Trong số 19 câu hỏi kỹ năng, các câu hỏi về kỹ năng Atlat thách thức những học sinh không học kỹ hoặc không được giáo viên hướng dẫn kỹ về cách sử dụng Atlat theo tiêu đề. Những năm trước đây, cụ thể là từ 2017-2022, các câu hỏi phần Atlat luôn ghi rõ số trang. Còn năm nay, câu hỏi chỉ ghi tiêu đề. Thí sinh muốn biết trang Atlat đó nằm ở đâu phải tra mục lục, mất thêm thời gian. Những nội dung khó nhất bài thi nằm ở câu biểu đồ.
    |
 |
| Thí sinh dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2023. Ảnh: Thu Hà |
Nhận định về vấn đề này, tổ giáo viên xã hội thuộc Hệ thống giáo dục Hocmai cho rằng mỗi môn thi thành phần của bài thi tổ hợp Khoa học xã hội bao gồm 40 câu hỏi, thời gian làm bài 50 phút, tuân thủ đúng cấu trúc nội dung như Bộ GD-ĐT đã công bố, đảm bảo mục tiêu xét công nhận tốt nghiệp THPT, có độ phân hóa phù hợp cho mục tiêu xét tuyển đại học.
Nội dung đề thi nằm hoàn toàn trong chương trình lớp 12, không có câu hỏi lý thuyết thuộc nội dung kiến thức 11 nhưng có 2 câu thực hành kỹ năng bảng số liệu và biểu đồ lấy số liệu từ lớp 11. Đề thi có cấu trúc và độ khó tương đương với đề thi tham khảo ngày 1-3-2023 với tỷ lệ câu hỏi lý thuyết/thực hành là 52,5%/47,5% và tỷ lệ câu hỏi Nhận biết, Thông hiểu/Vận dụng và Vận dụng cao là 75%/25%.
Trong phần câu hỏi nhận biết, có 15 câu sử dụng Atlat. 25% câu hỏi thuộc mức độ vận dụng – vận dụng cao tập trung ở các chuyên đề Địa lý các vùng kinh tế và Địa lý ngành kinh tế.
Đối với phần thực hành kỹ năng Địa lý, giống như trong đề Tham khảo, những câu hỏi sử dụng Atlat Địa lý Việt Nam năm nay đề bài không ghi rõ số trang mà ghi tên trang Atlat học sinh cần sử dụng. Với điểm mới này, để khai thác tốt và nhanh tài liệu này học sinh cần nắm chắc mỗi trang Atlat thể hiện nội dung gì. Phần biểu đồ và bảng số liệu không có dạng bài mới, thí sinh vẫn phải có “kỹ năng tính toán cơ bản để nhận xét biểu đồ và bảng số liệu. Ngoài ra, thí sinh cần nắm vững đặc trưng của các dạng biểu đồ để nhận dạng và gọi tên chính xác biểu đồ.
Các câu 76, 77, 78, 80 (mã đề 308) là những câu hỏi khó do đi sâu khai thác một vấn đề nhỏ, các phương án có độ nhiễu cao dễ gây nhầm lẫn. Đặc biệt câu 80, thí sinh cần vận dụng kiến thức liên chuyên đề địa lý tự nhiên và địa lý vùng để giải quyết. Đề thi không xuất hiện dạng câu hỏi so sánh, không có câu hỏi mang tính thời sự. Đề thi đảm bảo mục tiêu xét công nhận tốt nghiệp THPT, có độ phân hóa phù hợp cho mục tiêu tuyển sinh đại học.
Tương tự, cô Trần Thị Hà My, giáo viên Địa lý, Trường THPT Ban Mai, Hà Đông, Hà Nội cũng cho rằng đề thi môn Địa lý bám sát đề minh họa, phổ điểm có khả năng giảm so với năm 2022. Ma trận đề khá quen thuộc với 21 câu lý thuyết chia đều cho tất cả các nội dung.
Tuy nhiên, với đề thi THPT năm 2023, học sinh cần thật cẩn thận, nếu không phân bổ thời gian làm phần kỹ năng phù hợp sẽ không kịp làm trọn vẹn đề thi. Với Mã đề 308, nhóm câu hỏi Atlat khá dễ, tương tự đề minh họa của Bộ GD-ĐT, học sinh trung bình - khá có thể làm được 12 câu trở lên. Riêng với 2 câu hỏi vận dụng về biểu đồ yêu cầu học sinh cần thật sự hiểu bản chất. Đặc biệt là câu nhận biết dạng biểu đồ phù hợp, khác mọi năm là lựa chọn 1 loại biểu đồ. Câu hỏi năm nay là lựa chọn nhiều dạng biểu đồ phù hợp. Nhiều học sinh sẽ mất điểm ở câu này.
Nhóm câu hỏi lý thuyết ở mức độ nhận biết và thông hiểu dễ gây nhầm lẫn cho học sinh, phổ điểm năm 2023 có thể thấp hơn do nhóm câu hỏi này không dễ dàng lựa chọn như các năm học trước.
MINH ĐỨC