Ảnh minh họa: vnexpress.vn.

QĐND - Mới đây, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo phương án thi và công nhận tốt nghiệp THPT năm 2014 và các năm tiếp theo. So với hình thức thi, cách thức tổ chức thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT được áp dụng trước đây thì bản dự thảo lần này có nhiều điểm mới.

Điểm thay đổi đầu tiên phải kể đến là giảm số môn thi. Thay vì 6 môn thi như hiện nay (trong đó có 3 môn bắt buộc và 3 môn được công bố vào cuối tháng 3 hằng năm), Bộ dự kiến sẽ chỉ còn 4 môn. Trong đó, 2 môn bắt buộc là toán và ngữ văn; 2 môn còn lại do thí sinh tự chọn trong số các môn: Vật lý, hóa học, sinh học, địa lý và lịch sử. Điều đáng chú ý là môn ngoại ngữ không nằm trong số môn bắt buộc cũng như tự chọn. Tuy nhiên, học sinh có thể đăng ký thi môn ngoại ngữ để được cộng điểm khuyến khích vào điểm xét tốt nghiệp (tùy theo xếp loại của bài thi sẽ được cộng số điểm tương ứng). Điểm mới này sẽ giảm được áp lực cho học sinh, đỡ một phần tốn kém cho xã hội trong thi tốt nghiệp THPT. Về môn ngoại ngữ, do hiệu quả, chất lượng ở các vùng miền, địa phương chưa đồng đều, nên chuyển môn ngoại ngữ để cộng điểm khuyến khích, nếu có đăng ký thi là hoàn toàn phù hợp với tình hình thực tế dạy - học môn ngoại ngữ hiện nay.

Mặt khác, việc để học sinh được chọn lựa thi những môn mà các em học tốt, có thế mạnh sẽ làm tăng tính linh hoạt trong giáo dục, tính tự chủ trong từng học sinh; học sinh có điều kiện thể hiện khả năng của mình và kết quả sẽ cao hơn, hạn chế được tình trạng "quay, cóp" tài liệu trong phòng thi.

Một thay đổi nữa trong kỳ thi tốt nghiệp THPT là ngoài diện học sinh được miễn thi theo quy chế thi hiện hành, Bộ Giáo dục và Đào tạo còn dự kiến miễn thi tốt nghiệp cho những học sinh có kết quả học tập, rèn luyện tốt. Theo kế hoạch, năm 2014, tỷ lệ miễn thi chung tối đa là 20%; trong các năm sau, có thể xem xét điều chỉnh tỷ lệ này. Cách đưa ra tỷ lệ như thế này cũng có cơ sở thực tế. Không giống như những năm trước đây, chỉ đưa ra một chuẩn duy nhất, dễ nảy sinh tiêu cực. Xác định được 20% học sinh xuất sắc nhất là trách nhiệm thuộc về nhà trường, thầy cô giáo và cả học sinh. Tuy nhiên, để điểm mới trên có tính khả thi hơn, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần đưa ra tiêu chí cơ bản nhất để xác định học sinh được miễn thi. Nên lấy kết quả học tập và hạnh kiểm cả 3 năm THPT (hạnh kiểm đạt loại tốt, học lực đạt loại khá trở lên, có điểm ưu tiên diện con em chính sách, những em tham gia công tác xã hội, hoạt động đoàn, phong trào tập thể…) làm tiêu chí xét miễn thi; nếu đồng tiêu chí thì tham chiếu vào điểm trung bình học tập cả năm. Có thể thấy, nếu những điểm mới nêu trên được các nhà trường làm tốt, thì sẽ là nguồn động viên, khích lệ tinh thần, ý chí, phấn đấu học tập, rèn luyện của học sinh, đồng thời giảm được số lượng học sinh tham gia thi tốt nghiệp.

ĐỖ TẤN NGỌC