QĐND - Trong cơn giảm phát kinh tế hiện nay, giống như nhiều doanh nghiệp thuộc Tổng cục Công nghiệp quốc phòng (CNQP), Nhà máy Z175 cũng khó nhọc, bươn chải, gom tìm từng hợp đồng sản xuất theo kiểu "lớn bùi, bé mềm". Cứ như thế, mỗi năm qua đi, sắc mới vẫn hiển hiện trên nền móng cũ…
Từ chuyện làm “guốc xích” cho xe quân sự…
Con đường từ Trụ sở điều hành sản xuất của Nhà máy Z175 (tên đăng ký doanh nghiệp là Công ty TNHH một thành viên cao su 75) tới các phân xưởng sản xuất rộng thênh thang, nhựa bê tông thảm phẳng lỳ. Tiết Đông đang chính độ nhưng màu xanh cây lá vẫn ngăn ngắt bên những công trình mới xây. Đại tá Nguyễn Huy Ngọc, Phó giám đốc Nhà máy vừa đưa chúng tôi xuống xưởng, vừa nói: “Đây là tòa nhà văn hóa công nhân, kia là nhà ăn tập thể gần 400 chỗ ngồi, đều mới được xây dựng gần đây. Hiện chúng tôi vẫn đang tiếp tục công cuộc “làm mới nhà máy” bằng việc tôn tạo, khuôn viên sao cho chi phí tiết kiệm nhất mà vẫn đẹp”.
 |
|
Sản xuất sản phẩm "guốc xích" ở Phân xưởng A4 (Nhà máy Z175).
|
Khang trang, sạch sẽ và sản xuất theo hướng văn minh công nghiệp. Đó là cảm nhận đầu tiên của tôi sau gần 10 năm trở lại Z175. Tuy nhiên, điều mà tôi quan tâm chính là sự đổi thay thực chất “bên trong” nhà máy. Đại tá Nguyễn Văn Hạnh, Giám đốc nhà máy bày tỏ: Nhu cầu sản xuất hàng quốc phòng hiện không nhiều. Tổng doanh thu toàn nhà máy năm 2013 đạt hơn 203 tỷ đồng, trong đó chỉ có hơn 20 tỷ đồng là hàng quốc phòng, còn lại là nguồn thu từ các sản phẩm kinh tế. Ngay số doanh thu “ít ỏi” hơn 20 tỷ đồng từ hàng quốc phòng, cũng chỉ có một nửa là chỉ tiêu pháp lệnh trên giao, nửa còn lại thuộc sản phẩm nhóm 2, tức là nhóm sản phẩm do nhà máy tự tìm đầu ra và ký hợp đồng sản xuất với các đơn vị.
Chúng tôi rất ấn tượng trước một sản phẩm quốc phòng khá độc đáo do Z175 sản xuất, đó là loại “guốc” dùng cho xe quân sự bánh xích. “Lâu nay, mỗi khi xe tăng, xe thiết giáp hay các loại xe bánh xích cơ động thường bị vết xích cày xuống mặt đường, gây bong, tróc, ảnh hưởng tới an toàn giao thông. Bản thân bánh xích của các phương tiện quân sự này cũng bị bào mòn, rơ rão, ô xy hóa khi trực tiếp tiếp xúc với nước và mặt đường. Nay chúng tôi nghiên cứu ra một loại sản phẩm giống như chiếc guốc, chất liệu bằng cao su, bọc ngoài mắt xích kim loại. Nhờ có “guốc cao su” này mà mặt đường và xích xe quân sự đều được bảo vệ, quá trình di chuyển cũng êm ái hơn” - Giám đốc Nguyễn Văn Hạnh giải thích.
Nói về quá trình sản xuất “guốc xích”, Đại úy Hoàng Mạnh Hiếu, Quản đốc Phân xưởng A4 cho hay, sản phẩm này thuộc một đề tài rất đặc thù, khi làm ra được ứng dụng trong điều kiện rất khắc nghiệt. Mỗi bên bánh xích cần phải lắp tới 168 chiếc guốc. Hiện nay, phân xưởng đã sản xuất loạt thứ ba, khoảng hơn 2000 sản phẩm, được đơn vị đặt hàng đánh giá tốt bởi khả năng chịu được môi trường, chịu được va đập nặng.
… đến việc “chiêu hiền, đãi sĩ”!
Ở Z175, hầu hết các chủng loại sản phẩm đều do đội ngũ cán bộ, kỹ sư tự nghiên cứu chế tạo chứ rất ít được chuyển giao công nghệ. Đó cũng chính là điều mà chúng tôi ấn tượng nhất khi chứng kiến sự đổi thay ở Nhà máy Z175.
Đại tá Nguyễn Quang Vinh, Phó giám đốc Kỹ thuật nhà máy chia sẻ: Sở dĩ nhà máy “đã đầu tư là hiệu quả” xuất phát từ yếu tố cốt tử: Phải biết bám nắm chắc nhu cầu của khách hàng; sản phẩm có chất lượng vượt trội, chủng loại đa dạng, giá cả hợp lý. Muốn có những sản phẩm tốt thì công tác nghiên cứu khoa học phải được ưu tiên, phải có nguồn nhân lực tốt. Cuộc “chiêu hiền, đãi sĩ” được tiến hành một cách thực chất. Ai giỏi được nhà máy mời về, tạo điều kiện về chỗ ở, được nâng lương, bổ nhiệm, làm việc lâu dài.
Thượng úy Hồ Phi Vinh, sinh năm 1985 là một trong số những người được lãnh đạo nhà máy “chiêu hiền” như thế. Được nhận về nhà máy vào năm 2009, chỉ sau hai năm phấn đấu, anh đã được bổ nhiệm làm Phó trưởng phòng Kỹ thuật - Công nghệ. Không những thế, vợ anh, Thạc sĩ Vũ Thị Dung, từ cơ quan bên ngoài cũng được nhận về, chuyển diện quân nhân chuyên nghiệp. Hai vợ chồng Vinh được nhà máy cho mượn 90m đất làm nhà, cuộc sống gia đình thêm hạnh phúc khi đã có hai đứa con kháu khỉnh. Không phụ công lãnh đạo nhà máy, Thượng úy Hồ Phi Vinh đã cùng Phòng Kỹ thuật - Công nghệ nghiên cứu phát triển nhiều sản phẩm mới, mở rộng thị trường, nâng cao hiệu quả kinh doanh. Chỉ trong 3 năm (2001-2013), tập thể Phòng đã nghiên cứu thành công và bàn giao cho sản xuất hơn 20 sản phẩm mới, trong đó có nhiều sản phẩm đòi hỏi hàm lượng chất xám cao, mang tính độc quyền, có giá trị kinh tế và có thể cạnh tranh với hàng ngoại nhập. Điển hình như công nghệ sản xuất băng tải cốt sợi thép, công nghệ chế tạo khuôn cao su chịu nhiệt đến 180 độ C, công nghệ chế tạo vật liệu cao su chịu a xít,v.v..
Gần 7 triệu đồng/người/tháng là mức thu nhập bình quân hiện nay, với hầu hết người lao động Z175, như thế cũng là “quá ổn” so với vài năm trước! Sự tin yêu, gắn bó, sẵn sàng hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao cũng nhờ những đổi thay thiết thực như thế.
Bài, ảnh: LÊ THIẾT HÙNG