Cần bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt

QĐND - Sáng 22-9, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) khai mạc Phiên họp thứ 31, thảo luận về Dự án Bộ luật Dân sự (sửa đổi). Một số thuật ngữ mới như “vật quyền”, “trái quyền” được đề xuất đưa vào dự thảo Bộ luật Dân sự (sửa đổi) lần này nhưng không nhận được sự đồng tình của một số ủy viên UBTVQH.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, về kỹ thuật lập pháp có thể có sự thay đổi, nhưng những thuật ngữ đã được dùng từ trước đến nay, đã quen thuộc với đời sống, thì không nên thay đổi. “Vật quyền” và “trái quyền” là những từ Hán-Việt, có thể dùng những thuật ngữ đang được dùng trong Bộ luật Dân sự hiện hành để tránh làm phức tạp thêm. Chẳng hạn, “trái quyền” là thuật ngữ đã được dùng từ lâu nhưng Bộ luật Dân sự hiện hành đã dùng thuật ngữ “nghĩa vụ hợp đồng” có nội hàm rộng hơn.

Ảnh minh họa.

Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội K’sor Phước bày tỏ, sẽ tốt hơn nếu có ý kiến của Tòa án nhân dân tối cao về việc khi thay đổi các thuật ngữ này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến quá trình xét xử, có gì thuận lợi, có gì khó khăn. Giải trình về điều này, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đinh Trung Tụng cho hay, Ban Soạn thảo đã tổ chức rất nhiều hội nghị, hội thảo để lấy ý kiến các chuyên gia, các nhà khoa học, các luật sư, kể cả các chuyên gia nước ngoài, Chính phủ đã thảo luận và Ban Soạn thảo cũng đã tổ chức cả chương trình thảo luận riêng về việc sử dụng các thuật ngữ này. Bộ luật Dân sự hiện hành có quy định về tài sản và quyền sở hữu. Nhưng trong tình hình phát triển kinh tế-xã hội hiện nay, nhất là phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, quan hệ tài sản phát triển rất nhanh và đa dạng. Chủ sở hữu không chỉ trực tiếp sử dụng, hưởng lợi ích từ tài sản của mình, mà còn chuyển quyền quản lý, sử dụng, định đoạt tài sản cho người khác để nhận hoa lợi, lợi tức. Do vậy, nếu chỉ đơn thuần gọi là quyền sở hữu thì chưa bao hàm hết nội hàm.

Bộ luật Dân sự hiện hành cũng có quy định, chủ sở hữu có quyền thỏa thuận với người khác để chuyển tài sản của mình cho người khác sử dụng, khai thác. Nhưng quy định đó chỉ mang tính nguyên tắc, sự phát triển quy định còn rất hạn chế. Do vậy, dự thảo lần này phát triển theo hướng không chỉ khẳng định quyền của chủ sở hữu với tài sản của mình, mà còn bảo đảm về mặt pháp lý cho các quyền của người không phải là chủ sở hữu với tài sản của người khác.

Theo ông Đinh Trung Tụng, cũng có ý kiến cho rằng, có thể sử dụng thuật ngữ khác có nội hàm như thuật ngữ “vật quyền” để thay thế, chẳng hạn như “quyền sở hữu tài sản và các quyền khác liên quan”.

Tương tự như vậy, “trái quyền” là quyền yêu cầu người khác phải thực hiện một nghĩa vụ nhất định (thực hiện hay không thực hiện một hành vi nào đó). Trong Bộ luật Dân sự hiện hành có phần quy định về nghĩa vụ thực hiện hợp đồng. Tuy nhiên, khi nhắc tới “nghĩa vụ”, người ta thường hiểu rằng đó là một nghĩa vụ dân sự cụ thể, chứ không hiểu “nghĩa vụ” là một quan hệ dân sự. “Nếu UBTVQH thấy rằng cứ sử dụng thuật ngữ cũ đã quen thuộc thì cũng được, nhưng không thực sự đầy đủ về mặt nội hàm”, ông Tụng nói.

Kết luận về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh, luật của ta làm ra là để phục vụ nhân dân ta, nên phải cố gắng bảo vệ sự trong sáng của tiếng Việt. 

Tới tham dự phần thảo luận, Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cảm ơn ý kiến đóng góp của các ủy viên UBTVQH, khẳng định Chính phủ sẽ ghi nhận tất cả những ý kiến này. Bộ Tư pháp sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan nghiên cứu kỹ những ý kiến của UBTVQH. Trên cơ sở đó, Chính phủ sẽ xây dựng tờ trình mới, dự thảo Bộ luật Dân sự (sửa đổi) mới trình Quốc hội cho ý kiến lần đầu tại Kỳ họp thứ 8 tới.

Chiều cùng ngày, UBTVQH thảo luận và cho ý kiến về Dự án Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Theo chương trình dự kiến, ngày 23-9, UBTVQH tiếp tục Phiên họp thứ 31 với việc thảo luận về Dự án Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi), Dự án Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân (sửa đổi), Dự án Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu hội đồng nhân dân, Dự án Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sĩ quan Quân đội nhân dân Việt Nam và dự án Luật Công an nhân dân (sửa đổi).

CHIẾN THẮNG