Cung cấp những kiến thức cơ bản về cấp cứu trên biển cho ngư dân

QĐND - Đối thoại với phóng viên Báo Quân đội nhân dân, GS.TS Nguyễn Trường Sơn, Viện trưởng Viện Y học biển (Bộ Y tế), khẳng định: Việc trang bị tủ thuốc và trang thiết bị y tế cho tàu cá xa bờ thuộc Chương trình “Ngành Y tế cùng ngư dân bám biển” là hết sức cần thiết, bởi hiện nay chúng ta có khoảng 119.000 tàu cá, trong đó có 28.000 tàu cá hoạt động xa bờ phải đối mặt với sóng, gió, nhiều tai nạn tiềm ẩn, sự cố về sức khỏe khó cứu chữa kịp thời do xa đất liền...

GS.TS Nguyễn Trường Sơn.

Phóng viên (PV): Thưa Viện trưởng, căn cứ vào những tiêu chí nào để xây dựng tủ thuốc cho ngư dân?

GS.TS Nguyễn Trường Sơn: Nếu so sánh tàu cá của ta với tiêu chuẩn của thế giới thì tàu đánh cá của ta không đáp ứng được yêu cầu. Qua nhiều lần khảo sát nhu cầu của ngư dân trên tàu cá, cơ cấu bệnh tật, tai nạn thương tích… chúng tôi đã xây dựng danh mục thuốc tối thiểu cần thiết cho việc cấp cứu và xử trí những tình huống khẩn cấp trên biển.

PV: Ngư dân của ta thường gặp phải những tai nạn hay thương tích gì trên biển?

GS.TS Nguyễn Trường Sơn: Bệnh mà ngư dân mắc nhiều nhất là bệnh tim mạch, mắt, rối loạn thần kinh. Còn thương tích là gãy chân, tay, chấn thương sọ não do những va đập ở trên tàu khi sóng gió hoặc điều kiện trơn trượt trên tàu gây ra. Ngoài ra, còn có những trường hợp dị ứng, ngộ độc thực phẩm biển do chưa bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm trong khâu chế biến ở trên tàu.

PV: Mỗi tủ thuốc trị giá bao nhiêu và gồm những loại thuốc thiết yếu nào, thưa Viện trưởng?

GS.TS Nguyễn Trường Sơn: Mỗi tủ thuốc trị giá 2 triệu đồng được trang bị cho tàu đánh cá xa bờ từ 7 đến 15 người. Tủ thuốc gồm 6 nhóm thuốc chính, thiết yếu như: Thuốc tim mạch, kháng sinh, thuốc tiêu hóa, hạ sốt, giảm đau, thuốc giãn phế quản, chống dị ứng, một số thuốc sát trùng nhỏ mắt, nhỏ mũi và thuốc bôi trị các bệnh ngoài da... Bộ Y tế còn trang bị cả dụng cụ sơ, cấp cứu như nẹp, gạc, bông băng cho ngư dân; đồng thời, tổ chức các khóa tập huấn trang bị những kiến thức cơ bản về cấp cứu ban đầu trên biển và hướng dẫn cách sử dụng tủ thuốc cho ngư dân.

PV: Với những tủ thuốc như thế này, Bộ Y tế và cá nhân Viện trưởng mong muốn ngư dân phải làm như thế nào để tự bảo vệ mình trên biển?

GS.TS Nguyễn Trường Sơn: Ngư dân ngoài việc được trang bị tủ thuốc đã được huấn luyện ngay việc sử dụng thuốc. Qua đó, người dân cũng nhận thức được một trong những phương tiện bảo đảm an toàn cho chính bản thân mình. Không ít ngư dân đã tâm sự với chúng tôi rằng, từ khi có tủ thuốc, ra khơi họ yên tâm hơn rất nhiều. Đó như là một phương tiện bảo đảm an toàn cho sinh mạng, đem lại cảm giác gần đất liền hơn và thấy Tổ quốc, nhân dân ngay đằng sau mình. Như vậy họ sẽ yên tâm bám biển dài ngày, đánh bắt được nhiều hải sản cũng như góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền của Tổ quốc.

Sau khi chúng tôi xây dựng danh mục trong tủ thuốc cấp cứu và được Bộ trưởng Bộ Y tế ký quyết định phê duyệt, triển khai, những điểm mà ngư dân được trang bị tủ thuốc và trang thiết bị cấp cứu ban đầu tại các địa phương, bà con rất phấn khởi. Họ còn được huấn luyện sử dụng thuốc và các biện pháp sơ, cấp cứu ban đầu để bảo đảm sinh mạng và sức khỏe.

PV: Thưa Viện trưởng, trong trường hợp tủ thuốc hết thuốc thì việc cấp bổ sung thuốc cho ngư dân được thực hiện như thế nào?

GS.TS Nguyễn Trường Sơn: Về việc cấp bổ sung thuốc cho ngư dân để duy trì tủ thuốc, hiện Viện Y học biển đang nghiên cứu đề xuất Bộ Y tế 2 phương án: Thứ nhất là chủ tàu cá có trách nhiệm mua thuốc bổ sung. Phương án 2 là kiến nghị cơ quan bảo hiểm xã hội cấp cho ngư dân từ nguồn bảo hiểm y tế để ngư dân an tâm hơn khi ra khơi bám biển. Thực hiện Đề án Phát triển y tế biển đảo đến năm 2020, Viện Y học biển sẽ cùng Bộ Y tế xây dựng và củng cố 6 trung tâm cấp cứu và điều trị tai nạn biển tại Hải Phòng, Nghệ An, Đà Nẵng, Nha Trang, Vũng Tàu và tại đảo Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang).

PV: Viện trưởng có thể cho biết trong thời gian tới, Viện Y học biển có những kế hoạch gì để đồng hành cùng “ngư dân bám biển”?

GS.TS Nguyễn Trường Sơn: Thời gian tới, Viện Y học biển tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất, đào tạo cán bộ, thực hiện nghiên cứu ứng dụng các thành quả đó vào trực tiếp đề án để cùng ngư dân bám biển; hỗ trợ các địa phương đào tạo cán bộ giảng dạy để truyền kiến thức cấp cứu trên biển cho ngư dân, càng nhiều tàu xa bờ nhận được những kiến thức này càng tốt. Viện sẽ mở những khóa đào tạo đặc biệt về y học dưới nước và cao áp để cấp cứu những ca tai biến do lặn.

Nguyện vọng chung của người dân là khi bị thương hoặc bị bệnh ai cũng mong muốn được đưa ngay vào những cơ sở y tế trên bờ để cấp cứu một cách nhanh nhất. Hiện nay, muốn vào bờ, ngư dân chỉ có một cách là quay tàu cá về, việc đó mất rất nhiều thời gian, có khi vài ngày. Bởi vậy, chúng tôi trang bị cho ngư dân một số kiến thức cần thiết để tự cứu mình, cứu người trong khi chờ chi viện của đất liền. Điều tốt nhất mà Đề án “Y tế biển đảo” cần làm là trang bị thêm trực thăng có nhiệm vụ cấp cứu trên biển.

PV: Xin cảm ơn Viện trưởng!