QĐND Online – Đều đánh giá dự án Luật Tổ chức Quốc hội (sửa đổi) là một dự án luật có ý nghĩa hết sức quan trọng, nên trong phiên thảo luận tại hội trường ngày 16-6, các đại biểu Quốc hội đã phát biểu rất thẳng thắn, tâm huyết và trách nhiệm. Một trong nội dung được nhiều đại biểu góp ý đó là về số lượng cũng như chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách…     

Đa số ý kiến các vị đại biểu hoan nghênh việc chuyển quy định về đại biểu Quốc hội từ Chương IV của Luật hiện hành lên Chương II nhằm thể hiện vai trò trung tâm của đại biểu trong hoạt động của Quốc hội. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, các quy định của dự thảo Luật chưa làm rõ được vai trò của đại biểu Quốc hội; quy định về cơ chế hoạt động của đại biểu Quốc hội còn nặng về hành chính. Một số đại biểu đề nghị quy định rõ tiêu chuẩn, độ tuổi, trách nhiệm, quyền hạn và bổ sung các quy định về những việc đại biểu không được làm để bảo đảm tính độc lập cho đại biểu Quốc hội; hạn chế tình trạng hành chính hóa hoạt động của đại biểu Quốc hội; quy định cụ thể địa vị pháp lý của đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ở trung ương và địa phương. Nhiều ý kiến đề nghị Luật cần quy định cụ thể hơn các điều kiện bảo đảm cho đại biểu Quốc hội, đặc biệt là các đại biểu Quốc hội chuyên trách ở địa phương, các đại biểu Quốc hội ứng cử ở vùng sâu, vùng xa; nâng cao vị trí, vai trò, chất lượng bộ máy giúp việc cho đại biểu Quốc hội; cân nhắc việc quy định mỗi đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách có một thư ký giúp việc vì khó khả thi... 

Đại biểu Quốc hộị tỉnh Kiên Giang Nguyễn Thị Kim Bé phát biểu ý kiến. Ảnh: TTXVN

Về số lượng đại biểu Quốc hội, qua thảo luận, đa số tán thành số lượng đại biểu Quốc hội không quá 500 người như dự thảo Luật. Tuy nhiên, nhiều đại biểu lại bày tỏ không đồng tình với quy định tỷ lệ đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ít nhất là 35% như dự thảo Luật.

Đại biểu Nguyễn Văn Tuyết (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) góp ý, quy định như vậy là ít và đề nghị “nâng lên ít nhất là 45%, cho Quốc hội có điều kiện hoạt động tốt hơn, đáp ứng được yêu cầu đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội”.

Cùng kiến nghị tăng tỷ lệ đại biểu chuyên trách lên 45%, đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (đoàn Kiên Giang) đề nghị: “Tại các đoàn cần phải bổ sung thêm một đại biểu chuyên trách nữa. Đồng thời tôi cũng đề nghị hạn chế tối đa số lượng đại biểu không chuyên trách ở các cơ quan chuyên môn ở Trung ương. Vì đây là các cơ quan chịu sự giám sát trực tiếp của Quốc hội, không nhất thiết họ phải là đại biểu Quốc hội”.

Đại biểu Huỳnh Nghĩa (đoàn TP Đà Nẵng) cho rằng, dường như Ban soạn thảo lúng túng khi quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ chế hoạt động đại biểu Quốc hội chuyên trách. Đại biểu Nghĩa phân tích: Luật Tổ chức Quốc hội hiện hành thiết chế đại biểu Quốc hội chuyên trách tại Điều 59 nhưng lại không quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn nên dẫn đến hoạt động kém hiệu quả, không đáp ứng lòng mong đợi của cử tri. “Chúng ta xây dựng một chức danh mà không quy định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn thì làm sao những người giữ chức danh đó làm được việc” đại biểu nhấn mạnh. Từ đó ông đề nghị Ban soan thảo cần quy định cụ thể tại Điều 42, thậm chí cần tập trung nghiên cứu quy định hẳn một chương riêng về tiêu chuẩn, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ chế và điều kiện đảm bảo hoạt động của đại biểu Quốc hội chuyên trách. Có như vậy, mới góp phần nâng cao vị trí, vai trò, chất lượng, hiệu quả của các chức danh này, nhất là trong xu thế đổi mới hoạt động của Quốc hội hiện nay.

Xuất phát từ thực tế vừa qua, đại biểu Nghĩa nhấn mạnh: “Nếu không xây dựng được cơ chế mang tính khả thi, xác thực thì cho dù có nâng tỷ lệ đại biểu chuyên trách lên bao nhiêu đi chăng nữa cũng không đạt hiệu quả mong muốn, thậm chí còn có tác dụng ngược, làm tiêu tốn thêm ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến hình ảnh tốt đẹp của người đại biểu Quốc hội trong lòng cử tri. Thực tiễn cho thấy, phần lớn công việc của Quốc hội đều do đại biểu Quốc hội chuyên trách thực hiện, còn các đại biểu khác chỉ tham gia ở mức độ nhất định. Vì vậy, để tiến tới chuyên nghiệp hóa hoạt động của Quốc hội, việc quy định nâng tỷ lệ đại biểu chuyên trách lên đến 50% là cần thiết”.

Đại biểu Trần Ngọc Vinh (đoàn TP Hải Phòng) cũng kiến nghị nâng số đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách ít nhất là từ 40-45% trong tổng số đại biểu Quốc hội, vì: Hoạt động của đại biểu Quốc hội đang ngày càng được chuyên nghiệp hóa cần có nhiều đại biểu Quốc hội chuyên trách ở cả Trung ương và địa phương để tập trung vào các công việc thường xuyên của Quốc hội cả khi Quốc hội tiến hành kỳ họp và thời gian giữa hai kỳ họp. Cùng với đó, đại biểu Vinh kiến nghị: “Cần nghiên cứu quy định cơ chế, chính sách hợp lý về tổ chức bộ máy của các cơ quan Quốc hội, kinh phí hoạt động, chế độ đãi ngộ đối với đại biểu Quốc hội nói chung và đại biểu Quốc hội chuyên trách nói riêng”.

XUÂN DŨNG