Tăng tính răn đe hành vi trục lợi bảo hiểm

QĐND - Những năm qua, ngành bảo hiểm Việt Nam đã có sự phát triển mạnh cả về bề rộng lẫn chiều sâu; nhiều doanh nghiệp có doanh thu, lợi nhuận tăng trưởng cao trong từng năm, đóng góp đáng kể vào ngân sách Nhà nước. Thực tế, nhiều khách hàng là các doanh nghiệp kinh doanh vận tải, xuất nhập khẩu hàng hóa, may mặc…, nhờ mua bảo hiểm về con người và tài sản mà “thoát hiểm” sau những sự cố rủi ro. Số tiền bồi thường, hỗ trợ, hoàn trả của các công ty bảo hiểm là nguồn sinh lực hết sức quan trọng, giúp những doanh nghiệp chẳng may bị rủi ro vượt qua cơn bĩ cực để tiếp tục phục hồi sản xuất và phát triển.

Tuy nhiên, ngành kinh doanh bảo hiểm cũng đang phải đối mặt với vấn nạn trục lợi bảo hiểm thông qua những hành vi gian dối, vi phạm pháp luật. Cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều trường hợp dựng hiện trường giả để thu lợi bất chính từ các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm. Đặc biệt, thời gian gần đây, hiện tượng trục lợi bảo hiểm sức khỏe diễn ra khá phổ biến ở các doanh nghiệp có kinh doanh loại dịch vụ bảo hiểm này. Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam phối hợp với một số doanh nghiệp bảo hiểm và cơ quan chức năng đã tiến hành điều tra và xác minh được một số thủ đoạn trục lợi bảo hiểm. Trong đó có việc thông qua mối quan hệ quen biết với bác sĩ tại các bệnh viện, một số nhân viên của các công ty có ký hợp đồng bảo hiểm với doanh nghiệp bảo hiểm, đã xin bác sĩ kê đơn thuốc, nhưng thực tế không đi khám bệnh. Sau khi có đơn thuốc, các nhân viên này nhờ người mua hóa đơn giá trị gia tăng, lập hồ sơ khống, yêu cầu doanh nghiệp bảo hiểm chi trả bồi thường. Đặc biệt, không chỉ làm giả hồ sơ bảo hiểm cho mình, có người còn làm giả hồ sơ khám, chữa bệnh cho nhiều người thân trong gia đình để trục lợi bảo hiểm. Theo Trung tá Phạm Anh Tuấn, Giám đốc Khối vận hành Tổng công ty Cổ phần Bảo hiểm Quân đội (MIC): Doanh nghiệp cũng đã từng bị nhiều khách hàng lập hồ sơ giả để trục lợi bảo hiểm. Đối với MIC, sẽ không chối bỏ trách nhiệm bồi thường cho khách hàng, vấn đề ở đây là sự việc bảo hiểm, các chứng từ, hóa đơn thanh toán có đúng hay không? Mong các cơ quan chức năng quản lý kiểm soát hiện tượng này.

Trục lợi bảo hiểm không những có tác động xấu đến xã hội, làm giảm lợi nhuận và uy tín của doanh nghiệp, mà còn ảnh hưởng tới sự phát triển bền vững của ngành bảo hiểm. Thế nhưng, hiện có rất ít  trường hợp trục lợi bảo hiểm bị xử lý bởi các chế tài hành chính hay hình sự, nếu có thì hình phạt còn quá nhẹ, không đủ sức răn đe. Chính điều này đã "khuyến khích" hành vi trục lợi bảo hiểm ngày càng gia tăng. Vì vậy, vấn đề đặt ra đối với các doanh nghiệp bảo hiểm là phải rà soát lại quy tắc, điều kiện, điều khoản bảo hiểm sao cho chặt chẽ hơn; ràng buộc nghĩa vụ pháp lý của người được bảo hiểm, phòng tránh một cách hiệu quả hành vi trục lợi bảo hiểm. Về phía Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, cần làm việc với các cơ quan quản lý nhà nước như Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp và các bộ, ngành liên quan, nghiên cứu và hoàn thiện khung pháp lý, đưa hành vi trục lợi bảo hiểm thành tội danh cụ thể nhằm tăng tính răn đe của pháp luật đối với hành vi này. Cùng với đó, các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp cần tăng cường công tác truyền thông nhằm giáo dục và tuyên truyền ý thức pháp luật cho người tham gia bảo hiểm, tránh hành vi thiếu trung thực để trục lợi bảo hiểm.