QĐND Online - Sáng 12-6, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường tiếp tục trả lời chất vấn các đại biểu. Xử lý tình trạng ban hành văn bản vi phạm pháp luật, thi hành án còn chưa hiệu quả là những vẫn đề chính được Bộ trưởng Hà Hùng Cường tập trung trả lời, làm rõ…

Đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (đoàn Lâm Đồng) nhắc lại việc Bộ trưởng nói rất mạnh về nhà nước pháp quyền. Đại biểu chất vấn: “Nhà nước pháp quyền, tức là nhà nước phải tôn trọng luật mà nhân dân cũng phải tôn trọng luật. Nhưng nhân dân không chấp hành luật thì chúng ta phạt hết sức ghê gớm, còn các cơ quan nhà nước có đến 312 văn bản vi phạm pháp luật, chúng ta xử lý rất chậm thì có phải là nhà nước pháp quyền không? Vậy, Bộ trưởng Bộ Tư pháp có nghĩ đến việc trong thời gian nhất định nào đó chúng ta đề xuất với Chính phủ, với Quốc hội mở rộng quyền làm chủ của người dân để người dân được khởi kiện các văn bản quy phạm pháp luật của nhà nước để bảo vệ quyền lợi của mình?”.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường trả lòi chất vấn sáng 12-6. Ảnh: TTXVN

Bộ trưởng Hà Hùng Cường thừa nhận, từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII đến nay, trong tổng số 1.574 văn bản đã kiểm tra, Bộ Tư pháp đã phát hiện ra 312 văn bản có dấu hiệu trái pháp luật, trong đó có 54 văn bản sai về nội dung.

Nói về việc xử lý, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho biết, với 54 văn bản sai về nội dung, sau khi Bộ Tư pháp trao đổi với các đơn vị ban hành, có 19 văn bản được sửa ngay nội dung trái pháp luật, không phù hợp hoặc không khả thi. Điển hình như Thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định thêm một số đối tượng ưu tiên cộng điểm và quy định cộng điểm cho Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.

Bộ trưởng nhấn mạnh: “Việc tiếp tục ban hành văn bản của các Bộ và cơ quan ngang bộ, sai về nội dung sau khi Hiến pháp mới có hiệu lực, tôi nghĩ rằng là không thể chấp nhận được. Cũng cần phải kiểm điểm làm rõ trách nhiệm theo Nghị quyết của Quốc hội và Nghị quyết của Chính phủ. Tới đây, hằng tháng chúng tôi sẽ có báo cáo ra Chính phủ về tình hình ban hành văn bản, để Chính phủ xem xét, cho ý kiến”.

Chất vấn về việc thi hành án, đại biểu Đỗ Văn Đương (đoàn TP Hồ Chí Minh) cho biết, vừa qua cử tri rất hoan nghênh việc đưa ra truy tố xét xử nhiều “đại án” về kinh tế, tham nhũng, gây thiệt hại hàng ngàn tỷ đồng cho đất nước và cho nhân dân. Riêng vụ Huyền Như đã tới 4.000 tỷ đồng. Nhưng cử tri cũng rất buồn vì thu hồi tài sản trong các vụ án này tỷ lệ rất thấp, chỉ chiếm phần nhỏ. “Theo tổng kết chúng tôi theo dõi chỉ khoảng dưới 10%, còn phần lớn kia đi đâu? có phải chăng cứ đi tù rồi xong? xin hỏi Bộ trưởng dưới góc độ là thi hành án dân sự trong vụ án hình sự này thì Bộ trưởng có giải pháp gì để kết nối giữa công tác điều tra, truy tố xét xử với công tác thu hồi tài sản cho nhà nước và cho công dân.

Ở góc độ thứ hai, với tư cách là Trưởng ban soạn thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) thì quan điểm của Bộ trưởng về chính sách hình sự đối với loại tội này như thế nào cho nghiêm minh, chẳng hạn như bổ sung vào hình phạt tù suốt đời để sống mà còn phải trả tiền, chứ không phải chỉ tử hình là xong hoặc đi tù là xong”.

Bộ trưởng Hà Hùng Cường cám ơn đại biểu Đương về câu hỏi và giải pháp. Ông cho biết: Mỗi khi tòa xét xử các vụ đại án về tham nhũng, không khí người dân phấn khởi, nhưng anh em thi hành án rất lo. Nguyên nhân chủ yếu do ở nước ta chưa có hệ thống đăng ký tài sản một cách thống nhất, bài bản, minh bạch; bất động sản cũng vậy, động sản cũng vậy; việc mua bán tài sản, trả tiền qua tài khoản chưa nghiêm; có sự cắt khúc rất nghiêm trọng trong tố tụng hình sự hiện nay (điều tra cắt khúc, xong rồi truy tố cắt khúc, rồi đưa ra tòa án cắt khúc); đặc biệt, thi hành án dân sự lại tách rời khỏi quyền lực của cơ quan tư pháp.

Ngoài lý do này, ông cho biết thêm: “Cũng có lý do, chấp hành viên chưa hết làm hết trách nhiệm xác minh tài sản thi hành án và cũng có lý do thi hành án theo quy định của luật trong nhiều trường hợp phải theo đơn yêu cầu mới thi hành án”.

Bộ trưởng dẫn chứng vụ Vianshin: “Đến nay, tất cả những gì thi hành án chủ động đã xong. Nhưng những phần bồi thường lại cho “con”, “cháu” của Vinashin thì phải có yêu cầu của “con”, “cháu” Vinashin. Cái này Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo, Bộ Giao thông vận tải đã vào cuộc, nhưng đến ngày hôm nay, “con”, “cháu” Vinashin không yêu cầu “ông” phải trả nợ”.

“Tất cả những vấn đề đó đang được nghiên cứu đề xuất để cùng với Hiến pháp mới sẽ hoàn thiện thể chế, trong đó có việc làm sao để kết nối liên thông giữa cơ quan thi hành án dân sự ngay từ đầu với điều tra, truy tố, xét xử, nhất là áp dụng các biện pháp khẩn cấp kê biên tài sản, phong tỏa tài sản” Bộ trưởng cho biết.

Về định hướng lớn sửa đổi bộ luật hình sự sắp tới, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho biết: “Định hướng sửa đổi Bộ Luật hình sự sắp tới, Ban soạn thảo và Bộ tư pháp đã báo cáo Chính phủ và Chính phủ đã thống nhất ra nghị quyết về vấn đề này. Liên quan đến tội tham nhũng, Ban soạn thảo đã có ý kiến, Ban Nội chính Trung ương cũng đã làm việc với chúng tôi về vấn đề này theo hướng bổ sung một số tội phạm tham nhũng, luật hóa một số tội của công ước chống tham nhũng, như: Có thể bổ sung tội làm giàu bất hợp pháp, không chứng minh được bằng nguồn nào có được tài sản đó thì cũng có tội; kê khai tài sản gian dối; tham nhũng trong lĩnh vực tư nhân. Đồng thời đã trình chính phủ và Chính phủ cho nghiên cứu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân, cụ thể là các doanh nghiêp”.

XUÂN DŨNG