QĐND Online - “Đột phá trong thi cử và khắc phục tình trạng dạy thêm, học thêm”, là chủ đề buổi tọa đàm trực tuyến, tại Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, ngày 4-12. Buổi tọa đàm có sự tham gia của Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển; PSG.TS NGƯT Đinh Xuân Khoa, Hiệu trưởng Trường Đại học Vinh; PGS Văn Như Cương, Hiệu trưởng Trường PTDL Lương Thế Vinh.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển trả lời những băn khoăn của độc giả về việc dạy thêm, học thêm tiêu cực hiện nay

Trong quá trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, vấn đề cũ còn tồn tại như dạy thêm, học thêm sẽ được giải quyết như thế nào? Đó cũng chính là nội dung được các khách mời tập trung trả lời.

Tại buổi tọa đàm trực tuyến, Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển và các vị khách mời đã rất thẳng thắn, tâm huyết trả lời những câu hỏi của của độc giả gửi đến xoay quanh các vấn đề: Công tác đổi mới kiểm tra, đánh giá, thi cử trong Đề án Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, việc giao quyền tự chủ cho các trường ĐH trong tuyển sinh; những đổi mới trong môn học, ngành học ở nhà trường sư phạm; sự phối hợp giữa các trường sư phạm và nhà trường phổ thông; kỳ vọng những thay đổi trong chương trình học, cách dạy, cách học…

Về việc ra đề thi mở mà nhiều độc giả băn khoăn, PGS Văn Như Cương cho rằng việc ra đề mở rất đáng hoan nghênh nhưng để thực sự có hiệu quả thì cách chấm cũng phải mở.

“Để đón đầu cho việc này, sinh viên sư phạm phải có đổi mới trong chương trình, trong đào tạo. Các trường sư phạm chính là nguồn nhân lực phục vụ các trường THPT, vì vậy khung đào tạo trường sư phạm cần ban hành sao cho đảm bảo tích hợp và phân hóa sâu trong chương trình. Đồng thời có sự tiếp nhận kinh nghiệm, kiến thức trong nước và quốc tế”, PSG.TS NGƯT Đinh Xuân Khoa đề nghị.

Nội dung được chú ý trong buổi tọa đàm chính là việc lựa chọn khâu đột phá, then chốt trong việc thực hiện, triển khai Đề án Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, đó là đổi mới kiểm tra, đánh giá, thi cử. Đây cũng là giải pháp “chấm dứt” nạn dạy thêm – học thêm tiêu cực, tràn lan…

Theo Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển, cần hướng tới việc học sinh làm được gì sau khi học. Trong thực tế, quan niệm về kiểm tra đánh giá còn hạn hẹp, chỉ coi trọng kết quả cuối cùng là học được gì. Trong khi đó, cách kiểm tra đánh giá theo quan điểm mới là trong quá trình dạy học, giáo viên phải biết phát hiện những nhân tố nổi bật của học sinh để bồi dưỡng, phát huy; nhìn ra những yếu kém của học sinh để có hướng dẫn kịp thời, điều chỉnh phương pháp, nội dung dạy học để giúp học sinh đạt được kết quả tốt trong quá trình học tập. Đây là hướng đi coi trọng, tăng cường đánh giá quá trình kết hợp với đánh giá kết quả giáo dục.

Bộ GD-ĐT đang triển khai cách đánh giá mới, đó là không dựa chỉ vào kết quả, không nhằm vào từng đối tượng học sinh cụ thể, mà nhằm vào diện rộng. Nhưng tổng hợp lại có kết quả chung là học sinh làm được gì, phân tích điều tra được các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả giáo dục như yếu tố giáo viên, yếu tố cơ sở vật chất, chương trình, sách giáo khoa; có cả những yếu tố của quá trình thực hiện như công tác quản lý của nhà trường, quản lý giáo viên… Khi tìm ra được mối tương quan giữa các tác động đó sẽ thay đổi chính sách, hướng tới kết quả tốt hơn.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho rằng đổi mới chương trình có ảnh hưởng rất lớn đến việc định hướng nghề nghiệp cho học sinh trong tương lai. Và khẳng định việc dạy thêm, học thêm sẽ vẫn còn nhưng không còn việc dạy thêm, học thêm tiêu cực, mà xuất phát từ nhu cầu thực sự của học sinh.

PGS Văn Như Cương chia sẻ, ngày trước việc dạy thêm, học thêm rất trong sáng, rất chính đáng, vì ích lợi của học sinh. Học thêm chỉ dành cho cho những học sinh giỏi có nhu cầu bồi dưỡng để nâng cao kiến thức hay nhắc lại kiến thức cho những học sinh yếu, chứ không phải “nhà nhà học thêm” như hiện nay. Tất cả đổi mới của hệ thống giáo dục từ chương trình, sách giáo khoa đến lương bổng, chế độ cho giáo viên sẽ giúp việc dạy thêm, học thêm trở nên trong sáng như xã hội mong muốn.

Đồng tình với quan điểm đó, PSG.TS NGƯT Đinh Xuân Khoa cho hay: Dạy thêm học thêm có những yếu tố tích cực, ở Hàn Quốc người ta học thêm rất nhiều nhưng không ai lên án bởi học sinh học thêm của thầy ở trường khác và chỉ dành cho những học sinh thực sự có nhu cầu. Ở Việt Nam, việc học thêm nhiều khi là cách phụ huynh dùng để quản lý con. Nếu các trường tổ chức học 2 buổi/ngày, cũng hạn chế được việc này.

Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển cho biết, sắp tới sẽ tăng giờ học ở trường cho học sinh. Việc tăng giờ này không phải bắt học sinh học quá nhiều mà chủ yếu tập trung vào việc giúp các em tự tìm hiểu kiến thức và hoàn thiện năng lực ngay ở trường. “Việc học thêm tràn lan, mang tính cào bằng như hiện nay ở tất cả học sinh bắt nguồn từ việc học sinh phải học quá nhiều, em nào cũng học như em nào. Với việc đổi mới chương trình và ra đề mở, đồng thời đổi mới đánh giá thi cử sẽ không đặt toàn bộ tương lai của học sinh vào một kỳ thi mà đặt vào cả quá trình học tập, do đó áp lực thi cử sẽ giảm đi. Như vậy, thay đổi về nội dung đào tạo, phương pháp giảng dạy sẽ không còn “đất” cho dạy thêm, học thêm, Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển tin tưởng.

Bài, ảnh: THU HÀ – CHUNG VĂN