QĐND - Gia Lai nằm ở ngã ba nối với những địa phương hiện đang bị dịch cúm gia cầm: Phía Đông giáp Quảng Ngãi, phía Nam giáp Đắc Lắc và phía Bắc giáp Kon Tum. Thế nhưng ở đây gia cầm sống vẫn được bày bán tràn lan ở các con đường vào chợ và các chợ, xem như không có chuyện gì xảy ra.

Dịch cúm gia cầm (H5N1) đã xuất hiện ở Gia Lai vào tháng 1-2014 tại trại gà Minh Chi, xã Ia Dêr, huyện Ia Grai, tiếp giáp với thành phố Plei-cu làm 15.000 con gà bị bệnh cùng 6.600 quả trứng nhiễm bệnh phải tiêu hủy.

Trước lúc đến các chợ trọng điểm trên địa bàn thành phố Plei-cu như: Trung tâm thương mại thành phố, chợ Phù Đổng, An Phú, Thống Nhất… chúng tôi đã vào chợ lớn của thị xã An Khê, Chư Sê (Gia Lai). Ở đây gà vịt được bày bán tràn lan trong chợ, hai bên đường, với giá 130-150 nghìn đồng/kg. Nhiều lồng to nhốt đến 30-40 con gà đủ các chủng loại như gà của bà con đồng bào dân tộc thiểu số nuôi, gà Tam hoàng, gà kiến… Gặp khách, các chủ gà đon đả mời chào, níu kéo với lời "quảng cáo": Gà sạch, gà đã qua kiểm dịch, gà nuôi nhà thịt vừa ngon vừa thơm, giá siêu rẻ… Nhìn những lồng nhốt gà, chúng tôi thấy có nhiều con nằm thườn ra, mắt nhắm đờ như đuối sức, nhiều con thò đầu ra ngoài thở dốc. Trong các thùng xốp nhiều con gà, vịt làm rồi từ ngày hôm trước, bán không hết, được người bán xếp vào thùng xốp rồi đổ lên một lớp đá lạnh, hôm sau đưa ra bán tiếp với những lời tiếp thị “gà mới làm”. Trong số gà, vịt này không ai dám chắc có được mấy con “gà, vịt sạch” và bao nhiêu con mắc bệnh?

Gia cầm được bày bán tràn lan, công khai các chợ ở Gia Lai

Anh Sơn, một người buôn bán gà hơn 10 năm ở chợ Phù Đổng, thành phố Plei-cu cho biết: “Hằng ngày nghe đài báo thông tin, chúng tôi biết về dịch cúm gia cầm đang lây lan rất nhanh và những tác hại của nó. Buôn bán gia cầm những lúc này cũng rất nguy hiểm vì dịch bệnh dễ lây lan từ động vật sang người. Biết là vậy nhưng vì cuộc sống chúng tôi cũng phải làm. Các năm trước, mỗi khi có dịch là các cơ quan chức năng địa phương, đặc biệt là cán bộ thú y đến nhắc nhở, kiểm tra, rồi tổ chức phun thuốc phòng dịch. Năm nay dịch bệnh lây lan như vậy, nhưng đến nay tôi chưa thấy ai đến kiểm tra và phân vùng quản lý, buôn bán và phun hóa chất tiêu độc khử trùng… Trong số gà vịt, chúng tôi mua đi bán lại không ai biết nguồn gốc và có bị bệnh hay không. Chúng tôi đề nghị chính quyền địa phương nên tổ chức kiểm dịch và triển khai cho phun hóa chất tiêu độc, khử trùng để tránh dịch bệnh, bảo đảm sức khỏe cho nhân dân”.

Trong khi dịch cúm gia cầm đang diễn biến phức tạp, nhưng ở Gia Lai gà vịt vẫn được bày bán tràn lan công khai, người mua vẫn rất tấp nập. Chị Nguyễn Thị Lụa (35 tuổi, ngụ tại Trà Bá, thành phố Plei-cu) cho biết, gia đình chị vẫn thường xuyên ra chợ Phù Đổng mua gà, vịt về làm thịt. “Mình mua về tự làm lấy thì ngon hơn, thích làm món gì thì làm, chứ mua gà làm sẵn thì không biết người ta làm thịt từ khi nào”. Khi được hỏi về dịch cúm gia cầm, chị nói: “Người ta bán tràn lan ra như vậy, biết bao nhiêu người mua chứ có phải một mình tôi mua đâu mà sợ. Mua ở đây chỉ khác là không phải gà nhà mình nuôi thôi, chứ bệnh tật gì”. Một thói quen và sự chủ quan rất nguy hiểm của người tiêu dùng.

Làm việc với chúng tôi, ông Dương Ngọc Thanh, Phó chi cục trưởng Chi cục Thú y tỉnh Gia Lai cho biết: “Trước những diễn biến của dịch bệnh gia cầm, UBND tỉnh Gia Lai đã xác định những biện pháp kiên quyết để phòng, chống. Chi cục Thú y cũng đã chỉ đạo Trạm Thú y các huyện, thị xã, thành phố giám sát chặt chẽ tình hình dịch bệnh, nhất là những khu vực có nguy cơ cao nhằm phát hiện sớm, xử lý kịp thời. Chúng tôi tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành đầy đủ các quy định của Nhà nước về phòng, chống dịch cúm gia cầm. Hạn chế không để dịch xuất hiện trên địa bàn tỉnh".

Trả lời câu hỏi của chúng tôi vì sao gia cầm vẫn bày bán tràn lan và chưa tổ chức phun hóa chất tiêu độc, khử trùng chuồng trại, ông Thanh trả lời: “Mặc dù đã làm công tác tuyên truyền, nhưng ý thức của người dân hạn chế, nên rất khó thực hiện. Đơn vị đã tiếp nhận thêm 21.000 lít hóa chất Benkocid do Trung ương cấp và đã tiến hành cấp phát về các huyện, thị xã, thành phố để tiến hành tổng vệ sinh, tiêu độc, khử trùng. Nếu đơn vị nào thực hiện không nghiêm phải chịu trách nhiệm !”.

Hiện tại, nguy cơ dịch cúm gia cầm lây lan trên diện rộng là rất lớn. Vì vậy, ngăn chặn không để dịch lây lan là việc làm cấp thiết mà chính quyền nhiều địa phương đang thực hiện. Việc người dân đề nghị cho phân vùng, tập trung nơi buôn bán gia cầm, tiến hành kiểm dịch, tiêu độc, khử trùng… là chính đáng, phù hợp. Đề nghị các cơ quan chức năng của tỉnh Gia Lai nên lắng nghe, xem xét, thực hiện.

Bài và ảnh: LÊ QUANG HỒI