Thủ tục hành chính liên quan tới trẻ dưới 6 tuổi: Tối giản là tối ưu

QĐND - Thủ tướng Chính phủ vừa phê duyệt “Đề án thực hiện liên thông các thủ tục hành chính: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi”. Nếu thực hiện tốt đề án này, người dân sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí và trẻ em sẽ được thực thi quyền của mình tốt hơn…

Gian nan với những thủ tục

Thủ tục hành chính liên quan tới trẻ dưới 6 tuổi đôi khi cũng không kém phần phức tạp so với những thủ tục hành chính đối với người lớn. Điều này được minh chứng bởi câu chuyện mà chị Đỗ Trần Thị Quế Linh (Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên) trao đổi với chúng tôi. Chị Linh nói, chị và gia đình đã tiêu tốn không ít thời gian cho việc đăng ký thường trú cho đứa con dưới 6 tuổi của chị với những thủ tục rất rườm rà. Khi làm thủ tục đăng ký thường trú, chị phải trình Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn, sổ hộ khẩu… Những thủ tục ấy khiến chị và gia đình phải đi lại nhiều lần, kéo theo đó là phải tiêu tốn chi phí về thời gian, công sức, tiền bạc. Nhưng, mọi việc chưa dừng lại ở đó.

Không giống như chị Linh, chị P.T.N.M (Sơn Tây, Hà Nội) lại chưa thể làm thủ tục đăng ký bảo hiểm y tế cho cô con gái mới được 3 tuổi, do những thủ tục chỉ đơn thuần mang tính hành chính. Chị P.T.N.M có chồng là sĩ quan quân đội. Chuyển về làm việc và tạm trú tại nơi chồng đóng quân cùng con gái, chị P.T.N.M và chồng muốn đăng ký thẻ bảo hiểm y tế cho con tại bệnh viện quân y gần nơi chồng chị đóng quân và gần nơi chị tạm trú để tiện việc chăm sóc con. Nhưng cơ quan bảo hiểm y tế quân đội yêu cầu anh chị phải xuất trình giấy chứng nhận con gái anh chị chưa được cấp thẻ bảo hiểm y tế ở nơi thường trú. Do bận công tác và con nhỏ, chị P.T.N.M chưa thể về quê xin giấy xác nhận chưa đăng ký thẻ bảo hiểm y tế ở quê cho con gái. Bởi thế, suốt thời gian qua, con gái chị không được cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi theo quy định.

Trẻ mắc bệnh được điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Ảnh: TTXVN

Tương tự như chị P.T.N.M, rất nhiều trẻ em dưới 6 tuổi không có thẻ bảo hiểm y tế theo quy định vì các em theo cha mẹ tạm trú tại nơi bố mẹ làm việc và bố mẹ các bé không đăng ký thẻ bảo hiểm với địa điểm khám, chữa bệnh “tuyến đầu” là cơ sở y tế nơi các bé được đăng ký thường trú.

Tối giản thủ tục hành chính liên quan tới trẻ em

Không như trường hợp của chị Quế Linh nêu trên, những gia đình có con nhỏ tại huyện Bến Lức (Long An) thuận tiện hơn rất nhiều khi nơi này đã triển khai mô hình liên thông đăng ký khai sinh-nhập hộ khẩu-cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi thành công. Theo đó, chỉ cần gửi hồ sơ khi đăng ký khai sinh cho trẻ dưới 6 tuổi, người dân có thể thực hiện luôn thủ tục nhập hộ khẩu, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ để tiết kiệm chi phí về thời gian và tiền bạc. Mô hình này sau đó được nhân rộng ra tỉnh Đồng Tháp, TP Bà Rịa (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu), TP Hồ Chí Minh và tỉnh Bình Thuận.

Sự thành công của những mô hình này là cơ sở quan trọng để Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Đề án thực hiện liên thông các thủ tục hành chính: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi”. Nếu thực hiện theo đúng đề án này, người dân sẽ chỉ phải nộp hồ sơ tại "một cửa" ở cấp xã để vừa đăng ký khai sinh, vừa đăng ký thường trú, đăng ký cấp thẻ bảo hiểm y tế (với trẻ em có cha, mẹ hoặc người nuôi dưỡng đăng ký thường trú trên địa bàn cấp huyện có xã đó), hoặc vừa đăng ký khai sinh và vừa đăng ký cấp thẻ bảo hiểm y tế (với trẻ em có cha, mẹ hoặc người nuôi dưỡng đăng ký tạm trú trên địa bàn cấp huyện có xã đó).

Bà Đỗ Thái Hà, Phó cục trưởng Cục Kiểm soát thủ tục hành chính, Bộ Tư pháp, cho hay, một Thông tư liên tịch hướng dẫn đang được xây dựng và sẽ sớm được ban hành để đề án sớm đi vào cuộc sống. Nếu cứ chiểu theo nội dung dự thảo thông tư này, cán bộ tư pháp cấp xã sẽ là đầu mối nhận hồ sơ thực hiện thủ tục hành chính cho trẻ dưới 6 tuổi như trên, mang đi các nơi làm đủ những thủ tục đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú và bảo hiểm y tế (hoặc đăng ký khai sinh và đăng ký bảo hiểm y tế) cho trẻ dưới 6 tuổi.

Theo tính toán sơ bộ, nếu liên thông thủ tục này trên phạm vi cả nước, người dân có thể tiết kiệm được khoản chi phí lên tới gần 140 tỷ đồng mỗi năm từ việc giảm số lần đi lại và không phải nộp bản sao giấy khai sinh. Nhưng, việc triển khai “Đề án thực hiện liên thông các thủ tục hành chính: Đăng ký khai sinh, đăng ký thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ em dưới 6 tuổi” không chỉ có ý nghĩa trong việc tiết kiệm số tiền 140 tỷ đồng mỗi năm cho người dân, mà quan trọng hơn là nó góp phần bảo đảm thực thi quyền của trẻ em đã được ghi nhận trong Hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.

Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, nếu không có hướng dẫn cụ thể, những trường hợp như của chị P.T.N.M và những người không muốn đăng ký thẻ bảo hiểm y tế theo địa chỉ thường trú của trẻ có thể sẽ vẫn phải thực hiện những thủ tục hành chính rườm rà không cần thiết. Những trường hợp này, nếu văn bản hướng dẫn nêu rõ trách nhiệm của cán bộ tư pháp cấp xã là thực hiện thủ tục, trả giấy khai sinh kèm theo một chứng nhận “Chưa đăng ký cấp thẻ bảo hiểm y tế” thì sẽ thuận lợi hơn, giảm được nhiều hơn nữa thủ tục hành chính không cần thiết cho người dân.

CHIẾN THẮNG