Tại buổi lễ, Giải thưởng Chính VinFuture 2025 trị giá 3 triệu USD đã được trao cho Tiến sĩ Douglas R. Lowy, Tiến sĩ John T. Schiller, Tiến sĩ Aimée R. Kreimer và Giáo sư Maura L. Gillison (Hoa Kỳ) vì những khám phá và phát triển vaccine HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus papilloma ở người (HPV) gây ra. Bốn công trình khoa học công nghệ xuất sắc được vinh danh đã khẳng định nhất quán chủ điểm năm nay là “Cùng vươn mình - Cùng thịnh vượng”, thể hiện vai trò hợp tác khoa học xuyên biên giới để cùng giải quyết các thách thức toàn cầu về y tế, môi trường và sinh kế cho nhân loại.

Các nghiên cứu nền tảng về protein capsid của virus papilloma ở người do Tiến sĩ Lowy và Tiến sĩ Schiller thực hiện đã dẫn đến sự phát triển của các loại vaccine HPV hiệu quả cao, ngăn ngừa hàng triệu ca ung thư cổ tử cung, đặc biệt là tại các quốc gia đang phát triển. Tiếp đó, phác đồ tiêm chủng liều đơn của Tiến sĩ Kreimer - được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến nghị áp dụng - đã mở rộng đáng kể khả năng tiếp cận vaccine tới người dân. 

 Cùng với đó, các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm dịch tễ học của Giáo sư Gillison và Tiến sĩ Kreimer cũng xác định mối liên hệ giữa HPV và ung thư vùng đầu - cổ, một mối đe dọa ung thư đáng chú ý có thể giảm thiểu nhờ tiêm vaccine HPV. Thành tựu của họ đã, đang và sẽ tiếp tục cứu sống hàng triệu người trong nhiều thập kỷ tới.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trao cúp và chứng nhận tặng các nhà khoa học ở hạng mục Giải thưởng Chính VinFuture 2025. 

Sau khi nhận được giải thưởng danh giá, Tiến sĩ Douglas R. Lowy cho biết: "Vaccine mà chúng tôi đã làm được có thể cứu hàng vạn mạng người mỗi năm, nhiều người là phụ nữ từ các quốc gia nghèo... Đây là điều may mắn và có lẽ là sự trùng hợp thần kỳ. Chúng tôi không thể biết trước những gì chúng tôi làm sẽ hiệu quả như vậy. Khi chúng tôi đưa ra giả thuyết, phải có dẫn chứng, chứng cứ và nhờ có Tiến sĩ Aimée, chúng tôi đã có thể thử nghiệm liều thuốc của mình, đảm bảo chỉ 1 liều đã có khả năng phòng ngừa dài hạn. Đặc biệt những thành công gần đây cho thấy chỉ 1 liều đã có hiệu quả như 2 liều".

 Tiến sĩ John T. Schiller, đây là vinh dự lớn nhất trong sự nghiệp khoa học của ông kể từ khi dự án này được khởi động. Ông cho biết: "Tôi muốn cảm ơn các quỹ đã sẵn sàng góp vốn hỗ trợ cho dự án. Trước giờ, chúng ta chưa có vaccine cho bệnh truyền nhiễm qua tình dục hay bệnh liên quan tới HPV, nhưng họ vẫn đầu tư cho chúng tôi".

 Tiến sĩ Aimée R. Kreimer đánh giá, ung thư cổ tử cung là một trong những nguyên nhân gây tử vong cho phụ nữ. "Tôi đã dành phần lớn sự nghiệp để tăng khả năng tiếp cận của vaccine và có thêm hiểu biết về vaccine tạo nền tảng mới cho các loại vaccine này. Các loại vaccine có thể hoàn toàn loại bỏ ung thư cổ tử cung và một số ung thư do HPV gây ra, giúp thế giới của phụ nữ tốt đẹp hơn, cho cộng đồng của họ. Tôi chưa từng kỳ vọng nhận giải thưởng hôm nay. Đây là giải thưởng có nhiều ý nghĩa với tôi. Xin cảm ơn Quỹ VinFuture đã ghi nhận những tiến bộ, tâm huyết, cam kết của chúng tôi với lĩnh vực có tiềm năng tăng cường bình đẳng y tế trên toàn cầu", Tiến sĩ Aimée R. Kreimer chia sẻ.

 Giáo sư Maura L. Gillison cảm thấy may mắn trong sự nghiệp để được xây dựng và dẫn dắt các nhà khoa học tập trung cải thiện y tế công cộng và cuộc của những người bị chẩn đoán ung thư. Là bác sĩ và những mối quan hệ như vậy đóng vai trò quan trọng với bà trong việc đạt được tiến triển.

Chia sẻ về các công trình được vinh danh năm nay, Giáo sư Richard Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, cho biết: “Các chủ nhân Giải thưởng VinFuture 2025 đã kiến tạo những tiến bộ khoa học mang tính bước ngoặt, đem lại lợi ích thiết thực cho sức khỏe con người và an ninh lương thực toàn cầu. Từ vaccine, hiểu biết về bệnh có căn nguyên di truyền, đến các phương pháp lai tạo giống cây trồng và quy trình canh tác bảo đảm sinh trưởng tối ưu - những thành tựu này cho thấy sức mạnh của khoa học khi được dẫn dắt bởi lòng nhân ái và tinh thần hợp tác xuyên biên giới. Khi tri thức phụng sự con người, chúng không chỉ mở rộng hiểu biết của chúng ta về thế giới, mà còn góp phần bảo vệ và nuôi dưỡng sự sống”.

 Bên cạnh Giải thưởng Chính, VinFuture 2025 cũng trao 3 giải đặc biệt, mỗi giải trị giá 500.000 USD dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới, Nhà khoa học nữ và Nhà khoa học đến từ các nước đang phát triển.

 
Nhiều nhà khoa học kiệt xuất trên khắp thế giới có mặt tại Lễ trao Giải thưởng Khoa học Công nghệ thường niên toàn cầu VinFuture lần thứ 5 diễn ra tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội). 
Buổi giao lưu giữa các chủ nhân Giải thưởng VinFuture 2025 và sinh viên tại Trường Đại học VinUni.

Sau 4 mùa giải đầu tiên, đã có 4 nhóm nhà khoa học sau khi được vinh danh trên sân khấu VinFuture tiếp tục được xướng tên ở giải Nobel. Đây được xem là minh chứng cho tầm nhìn vượt trội của giải thưởng quốc tế đầu tiên do người Việt sáng lập là ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Tập đoàn Vingroup và bà Phạm Thu Hương, Phó chủ tịch Thường trực Tập đoàn Vingroup. Đồng thời, giải thưởng phản ánh sự ghi nhận xứng đáng đối với những nghiên cứu có ảnh hưởng sâu rộng đến nhân loại.

Lễ trao giải và Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture cũng đã trở thành nền tảng kết nối quen thuộc của tri thức toàn cầu, quy tụ các nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách và đại diện doanh nghiệp nhằm thúc đẩy các hợp tác hướng đến tương lai bền vững, nhân văn và thịnh vượng. Đặc biệt, sau 5 mùa giải với những nỗ lực bền bỉ kết nối tinh hoa khoa học thế giới với cộng đồng khoa học Việt Nam, Quỹ VinFuture và Giải thưởng VinFuture không chỉ tạo cơ hội và động lực phát triển cho khoa học nước nhà; mà còn góp phần đưa Việt Nam trở thành điểm đến tin cậy của các nhà khoa học thế giới, nơi các giá trị sáng tạo được sẻ chia và lan tỏa mạnh mẽ vì sự thịnh vượng của nhân loại.

Khởi động mùa giải VinFuture 2026 - Giải thưởng VinFuture 2026 sẽ chính thức phát động kêu gọi đề cử từ 14 giờ ngày 9-1-2026 đến 14 giờ ngày 17-4-2026 theo giờ Hà Nội (GMT+7). Đối tác đề cử vui lòng gửi thông tin công trình tham gia xét giải qua cổng nhận đề cử trực tuyến tại địa chỉ: https://vinfutureprize.org/vinfuture-prize-nomination/.