* Công bố kết luận thanh tra Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)

QĐND - Một trong những mục tiêu phòng, chống tham nhũng trong năm 2014 được ngành thanh tra đặt ra trong năm 2014 là tập trung thanh tra có trọng tâm, trọng điểm ở những lĩnh vực có nguy cơ tham nhũng cao như đầu tư, xây dựng, đất đai, thu-chi ngân sách, mua sắm công, công tác cán bộ. Điều này được Phó tổng thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng đặc biệt nhấn mạnh trong buổi họp báo sáng 10-1, tại Hà Nội.

Một trong những giải pháp phòng, chống tham nhũng khác được ông Trần Đức Lượng nêu ra là tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục trong lĩnh vực này. Cụ thể, nội dung phòng, chống tham nhũng sẽ được đưa vào giảng dạy trong chương trình học từ cấp trung học phổ thông trở lên. “Kinh nghiệm của thế giới cho thấy, vấn đề này cần được thực hiện thường xuyên. Ở Xin-ga-po, người ta cũng phải mất tới 20 năm để thực hiện thành công việc chuyển biến nhận thức về phòng, chống tham nhũng”, ông Lượng nói.

Nói về kết quả phòng, chống tham nhũng trong năm 2013, Phó tổng thanh tra Chính phủ Trần Đức Lượng không ngần ngại thừa nhận: Công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt được những tiến bộ tích cực, nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu, mong muốn của nhân dân, nên vẫn còn nhiều bức xúc.

Trước đó, thông báo với các phóng viên báo chí về kết quả hoạt động thanh tra trong năm 2013, trong đó có lĩnh vực phòng, chống tham nhũng, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch-Tài chính-Tổng hợp (Thanh tra Chính phủ) Lê Hồng Lĩnh cho hay, cơ quan này đã chỉ đạo việc tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện các hành vi tham nhũng để xử lý kịp thời. Trong năm 2013, ngành thanh tra đã phát hiện 45 vụ, 99 đối tượng có hành vi liên quan đến tham nhũng với số tiền 354 tỷ đồng; kiến nghị thu hồi 354 tỷ đồng, đã thu 299,6 tỷ đồng; kiến nghị xử lý hành chính đối với 10 tập thể, 104 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra 26 vụ, 39 đối tượng.

Cũng tại buổi họp báo, Thanh tra Chính phủ đã công bố Kết luận Thanh tra tại Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Bên cạnh việc khẳng định những kết quả mà EVN đã đạt được trong thời gian qua, bản Kết luận Thanh tra đã nêu rõ nhiều khuyết điểm, vi phạm của Tập đoàn này.

Theo đó, EVN đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp vượt vốn điều lệ tới hơn 45.048 tỷ đồng và việc đầu tư này chưa mang lại hiệu quả kinh tế. EVN hướng dẫn hạch toán chuyển nguồn vốn không đúng tại 11 dự án đã hoàn thành và đang hoạt động, làm tăng chi phí cho sản xuất điện trong năm 2011 số tiền gần 224 tỷ đồng. EVN mua 2 xe Toyota LandCruise vượt định mức với số tiền hơn 3 tỷ đồng. EVN cấp cho Tổng công ty Điện lực miền Bắc (EVN NPC) số tiền hơn 3 tỷ đồng từ nguồn vốn khấu hao cơ bản để xây dựng Trường Dân tộc nội trú cho huyện Tân Uyên, tỉnh Lai Châu là không đúng mục đích. EVN chưa hướng dẫn Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (NPT) và các Tổng công ty Điện lực thanh toán dứt điểm việc bàn giao tài sản lưới điện 110kV với số tiền 1.091 tỷ đồng; chưa hướng dẫn EVN NPC thanh toán dứt điểm tổng số tiền gần 830 tỷ đồng với EVN Hà Nội và Công ty TNHH MTV Hải Phòng việc bàn giao tài sản thuộc Dự án ADB…

Kết quả thanh tra tại các doanh nghiệp thành viên của EVN cũng phát hiện nhiều vi phạm. NPT không bảo toàn được vốn Nhà nước trong năm 2011; chỉ định thầu chưa đúng quy định 19 gói thầu với tổng trị giá 299,4 tỷ đồng. Tổng công ty Điện lực Hà Nội cũng không bảo toàn được vốn trong năm 2011, làm cho vốn của chủ sở hữu giảm gần 329 tỷ đồng; đầu tư ra ngoài ngành gần 61,7 tỷ đồng. Tổng công ty Điện lực Thành phố Hồ Chí Minh đầu tư ra ngoài ngành 141 tỷ đồng, hạch toán không đúng gần 1,9 tỷ đồng, chậm tiến độ 66/113 dự án làm phát sinh các khoản chi phí liên quan. Tổng công ty Điện lực miền Bắc đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính hơn 52 tỷ đồng. Tổng công ty Điện lực miền Trung trích thiếu dự phòng phải thu khó đòi hơn 3,4 tỷ đồng, chi tạm ứng quỹ khen thưởng phúc lợi gần 5,4 tỷ đồng trong khi không có lợi nhuận. Tổng công ty Điện lực miền Nam đầu tư ra ngoài ngành nghề kinh doanh chính 180,5 tỷ đồng, mua 6 xe ô tô vượt tiêu chuẩn định mức hơn 2,2 tỷ đồng.

Bản Kết luận Thanh tra tại EVN cũng khẳng định, Bộ Công Thương phê duyệt chi phí “Khu nhà quản lý vận hành và sửa chữa” nhưng thực tế là nhà biệt thự đơn lập, nhà song lập, nhà liền kề, chung cư cao tầng, có các cơ sở hạ tầng đi kèm như bể bơi, sân tennis… phục vụ sinh hoạt cho cán bộ, nhân viên với tổng số tiền gần 596 tỷ đồng vào chi phí đầu tư của 6 dự án nguồn điện là chưa đúng quy định. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội thẩm định tiền lương của Hội đồng Thành viên, Tổng giám đốc EVN trong năm 2010 hơn 3,1 tỷ đồng chưa đúng với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Các bộ, ngành, địa phương liên quan có khuyết điểm cũng đã được Thanh tra Chính phủ nêu đích danh trong bản Kết luận Thanh tra này.

Từ những kết luận nêu trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ xử lý với từng vi phạm cụ thể. Theo đó, Bộ Tài chính được kiến nghị đề xuất xử lý số tiền hơn 8,3 tỷ đồng, gồm hơn 3,1 tỷ đồng do thẩm định lương chưa đúng, hơn 5,2 tỷ đồng mua xe ô tô vượt định mức. EVN được yêu cầu đề xuất xử lý số tiền hơn 107,3 tỷ đồng hạch toán sai, chi vượt định mức và dừng dự án gây lãng phí vốn đầu tư ở các doanh nghiệp thành viên.

Trả lời câu hỏi của các phóng viên về việc EVN cho Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại vay vốn với lãi suất thấp, sau đó vay lại với lãi suất cao, Phó tổng giám đốc EVN Đinh Quang Tri khẳng định, việc đó không có gì sai. Trước đó, EVN được vay vốn ODA để đầu tư xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Phả Lại với thời gian trả vốn rất dài. Trong quá trình vận hành, nhà máy Nhiệt điện Phả Lại chạy gần như liên tục do thiếu điện, nhờ vậy, doanh thu của họ tăng mạnh. Do thời gian trả nợ dài nên dư vốn khấu hao của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại chưa sử dụng hết. Bởi vậy, họ có thể lựa chọn gửi ngân hàng hưởng lãi suất, hoặc cho các doanh nghiệp vay lại. Việc EVN vay tiền của công ty này là phù hợp với quy định của Bộ Tài chính và tổng lãi suất đi vay vẫn thấp hơn vay ngân hàng. Ông Tri cũng giải thích, khác với trước đây, khi Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại chưa được cổ phần hóa thì EVN có toàn quyền huy động vốn từ công ty này. Sau khi cổ phần hóa, do còn liên quan tới vốn, quyền lợi của các nhà đầu tư khác nên EVN buộc phải thỏa thuận lãi suất với Công ty Cổ phần Nhiệt điện Phả Lại để vay vốn.

MINH THẮNG