Phòng ngừa nguy cơ "dịch chồng dịch"

QĐND - Dịch cúm gia cầm lan rộng ra nhiều tỉnh, thành phố đang làm dấy lên sự lo ngại về dịch cúm gia cầm lây sang người. Mới đây, tại cuộc họp trực tuyến với các tỉnh để bàn biện pháp ứng phó trước sự gia tăng của dịch cúm, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã cảnh báo: Trong khi dịch cúm A/H5N1 đang diễn biến phức tạp, thì nguy cơ đối mặt với dịch cúm A/H7N9 là rất lớn. Nguy hiểm hơn, đến nay cúm A/H7N9 vẫn chưa có vắc-xin phòng bệnh.

Nguy cơ dịch cúm A/H7N9 xâm nhập vào Việt Nam

TS Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) thông báo, hiện nay, tình hình dịch bệnh cúm A/H7N9 tại Trung Quốc tiếp tục diễn biến hết sức phức tạp và tăng cao so với năm 2013. Chỉ trong hơn một tháng đầu năm 2014 đã ghi nhận 151 trường hợp mắc mới, trong đó có 16 trường hợp tử vong. Do chưa kiểm soát được tình trạng gia cầm nhập lậu, nguy cơ dịch cúm A/H7N9 xâm nhập từ Trung Quốc vào Việt Nam trong thời điểm này là rất lớn, nhất là khi tỉnh Quảng Đông, Quảng Tây (Trung Quốc), nơi tiếp giáp với Việt Nam, đã ghi nhận các ca bệnh trên đàn gia cầm và trên người. Nếu không có biện pháp quyết liệt, dịch sẽ xâm nhập và bùng phát vào Việt Nam. Cùng với đó, nguy cơ tiếp tục bùng phát các ổ dịch bệnh cúm A/H5N1 trên các đàn gia cầm, thủy cầm và lây bệnh sang người.

Nguy cơ tiềm ẩn nhiễm cúm gia cầm từ những điểm giết mổ gia cầm tự do.

TS Trần Đắc Phu nhận định, dịch cúm lưu hành trên đàn gia cầm lây sang người tồn tại tương đối lâu. Như cúm A/H5N1 xuất hiện từ năm 2003 nhưng đến nay Việt Nam cũng như nhiều nước vẫn chưa thể khống chế thành công. Còn cúm A/H7N9 cũng gây dịch trên gia cầm nhưng khó phát hiện hơn cúm A/H5N1, vì không biểu hiện bệnh cho đàn gia cầm, vì thế bệnh lan truyền dễ hơn. Đến thời điểm hiện tại, Bộ Y tế đã kích hoạt tất cả hệ thống y tế trên toàn quốc và tăng cường giám sát, nhằm bảo đảm phát hiện sớm các trường hợp mắc cúm đầu tiên. Trung tâm Cúm quốc gia tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh sẵn sàng tiếp nhận các mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán vi-rút cúm A/H7N9 trên người. Các bệnh viện đã được chỉ đạo tăng cường công tác phòng, chống và kiểm soát lây nhiễm, báo cáo và theo dõi chặt chẽ các bệnh nhân bị nhiễm trùng hô hấp cấp tính nặng; đồng thời cũng chuẩn bị sẵn sàng thuốc men, trang thiết bị và phòng cách ly cho việc điều trị bệnh nhân cúm A/H7N9.

Chủ động giám sát và phòng bệnh

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) cùng các đối tác đang hỗ trợ Bộ Y tế và Bộ NN&PTNT Việt Nam giám sát, xét nghiệm, chẩn đoán và truyền thông nguy cơ, cũng như chia sẻ thông tin với Chính phủ Việt Nam và các tổ chức quốc tế. TS Takeshi Kasai, Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam và ông Jong Ha Bae, Trưởng đại diện FAO tại Việt Nam đều khẳng định: WHO và FAO ủng hộ mạnh mẽ các biện pháp ngăn ngừa, kiểm soát và những thông điệp mà Việt Nam đã đưa ra trong việc ứng phó với cúm A/H7N9. Mặc dù chưa phát hiện cúm A/H7N9 tại Việt Nam, WHO và FAO vẫn kêu gọi đề cao cảnh giác hơn nữa.

Còn theo TS Trần Đắc Phu, để chủ động phòng, chống sự xâm nhập của cúm A/H7N9, cúm A/H10N8, cúm A/H6N1 từ Trung Quốc vào Việt Nam, cũng như sự bùng phát cúm A/H5N1 ở trong nước, Bộ Y tế đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố về việc đẩy mạnh các hoạt động phòng, chống và sẵn sàng ứng phó dịch bệnh do cúm A/H7N9 và các chủng vi-rút cúm từ gia cầm lây sang người. Bộ Y tế cũng đã chỉ đạo các đơn vị ngành y tế thực hiện nghiêm túc việc báo cáo tình hình dịch bệnh, đặc biệt là các dịch bệnh do các chủng vi-rút cúm lây truyền từ gia cầm sang người, nhằm triển khai sớm, đồng bộ các hoạt động phòng, chống dịch bệnh, không để xảy ra tử vong, xử lý dứt điểm ổ dịch ngay từ ca bệnh đầu tiên.

Để phòng các bệnh cúm gia cầm, các chuyên gia dịch tễ khuyến cáo người dân cần bảo đảm an toàn sinh học trong chăn nuôi, dùng bảo hộ lao động khi tiếp xúc với gia cầm nghi ngờ mắc bệnh. Khi phát hiện gia cầm chết hàng loạt, cần báo cáo với các cơ sở y tế và thông báo cho chính quyền địa phương. Người dân cần thường xuyên rửa tay với xà phòng. Không sử dụng gia cầm, sản phẩm từ gia cầm không rõ nguồn gốc. Tuân thủ đúng các nguyên tắc bảo đảm an toàn thực phẩm. Vi-rút cúm không lây truyền bệnh khi sử dụng thực phẩm đã được nấu chín. Nếu có các biểu hiện cúm như: Sốt cao, ho, đau đầu, khó thở, nhất là có tiền sử tiếp xúc với người đi từ vùng dịch về hoặc với gia cầm ốm chết, thì cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn khám, điều trị kịp thời...