Bánh chưng:

Ảnh minh họa.

QĐND Online - Thông thường, vào dịp lễ Tết, các gia đình Việt luôn có bánh chưng xanh, cơm nếp, mứt gừng, chả, thịt gà, hoa quả.... Đây đều là những món ngon, mang hương vị đặc trưng Tết truyền thống của người Việt Nam. Tuy nhiên, theo góc độ Đông y, những thực phẩm ngày Tết lại mang một “tầm vóc” mới, giúp chữa bệnh, phòng bệnh và còn có tác dụng tăng cường thể lực mà ít ai có thể ngờ tới.

Khi nói đến bánh chưng là chúng ta nhớ ngay đến hương vị thơm ngon của gạo nếp, đỗ xanh, của lá dong, của mùi thịt mỡ, mùi hành và hạt tiêu. Tất cả như được hòa quyện, mang đến nét độc đáo cho ngày Tết của người Việt Nam chúng ta.

Đỗ xanh: có tác dụng thanh nhiệt, giải độc của thuốc. Trong  đậu xanh có protit, glucit, các vitamin A, B1, B2, PP, B6 và nhiều nguyên tố vi lượng cần thiết khác.

 Gạo nếp: Vị ngọt, có tác dụng  chữa các chứng hư lao tiết tả, đau thượng vị, nhiều mồ hôi, váng đầu chóng mặt.

Lá dong: Tác dụng giải độc, thanh nhiệt. Bánh được gói lá dong giúp bảo quản bánh được lâu, có màu xanh, mùi thơm, khai vị kích thích tiêu hoá.

Hành: Hành tên thuốc là thông bạch, vị cay, tính bình; có tác dụng phát hãn giải biểu, thông dương lợi thuỷ, giải độc thức ăn, tiêu ung nhọt mới phát, tuyên thông mạch lạc.

Muối : Vị mặn, tính hàn; có tác dụng nhuận đại tiện, tăng cường khí lực, sát khuẩn, chỉ thống. Ngoài ra, muối còn có tác dụng điều hòa âm dương trong cơ thể... ; khi thiếu muối, cơ bắp dễ bị chuột rút, hoa mắt, chóng mặt..

Hạt tiêu: Hạt tiêu tên thuốc là hồ tiêu, bạch hồ tiêu, hắc hồ tiêu; vị cay, tính đại ôn; có tác dụng trừ hàn, ấm vị, hạ khí tiêu đờm, làm gia vị.

Thịt lợn : Thịt lợn tên thuốc là trư nhục; có tác dụng là bổ tỳ ích vị; chữa các chứng hư nhược, gầy yếu, mệt mỏi... Thịt  lợn là nguồn cung cấp protein - chất không thể thiếu cho mọi lứa tuổi. Nếu trẻ em thiếu đạm sẽ chậm lớn, thấp bé khi trưởng thành. Người lớn tuổi thiếu đạm hay bị mệt mỏi, giảm cân...

Mỡ lợn: Nguồn cung cấp chất béo (lipit) - chất không thể thiếu cho mọi lứa tuổi; bổ sung chất béo hợp lý đóng vai trò rất quan trọng về hình thành phát triển của hệ thần kinh, nội tiết tố, sinh dục... Ngoài ra, chất béo còn giúp hòa tan hấp thu chuyển hóa các vitamin A, D, E, K, cũng như duy trì mềm mại của làn da, mái tóc...

Tất cả các thứ trên được gói chung luộc nhừ, ép chặt tạo thành một chiếc bánh có nhiều hương vị chung hòa quyện vào nhau vừa ngon, vừa bổ, khiến người ăn cảm giác ngon miệng mà không chán ngán; mặt khác, ăn vào không bị đầy bụng và bảo quản được lâu.

Thịt gà: Có tác dụng chủ yếu là bổ can tỳ, ích vị, liền cân dưỡng nhục; chữa các chứng hư nhược, gầy yếu, mệt mỏi, gãy xương…

Cá chép: Có tác dụng hạ thủy khí, lợi tiểu tiện, bổ tỳ ích vị, an thai; chữa các chứng phụ nữ có thai thủy thũng, cước khí, hoàng đản, người gầy yếu, mệt mỏi…

Mứt gừng: Được làm bằng gừng tươi và đường mía; có vị cay ngọt đượm lẫn nhau tạo thành một vị đặc biệt vừa thơm vừa ngon, lại giúp cho tiêu hóa tốt, chống đỡ được với ngoại cảm phong hàn.

Mứt bí đao: Được làm bằng bí đao sau khi đã cạo bỏ vỏ và ruột cùng với đường mía; có vị ngọt đượm, lại giúp cho cơ thể đỡ háo khi dùng quá nhiều rượu hoăc đồ cay nóng như riềng, gừng, ớt.

Nước trà xanh: Có vị ngọt, đắng, tính hơi hàn; thanh nhiệt giáng hỏa, tiêu thực, tỉnh ngủ, trừ được uất nhiệt ở thượng tiêu, giải khát nước. Sau bữa ăn, uống nước trà xanh nóng không chỉ có tác dụng giúp cho tiêu hóa được tốt mà còn thanh tâm thần giúp cho cơ thể thoải mái.

Bác sĩ ĐINH THỊ KIM LIÊN (Trung tâm Dinh dưỡng lâm sàng – Bệnh viện Bạch Mai)