Các hiệu trưởng “hiến kế” cho kỳ thi “hai mục đích”

QĐND Online - Ngày 15-8, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã tổ chức Hội nghị Hiệu trưởng các trường đại học, cao đẳng năm 2014. Hội nghị tổ chức tại 5 đầu cầu trong cả nước, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam tới dự.

Phó thủ tướng yêu cầu giải đáp 3 vấn đề

Phát biểu tại hội nghị, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đặt ra 3 vấn đề yêu cầu hội nghị giải đáp thấu đáo. Phó thủ tướng yêu cầu ngành giáo dục hình dung về việc phân tầng, xếp hạng trong hệ thống giáo dục. “Phụ huynh luôn có câu hỏi: Con tôi, cháu tôi học trường nào là phù hợp nhất? Học trường nào ra có việc làm, có thu nhập? Học trường nào ra trường có cơ hội học tiếp?” – Phó thủ tướng nói. Những câu hỏi này chính là hình dung về hệ thống giáo dục sau này thế nào, các trường xếp hạng ra sao. Về vấn đề đầu tư, quản lý các trường đại học, Phó thủ tướng cho rằng: Cả người dân và nhà đầu tư đều biết đầu tư vào giáo dục đại học luôn lớn và luôn rất thiếu. Bằng chứng là nhiều người muốn vào đại học, nhiều người đi học nước ngoài. Làm sao để các nhà đầu tư yên tâm đầu tư? Làm sao để các trường công sử dụng tiền dân đóng góp hiệu quả hơn? Về đổi mới thi cử, theo Phó thủ tướng, có 4 vấn đề người dân quan tâm: Thứ nhất, thi để học và đảm bảo thi rõ ràng, thi cái gì, thi như thế nào? Thứ hai, thi làm sao để đảm bảo công bằng. Thứ ba, đổi mới thi thế nào để bớt nhiêu khê nhất, dân bớt vất vả. Cuối cùng và rất quan trọng, đó là Nhà nước tổ chức thi thế nào để con cháu có động lực học.

Phó thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tại hội nghị.

“Trong rất nhiều câu hỏi, tôi chuyển đến hội nghị 3 vấn đề người dân quan tâm nhất, mong Hội nghị thảo luận cụ thể. Những vấn đề Bộ GD-ĐT đưa ra đã đi sâu vào các nội dung này, làm sao sau Hội nghị, ta giải đáp được thắc mắc của dân. Đấy cũng là mong muốn của tôi với tư cách là một người dân” - Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết, về đổi mới thi năm 2015, tại hội nghị, các hiệu trưởng tập trung thảo luận theo về tổ chức một kỳ thi quốc gia có hai mục đích: Xét tốt nghiệp THPT (cần có những môn bắt buộc để đánh giá kết quả học tập ở bậc phổ thông của học sinh), là cơ sở xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để đảm bảo cao nhất tính nghiêm túc, khách quan phản ánh đúng chất lượng; kết quả của kỳ thi đạt độ tin cậy.

Ông Đặng Kim Vui, Giám đốc Đại học Thái Nguyên cho hay, nếu tổ chức 2 kỳ thi quốc gia như hiện nay rất tốn kém cho xã hội, tổ chức 1 kỳ thi như bộ đưa ra là đúng đắn. Công tác tổ chức ra đề, coi thi, chấm thi chúng ta đủ năng lực làm ngay trong năm 2015.

Ông Vui đề nghị, Bộ GD-ĐT thực hiện theo phương án 2 đã đưa ra vì phương án này phù hợp đúng lộ trình đổi mới giáo dục. Để thực hiện tốt phương án này, cấu trúc của đề thi hết sức quan trọng. Bộ ra đề thi cần phải đảm bảo yêu cầu là 1 phần đảm bảo tốt nghiệp THPT và 1 phần thiết kế đảm bảo phân hóa, trung bình, khá, giỏi để các trường ĐH dễ chọn. “Tôi tin tưởng Bộ quản lý tốt  khi thực hiện tổ chức kỳ thi quốc gia 2 trong 1 và giao quyền tự chủ cho các địa phương, các trường thực hiện. Có thể đưa các trường đại học tham gia vào quản lý, thanh tra, kiểm tra, chấm thi trong kỳ thi. Bộ khẩn trương thực hiện phương án thi này ngay trong năm 2015” – Ông Vui đề xuất

Ông Trần Văn Nam, Giám đốc Đại học Đà Nẵng cho biết: “Tôi mong muốn bỏ kỳ thi tốt nghiệp  phổ thông, để thi đại học vì 2 kỳ thi giống nhau. Bộ đưa ra 3 phương án, tôi nghĩ phương án 2 là tốt nhất, phù hợp với thực tế nên thực hiện ngay trong năm 2015”. Ông Nam cũng cho rằng, để tổ chức một kỳ thi quốc gia 2 trong 1, khâu quan trọng nhất là ra đề, coi thi, chấm thi. Bộ ra đề như lâu nay là tối ưu nhất.

Còn ông Nguyễn Kim Sơn - Phó giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, trong cả 3 phương án Bộ GD-ĐT đưa ra, nội dung thi của thí sinh vẫn còn khá nặng nề. Theo ông Sơn, phương án giản tiện nhất cho công tác tổ chức cho kỳ thi 2 mục đích, đó là nội dung thi gồm 2 khối kiến thức thuộc Toán và Ngữ văn; riêng môn thứ 3 Ngoại ngữ có thể đa dạng hóa hình thức thực hiện, có tính đến yếu tố vùng miền.

Đề xuất 2 giải pháp phương án thi

Ông Phan Huy Chú, Hiệu trưởng Trường Đại học Thăng Long không đưa ra ý kiến ủng hộ hay không ủng hộ phương án tổ chức kỳ thi quốc gia và cho rằng: Hiện nay và vài năm tới, các trường đại học chưa thực sự tin tưởng vào kết quả thi tốt nghiệp THPT tổ chức ở các địa phương, dù Bộ GD-ĐT có huy động lực lượng từ các trường đại học tham gia trông thi. Vì nếu tổ chức một kỳ thi quốc gia “2 trong 1” ở địa phương thì nhiều trường sẽ phải tổ chức thi bổ sung, gây khó khăn cho thí sinh và tốn kém công sức, tiền bạc của xã hội.

Về tổ chức xét tuyển sau khi có kết quả thi, theo lãnh đạo đại học Thăng Long lo lắng cho rằng, việc sử dụng chung kết quả của kỳ thi để xét tuyển vào các trường sẽ nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp. Vì vậy, vị lãnh đạo này đề xuất: Một phương án tổ chức xét tuyển dựa hoàn toàn vào công nghệ thông tin theo “Chương trình xét tuyển” với nền tảng là thuật toán. Để tiến hành xét tuyển, Bộ làm đầu mối thành lập và chỉ đạo một “Ban tuyển sinh” gồm các thành viên đại dện cho các trường sử dụng một phần kết quả thi để xét tuyển. Ban tuyển sinh chạy “Chương trình xét tuyển” theo dữ liệu là chỉ tiêu của các trường, nguyện vọng và kết quả học tập cũng như kết quả thi của thí sinh. Chỉ trong vài giờ sẽ có ngay kết quả phân bố các thí sinh về các trường.

Theo vị lãnh đạo này, hai giải pháp trên tương đối độc lập với nhau vì vậy có thể áp dụng đồng thời hai giải pháp hoặc chỉ áp dụng 1 trong 2 giải pháp đó.

Sau khi các ý kiến góp ý của các hiệu trưởng, Bộ GD-ĐT tổng hợp lại cùng với ý kiến các Sở GD-ĐT và của xã hội để đưa ra phương án tối ưu nhất cho kỳ thi quốc gia 2 trong 1 vào năm 2015.