháp dự phòng kịp thời. Nhiều năm qua, chúng ta đã không thấy những trường hợp mắc bệnh sởi, đặc biệt là những trường hợp bị biến chứng nặng như viêm phổi, viêm kết mạc, tiêu chảy... Nhưng khoảng 2-3 tuần gần đây, lại xuất hiện tình trạng trẻ bị mắc bệnh sởi, đặc biệt là trẻ nhỏ với những biến chứng rất nặng, thậm chí phải can thiệp bằng thở oxy, thở bằng máy. Mặc dù chúng ta đã có vắc-xin bệnh sởi từ lâu nhưng vì một lý do nào đấy mà nhiều em bé, đặc biệt là những em bé nhỏ mắc lại. Đặc biệt, những đối tượng này bị mắc thường có những biến chứng rất nặng.

Bác sĩ Hải cũng cho rằng, việc phụ huynh không tiêm phòng cho trẻ đúng thời điểm hoặc ngại tiêm trước thông tin vắc-xin gây biến chứng là nguyên nhân. Sởi lây lan rất nhanh qua đường hô hấp. Triệu chứng ban đầu của bệnh sởi cũng như triệu chứng ban đầu của các bệnh nhiễm vi-rút khác là không có gì khác biệt, vì bệnh sởi cũng do vi-rút sởi gây nên. Điển hình của bệnh là trẻ có thể bị sốt, chảy nước mũi hoặc viêm kết mạc (mắt hơi đỏ một chút), kèm theo ho và triệu chứng hay gặp là sốt cao. Sau vài ngày, trẻ sẽ bị phát ban tuần tự theo quy trình: Ở mặt, vai, ngực, 1-2 ngày sau sẽ lan toàn thân. Nếu không có biến chứng thì các ban sẽ lặn dần, trẻ sẽ ổn định trong vòng một tuần. Nếu có biến chứng, nhất là trong thời tiết giá lạnh, thì biến chứng hay gặp nhất là viêm phổi nặng. Những trường hợp dễ biến chứng xuống viêm phổi là các em bé, đặc biệt là những em bé dưới 1 tuổi, do hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh nên khi bị mắc bất kỳ nhiễm trùng nào cũng đều rất nặng. Trong trường hợp đó, ngoài việc đưa trẻ đến cơ sở y tế để điều trị, các bậc phụ huynh cũng nên để ý cách chăm sóc đối với trẻ bị mắc sởi biến chứng viêm phổi. Trong điều kiện thời tiết lạnh như thế này, nếu chúng ta vệ sinh, tắm rửa, chườm nước ấm cho trẻ không đúng cách thì đó cũng là nguyên nhân để bé dễ bị viêm phổi, thậm chí còn bị rối loạn tiêu hóa. Trẻ mắc sởi thường có tình trạng suy giảm miễn dịch nên việc vệ sinh hằng ngày và ăn uống cũng phải bảo đảm dinh dưỡng để nâng cao thể trạng của trẻ. Hằng ngày, vẫn phải lau rửa người cho trẻ sạch sẽ, tránh tình trạng bị viêm da, trong mọi điều kiện cần phải giữ ấm cho trẻ, không để trẻ bị lạnh. Vệ sinh họng, mũi, mắt bằng loại dung dịch có tính sát trùng nhẹ, như nước muối để trẻ tránh bội nhiễm vi khuẩn. Phải bảo đảm chất dinh dưỡng hằng ngày cho trẻ bởi khi trẻ bị ốm, các bà mẹ thường cho trẻ ăn kiêng và khi đó, chất dinh dưỡng không được bảo đảm thì hệ miễn dịch của cơ thể sẽ không tốt.

 Bác sĩ Hải cho biết, để phòng bệnh, cách tốt nhất là tiêm phòng vắc-xin. Trẻ có thể tiêm miễn phí ở tháng thứ 9, sau đó được tiêm mũi thứ hai lúc 18 tháng tuổi. Sau khi tiêm từ 7 đến 14 ngày, kháng thể phòng bệnh đã có thể phát huy tác dụng. Những trường hợp chưa tiêm ở tháng thứ 9 vẫn có thể tiêm sau đó mà không bị bất kỳ ảnh hưởng gì.