Đà Lạt với thế mạnh du lịch di sản

QĐND Online - Không chỉ làm say lòng người bởi cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu mát mẻ, trong lành, TP Đà Lạt (Lâm Đồng) còn có sức hấp dẫn đặc biệt đối với du khách vì những di sản văn hóa độc đáo đang hiện diện trong lòng thành phố.

Kiến trúc, mộc bản và cổ vật

Sau khi được tìm ra vào năm 1893 bởi bác sĩ Alexandre Yersin, người Pháp có ý định biến Đà Lạt trở thành “tiểu Pari” tại Đông Dương. Vì vậy, trong một thời gian dài, các công trình kiến trúc được xây dựng tại đây đều mang đậm phong cách Pháp. Đến tận sau này, phong cách kiến trúc ban đầu vẫn được kế thừa và phát huy. Điều này đã tạo nên diện mạo đặc sắc cho đô thị Đà Lạt ngày nay. Theo thống kê của Sở xây dựng tỉnh Lâm Đồng, TP Đà Lạt hiện còn lưu giữ được khoảng 1.500 biệt thự cùng hàng trăm dinh thự, công trình tôn giáo, công cộng có tuổi đời trên dưới một thế kỷ̉. Hầu hết các công trình được xây dựng với lối kiến trúc cầu kỳ, hoa mĩ theo trường phái nghệ thuật kiến trúc tân cổ điển châu Âu cuối thế kỷ̉ 19, tiêu biểu như: Trường Cao đẳng sư phạm, Nhà thờ Chánh tòa, Giáo hoàng Học viện, Nhà ga xe lửa, Nha địa dư...

GS-TS-KTS Hoàng Đạo Kính khẳng định: “Ở Việt Nam, chỉ có Huế và Đà Lạt có thể xem là những đô thị-di sản. Huế còn giữ được nét đặc trưng kiến trúc của một đô thị Việt Nam thời phong kiến, Đà Lạt tuy là thành phố trẻ nhưng là thành phố duy nhất Việt Nam có một cơ thể kiến trúc trọn vẹn mang diện mạo kiến trúc của Pháp”.

Mộc bản triều Nguyễn - Di sản tư liệu thế giới.

Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV tọa lạc tại số 2, đường Yết Kiêu (TP Đà Lạt) là nơi lưu giữ mộc bản triều Nguyễn với 34.619 tấm, tương đương 55.320 mặt khắc, 152 đầu sách, 1.953 quyển. Mộc bản do Quốc sử quán triều Nguyễn thực hiện cách đây gần 200 năm, một số được đưa từ Văn miếu Quốc Tử Giám (Hà Nội) vào Huế dưới thời vua Minh Mạng và Thiệu Trị. Đây là kho tư liệu đồ sộ và phong nhất của lịch sử Việt Nam từ thời Hùng Vương đến cuối thế kỷ̉ 19. Với những giá trị đặc biệt về văn hóa, lịch sử, tháng 7-2009, mộc bản triều Nguyễn đã được UNESCO công nhận là “Di sản tư liệu thế giới”.

Đến với Bảo tàng Lâm Đồng tại số 4, đường Hùng Vương (Đà Lạt), du khách sẽ được chiêm ngưỡng hàng ngàn cổ vật quý hiếm được phát hiện từ khu Thánh địa Cát Tiên được xây dựng cách đây 10 thế kỷ̉, mà sự tồn tại và biến mất của chủ nhân khu thánh địa đến nay vẫn còn là điều bí ẩn. Đáng chú ý, trong kho cổ vật hiện có 31 bộ Linga-Yoni làm bằng các chất liệu như đá, vàng, thạch anh, bạc bọc đồng, đất nung, đồng, bạc và 265 phù điêu bằng vàng thể hiện các thần trong đạo Bà-la-môn và chữ Phạn cổ đã được công nhận kỷ̉ lục Ghi-net của Việt Nam. Ngoài ra, bảo tàng cũng là nơi lưu giữ bộ sưu tập đàn đá lớn nhất Việt Nam với hơn 100 thanh có niên đại cách đây khoảng 3000 - 2500 năm.

Là một phần của không gian cồng chiêng, Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là kiệt tác truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại. Tỉnh Lâm Đồng hiện có 21 đội cồng chiêng của các buôn làng đang hoạt động, riêng trên địa bàn TP Đà Lạt có 10 đội cồng chiêng với nhiều nghệ nhân đồng bào các dân tộc Cơ-ho, Chu ru, Mạ… thường xuyên luyện tập và biểu diễn phục vụ khách du lịch.

Di sản - Động lực thúc đẩy ngành du lịch phát triển

Không chỉ là niềm tự hào của người dân, các di sản văn hóa còn là động lực quan trọng thúc đẩy ngành du lịch địa phương phát triển. Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc, Phó giám đốc Sở Văn hóa thể thao và Du lịch Lâm Đồng cho biết: “Năm 2013, Lâm Đồng đón khoảng 4,2 triệu lượt khách du lịch. Cùng với cảnh quan, khí hậu, hệ thống di sản chính là yếu tố tạo nên sức hấp dẫn cho Đà Lạt”.

Ga Đà Lạt, công trình được xếp hạng di tích kiến trúc quốc gia 2001.

Những năm qua, bên cạnh sự quan tâm đầu tư của chính quyền địa phương, nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước cũng đã tham gia công tác bảo tồn và phát huy các di sản tại Đà Lạt, điển hình như: Dự án của tập đoàn Six Senses cải tạo 15 ngôi biệt thự cổ tại khu Lê Lai, Công ty Cadasa cải tạo 16 biệt thự cổ đường Trần Hưng Đạo, tập đoàn Hoàng Anh-Gia Lai cải tạo khu biệt thự đường Nguyễn Du, Công ty TNHH Hoài Nam cải tạo biệt thự Phi Ánh trên đường Quang Trung… Các dự án sau khi hoàn thành đã góp phần trả lại giá trị và vẻ đẹp cho các công trình kiến trúc, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch. Được biết, sau khi trung tâm hành chính tỉnh Lâm Đồng hoàn thành vào năm 2014, hàng loạt dinh thự, biệt thự hiện do các cơ quan, ban, ngành đang sử dụng sẽ được tôn tạo và đưa vào khai thác, hứa hẹn sẽ tạo bước phá mới cho ngành du lịch địa phương.

Bà Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết thêm: “Trong Năm du lịch quốc gia Tây Nguyên 2014, cùng với du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, Lâm Đồng sẽ tập trung phát triển du lịch di sản bằng việc phục hồi, tôn tạo một số công trình kiến trúc tiêu biểu và đưa vào phục vụ tham quan, lưu trú; đẩy mạnh hoạt động quảng bá di sản trên các website, các cuộc triển lãm; xây dựng thêm nhiều tour, tuyến du lịch đặc sắc gắn liền với các di sản…”.

Bài, ảnh: VŨ ĐÌNH ĐÔNG